Phó Thủ tướng: Sẽ đánh thuế đơn hàng nước ngoài “xé lẻ” dưới 1 triệu đồng để né thuế

Phát biểu giải trình sáng 29/10 tại Quốc hội liên quan đến vấn đề cử tri, đại biểu Quốc hội và dư luận quan tâm đến hàng hoá giá rẻ nước ngoài "xé lẻ" đơn hàng dưới 1 triệu để né thuế về Việt Nam.

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc nhấn mạnh, việc Việt Nam không thu thuế giá trị gia tăng đối với hàng hoá nhỏ lẻ nhập khẩu dưới giá trị 1 triệu đồng thực hiện theo cam kết quốc tế tại Công ước Kyoto năm 1973 và được cụ thể hoá tại Quyết định 78 năm 2010.

Tuy nhiên thực tế hiện nay, lãnh đạo Chính phủ, Bộ Tài chính cho rằng, các quốc gia khác đã bỏ thực hiện Công ước này, trong đó EU đã bỏ quy định không tính thuế đối với giá trị hàng hoá chuyển phát nhanh qua đường bưu điện dưới 22 USD.

Nước Anh xoá bỏ việc miễn thuế đối với hàng hoá dưới 135 USD, còn Singapore từ ngày 1/1/2023 cũng bỏ quy định miễn thuế hàng hoá giá trị nhỏ vận chuyển và giao dịch qua thương mại điện tử. Trong khi đó Thái Lan đánh thuế VAT 7% với tất cả các loại hàng hoá nhập khẩu.

"Các quốc gia tham gia Công ước quốc tế Kyoto đến nay không thực hiện cam kết. Vì vậy, về phía Việt Nam, Chính phủ bãi bỏ Quyết định 78/2010, đưa vào quy định tại dự thảo Luật Thuế giá trị gia tăng sửa đổi: Đối với hàng hoá nhỏ, đều phải nộp thuế", Phó Thủ tướng khẳng định.

Dẫn chứng cụ thể, Phó Thủ tướng lấy ví dụ như sàn thương mại điện tử Temu, hầu hết giao dịch hàng hoá với giá trị nhỏ dưới 1 triệu đồng. "Người ta đang tận dụng Quyết định 78/2010 của Việt Nam để bán hàng giá rẻ vào thị trường", ông Hồ Đức Phớc nhấn mạnh.

Đại biểu Quốc hội Hoàng Minh Hiếu (đoàn Nghệ An) cũng thể hiện đồng tình với việc không miễn thuế giá trị gia tăng (VAT) đối với hàng hóa nhập khẩu qua các sàn thương mại điện tử có giá trị nhỏ.

Theo đại biểu Hoàng Minh Hiếu, với sự phát triển của thương mại điện tử, hàng hóa có giá trị nhập khẩu có giá trị nhỏ có khối lượng ngày càng lớn. Số liệu thống kê vào thời điểm tháng 3/2023 cho thấy mỗi ngày có 4-5 triệu đơn hàng nhập về Việt Nam qua sàn thương mại điện tử. Giá trị mỗi đơn hàng bình quân khoảng 200.000 đồng, tổng giá trị nhập khẩu đối với các hàng hóa giá trị nhỏ này mỗi ngày lên tới trên 800 tỷ đồng.

“Việt Nam là một trong những quốc gia có tốc độ tăng trưởng thương mại điện tử nhanh. Nếu xét về từng đơn hàng thì giá trị nhỏ, tuy nhiên, nếu xét về tổng giá trị hàng hóa nhập khẩu thì không hề nhỏ. Do đó, nếu tiếp tục miễn thuế đối với loại hàng hóa này sẽ dẫn đến việc không thu được một lượng thuế khá lớn” - đại biểu Hoàng Minh Hiếu nêu quan điểm, bày tỏ lo ngại có tình trạng xé nhỏ giá trị đơn hàng để tránh thuế.

Theo đại biểu Hoàng Minh Hiếu, khi miễn thuế hàng hóa nhập khẩu có giá trị nhỏ sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến các nhà sản xuất và ngành bán lẻ trong nước do hàng hóa nhập khẩu được hưởng nhiều lợi thế. Lợi thế trước hết là giá rẻ hơn so với hàng hóa trong nước khi họ không phải chịu thuế khi nhập khẩu.

Đồng thời, do không phải thực hiện các nghĩa vụ thuế, nên việc thực hiện thủ tục hải quan đối với loại hàng hóa này cũng nhanh hơn, có tính cạnh tranh cao hơn.

Gần đây, một số sàn thương mại điện tử nước ngoài bán hàng với giá rất rẻ, rất cạnh tranh. Nếu không có các giải pháp kịp thời, sẽ ảnh hưởng rất lớn đến ngành sản xuất trong nước.

Từ đó, đại biểu Hoàng Minh Hiếu đề nghị không miễn thuế đối với hàng hóa nhập khẩu có giá trị nhỏ. Luật hiện hành và dự thảo Luật không quy định về vấn đề này nhưng việc miễn thuế đang được thực hiện theo Quyết định số 78/2010/QĐ-TTG năm 2010 của Thủ tướng Chính phủ.

“Điểm này chưa phù hợp với chính sách do luật định, cần quy định rõ trong Nghị quyết chung của kỳ họp Quốc hội này về việc cần sớm chấm dứt hiệu lực của Quyết định này"- đại biểu Hoàng Minh Hiếu đề nghị.

Tại báo cáo giải trình, chỉnh lý, tiếp thu dự luật, Ủy ban Thường vụ Quốc hội dẫn số liệu của Tổng công ty cổ phần Bưu chính viễn thông, tại thời điểm tháng 3/2023, hằng ngày đang có khoảng 4-5 triệu đơn hàng giá trị nhỏ được vận chuyển từ Trung Quốc về Việt Nam qua các sàn thương mại điện tử.

Bình quân mỗi ngày có 45-63 triệu USD hàng giá trị nhỏ đã không được thu thuế nhập khẩu và thuế VAT.

Theo báo cáo về thương mại điện tử 9 tháng đầu năm 2024 của nền tảng số liệu thương mại điện tử Metric, các sản phẩm dưới 200.000 đồng đang chiếm hơn một nửa doanh số toàn thị trường thương mại điện tử Việt Nam; người Việt chi 1 tỷ USD mua hàng online mỗi tháng.

"Với hiệu lực của quyết định 78/2010, chúng ta đang thất thu thuế đối với một lượng lớn hàng hóa nhập khẩu trên các nền tảng thương mại điện tử", báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội nêu rõ.

Theo báo cáo, hiện Chính phủ đang dự thảo nghị định về quản lý hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu giao dịch qua thương mại điện tử.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ khẩn trương ban hành nghị định và trước mắt cần chấm dứt ngay hiệu lực của quyết định 78/2010 để bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật, cơ sở pháp lý cho việc thu thuế với thương mại điện tử đang được sửa đổi trong dự Luật Thuế VAT. Điều này sẽ làm tăng số thu về thuế VAT từ các hoạt động kinh doanh thương mại điện tử với hàng hóa./.