Tăng diện tích trồng trái cây và nuôi trồng thủy sản ở đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030

Mới đây, Bộ NN&PTNT cho biết, trong 7 tháng đầu năm 2020, gạo là một trong những mặt hàng nông sản xuất khẩu ấn tượng nhất, với kim ngạch đạt khoảng 1,9 tỷ USD, tăng 10,9% so với cùng kỳ năm trước. Đây được xem là kết quả khả quan trong khi nền kinh tế thế giới đang gặp khó khăn và thách thức do nhiều nguyên nhân tác động.

Đến năm 2030, diện tích trồng lúa tại ĐBSCL sẽ giảm, thay vào đó là tăng diện tích trồng cây ăn trái và nuôi thủy sản.

Mặc dù việc xuất khẩu gạo có khả quan, tuy nhiên về lâu dài trong quy hoạch phát triển nông nghiệp bền vững ở vùng ĐBSCL, thích ứng với biến đổi khí hậu đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 thì lúa gạo sẽ được giảm sản xuất.

Theo đó, đến năm 2030, diện tích canh tác lúa toàn vùng ĐBSCL còn 1,6 triệu ha (giảm khoảng 300.000 ha để chuyển sang trồng cây ăn trái và nuôi trồng thủy sản). Diện tích trồng lúa khi đó mỗi năm còn khoảng 3,1 triệu ha (giảm 1 triệu ha do giảm diện tích canh tác và giảm vụ); sản lượng lúa dự kiến giảm còn 17,3 triệu tấn/năm (giảm khoảng 6,3 triệu tấn).

Do đó, Bộ NN&PTNT đã đưa định hướng chuyển dịch mô hình tăng trưởng nông nghiệp cho ĐBSCL. Trong đó, xác định thủy sản và trái cây sẽ đóng vai trò quan trọng để phát triển, tăng thu nhập cho các hộ nông dân. Theo kế hoạch, trong thời gian tới diện tích cây ăn trái và nuôi trồng thủy sản sẽ tăng khoảng 450.000 ha.

Cụ thể, đến năm 2030, sẽ mở rộng diện tích trồng trái cây, dự kiến tổng diện tích đạt khoảng 650.000 ha (tăng thêm 150.000 ha ở vùng chuyển đổi và vùng linh hoạt), chủ yếu chuyển đổi từ các vùng đất lúa kém hiệu quả ở các khu vực bị xâm nhập mặn, khu vực có địa hình cao; các cù lao màu mỡ.

Bên cạnh đó, phải nghiên cứu và ứng dụng các loại giống cây trồng năng suất, chất lượng cao và chống chịu tốt hơn với biến đổi khí hậu, các biện pháp canh tác bền vững, giảm chi phí, kiểm soát chặt chẽ việc sử dụng vật tư đầu vào. Đồng thời, tăng cường liên kết nông dân, tổ chức nông dân với doanh nghiệp tiêu thụ, nâng cao chất lượng, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, giữ vững thị trường trong nước; xây dựng vùng trồng, đảm bảo truy xuất nguồn gốc đáp ứng các yêu cầu mới của các thị trường nhập khẩu, thúc đẩy đàm phán mở cửa thị trường mới để tăng cường xuất khẩu và đa dạng hóa thị trường.

Hộ nông dân chăm sóc trái cây.

Đối với nuôi trồng thủy sản, đến năm 2030, tổng diện tích nuôi trồng thủy sản của ĐBSCL đạt hơn 1,3 triệu ha, tăng thêm khoảng 300.000 ha (bao gồm diện tích đất lúa chuyển đổi và tăng diện tích luân canh với lúa và tôm rừng sinh thái).

Đặc biệt, phát triển ngành tôm và cá tra trở thành ngành sản xuất lớn, bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường sinh thái, định hướng xuất khẩu. Đồng thời phát triển đa dạng đối tượng nuôi thủy sản mặn lợ và nước ngọt khác có lợi thế của vùng. Bên cạnh đó, thúc đẩy phát triển nuôi trồng thủy sản vùng ĐBSCL phù hợp với điều kiện sinh thái, xu hướng tác động của biến đổi khí hậu cũng như nhu cầu thị trường trong nước và xuất khẩu.

Để thúc đẩy ngành nuôi trồng thủy sản theo các tiêu chuẩn bền vững quốc tế, đáp ứng tốt các yêu cầu của thị trường xuất khẩu cần: đẩy mạnh các hình thức liên kết, hợp tác trong sản xuất và chế biến thủy sản; khuyến khích đầu tư phát triển thủy sản, tập trung cho chế biến sâu, đa dạng hóa các sản phẩm thủy sản chế biến; chủ động sản xuất và cung ứng giống tôm, cá tra chất lượng cao cho thị trường; phát triển hệ thống kho chứa, bảo quản, sơ chế và các dịch vụ hỗ trợ trực tiếp cho vùng sản xuất.

PHÚC HẬU