Trái phiếu: Định nghĩa và khái niệm cơ bản

Trái phiếu là gì? 

Trái phiếu là loại chứng khoán xác nhận nghĩa vụ nợ của tổ chức phát hành phải trả cho người sở hữu trái phiếu. Khi mua một trái phiếu, nhà đầu tư cho tổ chức phát hành vay một mức vốn (tương ứng với mệnh giá của trái phiếu) và nhận được khoản lãi định kỳ theo tỷ lệ lãi suất nhất định không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của công ty.

Ví dụ: Bạn mua trái phiếu của công ty A với mệnh giá 200.000 đồng có thời hạn trong 2 năm. Điều này tức là bạn đang cho doanh nghiệp A vay 200.000 đồng trong thời gian 2 năm với lợi suất 10%/năm. Khi đáo hạn, bạn sẽ được doanh nghiệp hoàn trả lại 200.000 đồng. Đồng thời, khi cho vay, bạn cũng sẽ nhận được mức tiền lãi là 200.000 x 10% = 20.000 đồng/tháng. 

Đầu tư trái phiếu hiện đang là một phương án được nhiều người lựa chọn vì nó mang tới nhiều ưu điểm như: Ít rủi ro, bảo toàn được nguồn vốn bỏ ra, lợi nhuận ổn định…

Người phát hành trái phiếu có thể là doanh nghiệp (trái phiếu doanh nghiệp) hoặc tổ chức chính quyền như: Chính phủ (công trái hay trái phiếu chính phủ), kho bạc Nhà nước (trái phiếu kho bạc).

Trái phiếu đem lại nguồn thu là tiền lãi, đây là khoản thu cố định thường kỳ và nó không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh.

Đặc điểm của trái phiếu 

• Có kỳ hạn và lãi suất cụ thể: Vì trái phiếu là một loại chứng khoán nợ, mua trái phiếu đồng nghĩa với việc bạn cho doanh nghiệp vay tiền nên sẽ có quy định cụ thể về thời gian hoàn trả vốn cũng như mức lãi mà trái chủ được nhận định kỳ. Kỳ hạn trái phiếu sẽ được tính từ khi trái phiếu được phát hành đến khi trái chủ được hoàn trả vốn lần cuối. Cùng với đó, trong trường hợp doanh nghiệp phá sản, trái chủ sẽ được ưu tiên hoàn trả vốn trước những đối tượng khác.
• Trái phiếu là một tài sản tài chính: Do đó nó có đầy đủ tính chất như tính sinh lời, tính rủi ro và tính thanh khoản. 

Mỗi đợt trái phiếu được phát hành đều kèm theo một bản cáo bạch OC (Offering Circular). Đây là văn bản cung cấp đầy đủ thông tin về điều kiện phát hành trái phiếu, tình hình hoạt động, khả năng tài chính của doanh nghiệp… Từ đó, nhà đầu tư có thể cân nhắc về việc mua trái phiếu. Do vậy, cần đọc kỹ bản cáo bạch trước khi lựa chọn trái phiếu đầu tư.

Vai trò của trái phiếu đối với thị trường chứng khoán 

Trái phiếu có vai trò quan trọng đối với thị trường chứng khoán nói riêng và tổng quan nền kinh tế nói chung.

Đây là kênh huy động vốn quan trọng của doanh nghiệp cũng như ngân sách Nhà nước. Ngoài ra, trái phiếu cũng góp phần thúc đẩy sự phát triển của thị trường chứng khoán. Thông qua trái phiếu, các hình thức đầu tư trở nên đa dạng hơn, nhà đầu tư cũng có nhiều sự lựa chọn hơn, qua đó thu hút được nguồn tiền lớn hơn./.