Trường hợp ô tô bị cây đổ đè do bão, có được công ty bảo hiểm đền bù?

Ngày 7/9, bão số 3 (Yagi) đổ bộ vào Việt Nam, ảnh hưởng trực tiếp đến Đồng bằng sông Hồng và Đông Bắc Bộ với sức gió cấp 10 (89-102 km/h), gây mưa lớn và gió giật mạnh. Tại Hà Nội, bão đã làm bật gốc nhiều cây xanh, gây thiệt hại về người và tài sản. 

Chỉ trong 2 ngày 6-7/9, hình ảnh xe ô tô bị cây đè, cột điện và bảng hiệu rơi trúng liên tục xuất hiện trên mạng xã hội.

Trao đổi với báo chí, đại diện truyền thông của một công ty bảo hiểm lớn tại Việt Nam cho biết, từ đêm 7/9 đến nay, công ty đã liên tục nhận được thông báo từ khách hàng về thiệt hại tài sản. Hiện các bộ phận chuyên môn vẫn đang tiến hành thống kê và tổng hợp, chưa có con số chính thức.

Sau khi hoàn tất quá trình thống kê, công ty sẽ tiến hành các bước tiếp theo. Thiệt hại chủ yếu tập trung vào nhà xưởng, ô tô và các tài sản khác.

Tuy nhiên, việc công ty bảo hiểm có bồi thường hay không còn phụ thuộc vào điều khoản của từng hợp đồng. “Tùy theo quyền lợi mà khách hàng đã tham gia trong hợp đồng. Còn những điều khoản chung của bảo hiểm thì doanh nghiệp nào cũng giống nhau”, đại diện này chia sẻ.

Về vấn đề bồi thường đối với những xe bị hư hỏng do cây gãy, đổ vào, theo Bộ luật Dân sự 2015, chủ sở hữu tài sản có quyền chiếm hữu, sử dụng và định đoạt tài sản của mình. Tuy nhiên, việc sử dụng tài sản phải đảm bảo không gây nguy hại đến người khác.

Nếu trong quá trình sử dụng tài sản mà gây thiệt hại đến tính mạng, sức khỏe hoặc tài sản của người khác, người quản lý tài sản phải chịu trách nhiệm bồi thường theo quy định pháp luật.

Trong trường hợp cây đổ đè lên xe ô tô, cả cây và xe đều được xem là tài sản. Nếu ô tô va chạm làm đổ cây, người gây tai nạn phải chịu trách nhiệm bồi thường cho thiệt hại của cây. Ngược lại, nếu xe đỗ đúng nơi quy định mà cây đổ gây hư hại cho xe, thì người quản lý cây phải chịu trách nhiệm bồi thường.

Theo Điều 584 Bộ luật Dân sự 2015, khi tài sản gây thiệt hại, chủ sở hữu hoặc người chiếm hữu tài sản có nghĩa vụ bồi thường, trừ trường hợp thiệt hại do sự kiện bất khả kháng hoặc hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại.

Khoản 1, Điều 156 cũng quy định rằng sự kiện bất khả kháng là sự việc xảy ra khách quan, không thể lường trước và không thể ngăn chặn dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết. Trong trường hợp này, trách nhiệm bồi thường sẽ được miễn trừ và bên nào bị thiệt hại sẽ tự chịu tổn thất.

Do đó, cả xe ô tô lẫn cây cối đều là tài sản và người sở hữu hoặc người quản lý tài sản phải bồi thường nếu tài sản của họ gây thiệt hại cho người khác, trừ khi sự việc là bất khả kháng hoặc hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại.

Để yêu cầu bồi thường, người bị thiệt hại cần chứng minh rằng thiệt hại do tài sản của người khác gây ra không phải do lỗi của mình và không thuộc trường hợp bất khả kháng.

Nếu xe đỗ đúng quy định và thiệt hại không do sự kiện bất khả kháng, đơn vị quản lý cây xanh sẽ phải bồi thường toàn bộ chi phí, bao gồm sửa chữa xe, tổn thất thu nhập và các chi phí khác phát sinh trong quá trình sửa xe.

Trong trường hợp chủ xe đã mua bảo hiểm thân vỏ, việc bồi thường sẽ được thực hiện theo hợp đồng bảo hiểm. Nếu cây đổ là do sự kiện bất khả kháng và không có lỗi của bên nào, nhưng chủ xe có bảo hiểm, công ty bảo hiểm sẽ đứng ra bồi thường và chịu chi phí sửa chữa.

Hiện nay, bảo hiểm cơ giới xe ô tô bao gồm nhiều loại hình sản phẩm như: Bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc, bảo hiểm tai nạn cho người ngồi trên xe, bảo hiểm vật chất xe ô tô, bảo hiểm trách nhiệm dân sự tự nguyện và bảo hiểm trách nhiệm dân sự hàng hóa.

Về trách nhiệm bồi thường trong trường hợp ô tô bị cây đổ hư hại do bão, luật sư Diệp Năng Bình - Trưởng văn phòng luật sư Tinh thông luật cho rằng các công ty bảo hiểm có nghĩa vụ đảm bảo quá trình bồi thường theo đúng quy định pháp luật hiện hành. Cụ thể, theo Điều 46 Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2022, khi xảy ra sự kiện bảo hiểm như bão lũ, người mua bảo hiểm cần thông báo kịp thời cho doanh nghiệp bảo hiểm theo thỏa thuận trong hợp đồng. Doanh nghiệp bảo hiểm có trách nhiệm giám định tổn thất để xác định mức độ thiệt hại và nguyên nhân, chi phí giám định do công ty bảo hiểm chi trả.

Luật sư cũng nhấn mạnh rằng nếu các bên không đồng thuận về kết quả giám định, có thể thỏa thuận thuê giám định viên độc lập, hoặc yêu cầu Tòa án hoặc Trọng tài can thiệp. Trong trường hợp tổn thất nằm trong phạm vi bảo hiểm, công ty bảo hiểm có nghĩa vụ bồi thường. Ngược lại, nếu không thuộc phạm vi bảo hiểm, doanh nghiệp phải giải thích lý do từ chối bằng văn bản.

Ngoài ra, công ty bảo hiểm cần có nghĩa vụ hỗ trợ khách hàng trong việc hoàn thành thủ tục bồi thường bao gồm việc cung cấp các hướng dẫn về giấy tờ cần thiết (hợp đồng bảo hiểm, giấy đăng ký xe, biên bản thiệt hại...) và các bước xử lý khi gặp thiệt hại do bão và mưa lũ. Tuân thủ hợp đồng, chấp hành quy định pháp luật và giải quyết khiếu nại khi có tranh chấp với khách hàng.

Đồng thời, phải đảm bảo thực hiện theo đúng hợp đồng, tuân thủ pháp luật và giải quyết các khiếu nại nếu có tranh chấp phát sinh. Tóm lại, công ty bảo hiểm phải giám định thiệt hại, bồi thường đầy đủ và hỗ trợ khách hàng khi tài sản bị hư hỏng do bão, mưa lũ./.