Việt Nam làm chủ công nghệ giấy nền in tiền polymer: Bước tiến lớn về an ninh tiền tệ

Hành trình làm chủ công nghệ sản xuất giấy nền in tiền polymer

Hiện trên thế giới có trên 150 quốc gia và vùng lãnh thổ thì có gần 50 quốc gia và vùng lãnh thổ sử dụng đồng tiền polymer, trong đó có Việt Nam. Tuy nhiên, từ thời điểm đó đến nay, trên thế giới chỉ có 2 nhà cung cấp giấy nền in tiền chất liệu polymer.

Trong đó, chỉ có một nhà cung cấp đến từ Australia có thể sản xuất được sản phẩm với các tiêu chí, tiêu chuẩn thỏa mãn yêu cầu của nhiều nước sử dụng đồng tiền Polymer và những tiêu chuẩn này cũng được Việt Nam căn cứ để đưa ra các yêu cầu khi đấu thầu nhập khẩu giấy nền cho in tiền trong nước. Như vậy, Việt Nam hoàn toàn phải phụ thuộc vào nguồn giấy nền in tiền polymer được nhập khẩu từ nước ngoài.

Điều bất ngờ là năm 2023, Nhà máy In tiền Quốc gia Việt Nam lại tìm được một nhà cung cấp giấy nền in tiền polymer ngay tại trong nước. Để có thể ký hợp đồng đầu tiên vào năm 2023, Công ty TNHH Công nghệ cao Polymer Q&T (Q&T) đã phải đi qua một chặng đường vô vàn khó khăn, trong đó lớn nhất là yêu cầu chứng minh công nghệ riêng và bảo hộ sở hữu trí tuệ.

Ông Lương Ngọc Anh - Chủ tịch Hội đồng quản trị Q&T chia sẻ: “Trong lĩnh vực nhạy cảm như tiền tệ, chỉ cần một nghi vấn “ăn cắp công nghệ” cũng có thể làm lung lay niềm tin vào đồng tiền quốc gia. Các đối thủ quốc tế thậm chí còn gửi văn bản chính thức phủ nhận năng lực của công ty, khiến Ngân hàng Nhà nước Việt Nam nhiều lần phải cân nhắc kỹ lưỡng trước khi hợp tác”.

Để khẳng định năng lực, Q&T đã tiến hành đăng ký bằng sáng chế độc quyền cho quy trình sản xuất giấy nền in tiền tại Cục Sở hữu trí tuệ - Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam. Hồ sơ được công bố rộng rãi trên cổng thông tin quốc tế để kiểm tra chéo, bảo đảm không trùng lặp với bất kỳ công nghệ nào khác. Quá trình này kéo dài hàng năm, với hàng loạt thẩm định khắt khe trước khi được công nhận.

Là kỹ sư hóa học, tốt nghiệp Đại học Tổng hợp Hà Nội  năm 1982, ông Lương Ngọc Anh luôn ấp ủ trong mình niềm đam mê nghiên cứu khoa học và làm sao phải có những sản phẩm công nghệ cao đủ sức cạnh tranh với thế giới.

Lựa chọn nghiên cứu giấy nền in tiền là một quyết định hết sức táo bạo và liều lĩnh của ông. Được biết, đầu những năm 2000 khi mà tiền giấy trong nước bị làm giả quá nhiều, có thời điểm lực lượng chức năng thu giữ cả xe container tiền giả, Chính phủ đã quyết định phải chuyển đổi tiền giấy sang một chất liệu khác để nâng cao tính bảo an của đồng tiền và có độ bền cao hơn tiền giấy, rất khó để làm giả và đó là tiền polymer.

Từ vấn đề bất cập này, ý tưởng nghiên cứu và sản xuất giấy nền in tiền đã được kỹ sư Lương Ngọc Anh nghĩ đến nhưng bắt đầu từ đâu, và như thế nào quả thật không dễ dàng khi mà đây là lĩnh vực không có nhiều thông tin, bởi đó là lĩnh vực công nghệ cao, các nước hay các doanh nghiệp sở hữu công nghệ sản xuất giấy nền in tiền đều đưa những tài liệu này vào mức độ bảo mật cao nhất.

Hơn 10 năm chuẩn bị các tài liệu, nghiên cứu, tìm hiểu để tìm ra lối đi riêng cho mình nhưng phải đến năm 2016 kỹ sư Lương Ngọc Anh mới chính thức bắt tay vào nghiên cứu, thử nghiệm.

“Mỗi tiêu chí kỹ thuật của sản phẩm đều được so sánh với tiêu chuẩn quốc tế. Nếu chưa đạt bất kỳ tiêu chí nào, tôi lại tiếp tục nghiên cứu, khắc phục. Chính nhờ quá trình đó mà đến nay nhiều tiêu chí của chúng tôi đã không những đạt mà còn vượt các chuẩn mực quốc tế hiện hành” – ông Lương Ngọc Anh chia sẻ.

Năm 2021, Q&T vừa tiến hành đăng ký bảo hộ các sáng chế của mình đối với sản phẩm giấy nền in tiền (công nghệ PolySecure®) đồng thời bắt tay vào đầu tư xây dựng nhà máy sản xuất. Ngày 15/8/2021, dự án khởi công và chỉ một năm sau, tháng 8/2022, nhà máy hoàn thiện, mở ra trang mới cho ngành công nghệ “bảo an tiền tệ” tại Việt Nam.

Giấy nền in tiền không phải chỉ cần bền đẹp, mà còn phải chịu được những thử thách khắc nghiệt nhất để tồn tại qua thời gian. Sản phẩm của Q&T không những đạt tất cả các yêu cầu kỹ thuật đề ra mà còn có nhiều ưu điểm vượt trội so với đối tác nước ngoài từng cung cấp. Đây là minh chứng mạnh mẽ nhất cho năng lực khoa học công nghệ nội địa, mở đường để Việt Nam chính thức tự chủ trong lĩnh vực vốn bị độc quyền toàn cầu.

Công nghệ PolySecure và bài học cho đổi mới sáng tạo

Vào tháng 3/2023, Q&T ký kết hợp tác với Công ty Crane Curency– nhà cung cấp hàng đầu thế giới, cung cấp giấy nền cotton và công nghệ bảo an cho đồng USD. Quan hệ hợp tác này đã trở thành biểu tượng hợp tác công nghệ cao giữa Việt Nam và Hoa Kỳ.

Tại buổi ký kết đó, ngài Marc E. Knapper - Đại sứ Mỹ tại Việt Nam cũng đánh giá đây là minh chứng điển hình cho hợp tác chiến lược hai nước trong lĩnh vực công nghệ có độ bảo mật cao nhất.

Không dừng lại ở thị trường nội địa, nhà máy của Q&T đã đón nhiều đoàn ngoại giao từ Pakistan, Nigeria, Nam Phi, Colombia… bày tỏ quan tâm hợp tác. Điều này đặt Q&T vào nhóm ba doanh nghiệp hàng đầu thế giới trong lĩnh vực sản xuất giấy nền in tiền polymer, một thành tựu mà ít ai nghĩ Việt Nam có thể đạt được.

Đặc biệt, phiên bản PolySecure®-Shield đã tạo ra đột phá khi trở thành loại giấy nền polymer đầu tiên trên thế giới tích hợp trực tiếp yếu tố bảo an chống giả vào bên trong, gia tăng khả năng chống mài mòn, ẩm, tia UV, bụi bẩn và duy trì hiệu ứng quang học suốt vòng đời tờ tiền.

Theo Cục Sở hữu trí tuệ, đến nay ông Lương Ngọc Anh là chủ sở hữu của công nghệ PolySecure® và đã nộp 18 đơn đăng ký sáng chế, trong đó được cấp 5 bằng độc quyền sáng chế và 1 bằng độc quyền giải pháp hữu ích.

Câu chuyện của ông Lương Ngọc Anh và Q&T không chỉ là hành trình xây dựng một nhà máy. Đó là quá trình đấu tranh khẳng định bản quyền công nghệ và bền bỉ chứng minh năng lực của nhà khoa học Việt Nam trên trường quốc tế./.