Việt Nam vẫn phụ thuộc nhiên liệu hóa thạch để duy trì tăng trưởng kinh tế

Song song với việc nhận thức được sự phức tạp của việc thiết lập và thực hiện các kế hoạch, chính sách và quy định chung, chúng ta cũng nhanh chóng cần có các cam kết mạnh mẽ hơn từ chính phủ và những sự hợp tác xuyên biên giới. Các nhà lãnh đạo doanh nghiệp cũng có rất nhiều cách để tạo điều kiện và đẩy nhanh quá trình chuyển đổi hướng tới mục tiêu net zero trong khu vực Châu Á - Thái Bình Dương.

Các cách để doanh nghiệp đóng góp vào tiến trình khử carbon

Chuyển từ giai đoạn thiết lập mục tiêu sang giai đoạn triển khai

Các doanh nghiệp đang cho thấy sự chậm trễ trong việc thực hiện hóa tham vọng đạt mục tiêu phát thải ròng bằng không (net zero). Họ cần phải cân nhắc thực hiện phân tích tính trọng yếu kép (về tác động hai chiều giữa hoạt động của doanh nghiệp và các vấn đề phát triển bền vững), đồng thời huy động tất cả các phòng ban hướng tới việc chuyển đổi để đạt được net zero. Từ bộ phận sản xuất, mua hàng và tài chính tới bộ phận marketing, công nghệ và quản trị nguồn nhân lực, tất cả bộ máy cần chuyển đổi cách vận hành, xử lý và quản lý nhân sự cũng như các nguồn lực khác.

Ưu tiên tiến độ thay vì sự cầu toàn

Khử carbon là một quá trình mang tính dài hạn, và sẽ còn phức tạp cũng như gặp nhiều thách thức hơn nữa trong bối cảnh thị trường nhiều bất ổn. Việc phát triển bền vững và đạt mục tiêu net zero là những vấn đề phức tạp, với các tiêu chuẩn, quy định, khung triển khai, kỳ vọng, công nghệ và cơ sở khoa học liên tục thay đổi.

Để thành công trong bối cảnh này, các doanh nghiệp cần có sự thay đổi trong tư duy - từ tư duy hướng tới sự ổn định, chắc chắn sang tư duy hướng tới cách tiếp cận kiên trì và linh hoạt. Điều này sẽ mang lại cho doanh nghiệp khả năng thích ứng và tính bền bỉ trong hành trình hướng tới mục tiêu net zero.

Nhìn thấy tiềm năng kiến tạo giá trị từ quá trình khử các-bon

Nhiều công ty vẫn nhìn nhận việc phát triển bền vững và khử carbon theo góc nhìn ngắn hạn là nhằm tuân thủ các yêu cầu luật định. Điều này vô hình trung sẽ khiến doanh nghiệp đánh giá thấp các lợi ích tài chính dài hạn khổng lồ họ có thể tạo ra. Bằng cách tích hợp phát triển bền vững vào chiến lược tổng thể, mô hình hoạt động và các quy trình vận hành, doanh nghiệp có tiềm năng rất lớn trong việc tạo ra giá trị.

Hỗ trợ quá trình chuyển đổi công bằng

Một quá trình chuyển đổi công bằng là yếu tố quan trọng để đảm bảo rằng các cộng đồng dễ bị tổn thương không bị bỏ lại phía sau trên hành trình hướng tới một tương lai ít phát thải carbon, và để phân bổ hợp lý các lợi ích cũng như chi phí của công tác ứng phó với biến đổi khí hậu.

Các doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa (MSME) là những ví dụ điển hình trong vấn đề này. Doanh nghiệp trong nhóm này chiếm 41% GDP khu vực Châu Á - Thái Bình Dương và 69% lực lượng lao động quốc gia. Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) ước tính đóng góp kinh tế của các doanh nghiệp này còn ở mức cao hơn, chiếm tới 85% lượng việc làm. Theo OECD, các doanh nghiệp vừa và nhỏ trên toàn cầu cũng chiếm tới ít nhất 50% lượng phát thải KNK của nhóm ngành kinh doanh.

Như vậy, việc chuyển đổi thành công sang trạng thái net zero tại khu vực Châu Á - Thái Bình Dương phụ thuộc phần lớn vào sự tham gia tích cực của các MSME. Tuy nhiên, các MSME sẽ cần nhiều sự hỗ trợ để thực hiện hiệu quả quá trình chuyển đổi này. Theo Liên đoàn Kế toán Quốc tế (IFAC), xét theo từng doanh nghiệp riêng lẻ, các MSME thiếu các tài nguyên và nguồn lực cần thiết để đổi mới và chuyển đổi thành công sang trạng thái net zero.

Đây là lĩnh vực mà các doanh nghiệp lớn có thể tham gia đóng góp đáng kể. Bằng cách hợp tác với chuỗi cung ứng, các doanh nghiệp với quy mô lớn hơn có thể hỗ trợ các MSME triển khai các điều chỉnh cần thiết để giảm lượng phát thải Phạm vi 3 (Scope 3) xuyên suốt chuỗi giá trị.