Vốn FDI được kỳ vọng sẽ là động lực tăng trưởng lớn của nền kinh tế

Nhìn vào số liệu kinh tế vĩ mô 4 tháng đầu năm, đã có nhiều điểm sáng, trong đó vốn FDI dồi dào với FDI đăng ký mới tăng mạnh 73% so với cùng kỳ năm trước, và FDI thực hiện cao nhất trong nửa thập kỷ qua là động lực lớn thúc đẩy nền kinh tế.

Trong 4 tháng đầu năm 2024, tổng vốn đăng ký FDI vào Việt Nam ghi nhận ở mức 9,27 tỷ USD, tăng 4,5% so với cùng kỳ năm trước. Lũy kế 4 tháng, số vốn đăng ký mới và số dự án FDI mới đã tăng mạnh lần lượt là 29% và 73% so với cùng kỳ năm ngoái.

Đặc biệt, tháng 4 có lượng vốn đầu tư và số dự án đầu tư mới đạt mức cao nhất tính từ đầu năm. Tỉnh thu hút vốn FDI đăng ký mới cao nhất trên cả nước là Vũng Tàu với 1,5 tỷ USD, gấp 12 lần cùng kỳ vì có dự án nhà máy sản xuất sản phẩm sinh học với tổng vốn đầu tư 730 triệu USD của Thổ Nhĩ Kỳ.

Tính đến ngày 20/4, vốn FDI thực hiện đạt mức 6,28 tỷ USD, tăng 7,4% so với cùng kỳ. Trong 5 năm qua, vốn FDI thực hiện đạt mức cao nhất trong 4 tháng đầu năm nay khi các doanh nghiệp FDI tích cực giải ngân phần lớn ở lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo (4,93 tỷ USD); sản xuất, phân phối điện, khí đốt, nước (0,26 tỷ USD); kinh doanh bất động sản (0,61 tỷ USD).

Theo đánh giá từ báo cáo của Công ty Chứng khoán Agriseco, vốn FDI đầu tư vào Việt Nam đang tăng trưởng khả quan, nhất là vốn đăng ký mới cùng số dự án mới tăng mạnh trước xu hướng tái cấu trúc chuỗi cung ứng. Hàng loạt tập đoàn công nghệ lớn đang muốn hợp tác đầu tư trong các lĩnh vực như chip, bán dẫn và năng lượng tái tạo.

Ngoài ra, các động lực từ xuất khẩu, đầu tư công tiếp tục dẫn đà tăng trưởng, các cân đối lớn được đảm bảo và thu ngân sách nhà nước tăng trên 10%, PMI tháng 4 đã vượt mức 50 điểm cho thấy sự hồi phục trong lĩnh vực dịch vụ và sản xuất.

Thế nhưng, rủi ro và khó khăn vẫn còn đó như xung đột địa chính trị, lạm phát nước ta đang gặp sức ép trong bối cảnh tỷ giá diễn biến phức tạp, số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường vẫn còn lớn. Chỉ số PMI tháng 4 có sự cải thiện nhẹ, song vẫn chưa có xu hướng vững vàng. Những yếu tố này khiến nhà đầu tư giảm kỳ vọng đối với sức bật hồi phục trong năm 2024.

Tuy vậy, việc vốn FDI liên tục đổ vào Việt Nam được cho là sẽ trở thành động lực lớn đối với tăng trưởng và là cứu cánh đối với nền kinh tế khi đầu tư tư nhân ở mức thấp và đầu tư công chậm lại.

Từ nay đến hết năm, FDI sẽ ngày càng khởi sắc

Theo Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Đỗ Thành Trung nhìn nhận về triển vọng thu hút FDI của Việt Nam trong các tháng cuối năm, kết quả thu hút FDI sẽ ngày càng khởi sắc hơn.

Theo phân tích của Thứ trưởng Trung, Việt Nam có vị trí địa lý thuận lợi cho các nhà đầu tư nước ngoài. Bởi lẽ, Chính phủ Việt Nam quyết tâm cao trong việc theo đuổi cũng như phát triển ngành chip và công nghiệp bán dẫn. Trong đó, nước ta đang triển khai xây dựng Chiến lược phát triển ngành công nghiệp bán dẫn và hỗ trợ cho các nhà đầu tư nước ngoài một cách tối đa, nhất là Mỹ, đầu tư kinh doanh trong chuỗi cung ứng của ngành bán dẫn.

Hiện nay, Việt Nam ngày càng thu hút nhiều tập đoàn lớn hợp tác đến từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan (Trung Quốc) và đặc biệt là các tập đoàn của Mỹ đầu tư, đáng chú ý như Marvell, Qorvo, Qualcomm trong mảng thiết kế; Intel, Amkor trong mảng đóng gói, kiểm thử; hay Synopsys, Cadence trong việc cung cấp công cụ thiết kế chip…

Theo các chuyên gia phân tích về các dòng vốn đầu tư, đầu tư tư nhân vẫn rất thấp trong khi giải ngân vốn đầu tư công đang chậm lại vì còn tồn tại những vướng mắc về cơ chế chính sách, giải phóng mặt bằng cũng như biến động giá nguyên vật liệu ảnh hưởng tới tiến độ giải ngân. Kết quả là nền kinh tế chủ yếu phụ thuộc vào dòng vốn đến từ khu vực FDI.

Các nhà đầu tư nước ngoài hiện nay đã và đang quan tâm tới các lĩnh vực công nghiệp điện tử, công nghiệp chế biến chế tạo, nhất là hệ sinh thái chip bán dẫn tại Việt Nam.

Theo ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng Thư ký Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, vị thế của Việt Nam sẽ được nâng cao hơn trong chuỗi giá trị của toàn cầu khi trở thành căn cứ địa sản xuất chip điện tử. Ông cho biết các nhà đầu tư vào Việt Nam quyết định rất nhanh ở thời gian này khi các yếu tố sẵn sàng, trong đó tối thiểu bao gồm nguồn lao động, hệ thống cơ sở hạ tầng, thủ tục nhanh chóng và nguồn năng lượng. Khi đó, các doanh nghiệp sẽ tiến hành triển khai dự án ngay lập tức. 

Phó Tổng Thư ký VCCI cho hay, muốn tận dụng được dòng vốn FDI này và biến nó trở thành cứu cánh đối với nền kinh tế khi đầu tư tư nhân và đầu tư công đang chậm lại thì các địa phương và bộ ngành cần có sự chuyên nghiệp và đồng bộ hơn, cần chuẩn bị sẵn sàng các yếu tố gồm nguồn nhân lực, đất đai, hạ tầng… hay việc tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh. Ngoài ra, cũng còn rất nhiều việc phải làm để đón sóng FDI thực sự./.