Áp lực tài chính đè nặng lên các startup AI

Nỗi lo tài chính khi phát triển hệ thống AI 

Theo NY Times, một số startup AI nổi bật trên thế giới phải đối mặt với áp lực tài chính kể từ giữa tháng 3. Đơn cử như Inflection AI (Mỹ), từ khi huy động được 1,5 tỷ USD tới nay hầu như chưa kiếm được tiền và phải dừng việc đầu tư vào sản phẩm kinh doanh ban đầu. Hay như Stability AI (Anh) gần đây đã sa thải 10% nhân sự, bao gồm cả CEO. Anthropic (Mỹ) thì đang chạy đua để thu hẹp khoảng cách 1,8 tỷ USD giữa chi phí đầu tư khủng lồ với doanh thu khiêm tốn.

Thung lũng Silicon thể hiện rõ ràng cuộc cách mạng AI sẽ đi kèm một khoản đầu tư vô cùng tốn kém. Các công ty công nghệ vẫn nỗ lực thu hẹp khoảng cách giữa chi phí đó và lợi nhuận họ kiếm được từ nhóm khách hàng nào đó trong tương lai.

Vấn đề này được xem là rất nghiêm trọng với một số các startup nổi tiếng đã huy động được hàng chục tỷ USD để phát triển AI tạo sinh, chatbot… Một số công ty đang rơi vào trạng thái tiêu tốn hàng tỷ USD và hơn thế nữa khi cạnh tranh trực diện với những gã khổng lồ như Google, Microsoft và Meta.

CEO của Databricks - Ali Ghodsi bình luận: “Họ có thể sớm thấy được dấu hiệu thất bại rõ ràng. Dù điều họ đang làm rất tuyệt vời, nhưng quan trọng là nó có tính khả thi kinh doanh hay không?”.

OpenAI và Microsoft là hai công ty duy nhất đạt doanh thu khả quan

Theo PitchBook, trong 3 năm qua, đã có 330 tỷ USD đầu tư vào khoảng 26.000 startup AI và học máy trên thế giới. Con số này nhiều hơn 2/3 số tiền các nhà đầu tư tài trợ cho 20.350 công ty AI trong giai đoạn 2018-2020.

So với kết quả kinh doanh ban đầu của OpenAI (startup được Microsoft đầu tư 13 tỷ USD), thì các thách thức tài chính mà nhiều startup AI khác phải đối mặt là hoàn toàn trái ngược. ChatGPT đã tạo ra một cơn sốt trên toàn cầu, điều này cho phép công ty tính phí sử dụng 20 USD/tháng với phiên bản chatbot cao cấp, họ cung cấp mô hình đa ngôn ngữ giúp các doanh nghiệp trên toàn cầu sử dụng các dịch vụ AI dễ dàng hơn.

Theo một nguồn tin, doanh thu của OpenAI năm 2023 đạt khoảng 1,6 tỷ USD, nhưng không rõ công ty đã tiêu tốn bao nhiêu để đầu tư vào công nghệ.

Nhiều nhà đầu tư nhìn vào tốc độ tăng trưởng doanh số chóng mặt của Microsoft để lấy làm bằng chứng cho tiềm năng kinh doanh của AI. Theo Brad Reback - nhà phân tích của ngân hàng đầu tư Stifel, trong quý I/2024, doanh thu ước tính của Microsoft là khoảng 1 tỷ USD từ các dịch vụ AI trên nền tảng điện toán đám mây, tăng so với mức gần như bằng 0 cách đây 1 năm. 

Trong khi Meta Platforms - công ty mẹ của Facebook lại không kiếm được tiền từ AI trong nhiều năm tới, kể cả khi họ tăng chi tiêu cho hạ tầng AI lên đến 10 tỷ USD vào năm 2024.

CEO của Meta - Mark Zuckerberg nói với các nhà phân tích: “Chúng tôi đang đầu tư để dẫn đầu trong lĩnh vực này, Chúng tôi làm điều đó vào thời điểm chúng tôi đang mở rộng quy mô sản phẩm AI trước khi kiếm được lợi nhuận”. 

Giải bài toán khó

Các startup AI đều phải đối mặt với thử thách khó nhằn về việc thu hẹp khoảng cách lớn giữa chi tiêu và doanh thu. Anthropic - Công ty nhận được hơn 7 tỷ USD từ Amazon và Google, đang tiêu tốn khoảng 2 tỷ USD/năm nhưng chỉ thu về khoảng 150-200 triệu USD.

Cũng như OpenAI, Anthropic đã chuyển sang hợp tác với các “ông lớn” công nghệ. CEO của Anthropic - Dario Amodei cho biết công ty gần đây đã phối hợp cùng hãng kiểm toán và tư vấn Accenture để xây dựng hệ thống AI và các chatbot theo yêu cầu từ các công ty và Chính phủ.

Người phát ngôn của Anthropic cho hay, có hàng nghìn doanh nghiệp sử dụng công nghệ AI của Anthropic và hàng triệu người dùng sử dụng dịch vụ chatbot Claude được công ty phát triển.

Tháng trước, Startup phát triển mô hình AI tạo hình ảnh từ văn bản Stable Diffusion - Stability AI thông báo CEO Emad Mostaque nghỉ việc, chỉ 1 tuần sau khi 3 nhà nghiên cứu của nhóm 5 người xây dựng công nghệ ban đầu của họ từ chức.

Theo một nguồn tin, Stability AI dự kiến đạt doanh thu năm 2024 khoảng 60 triệu USD, so với khoảng 96 triệu USD chi phí vận hành Stable Diffusion. Stability AI ghi nhận tình hình tài chính có vẻ tốt hơn so với những nhà sản xuất mô hình ngôn ngữ như Anthropic. Nhờ việc chi phí phát triển hệ thống tạo hình ảnh thấp hơn.

Tuy nhiên, nhu cầu trả tiền hình ảnh do AI tạo ra lại không như kỳ vọng. Do đó, triển vọng bán hàng của Stability AI đang rất lung lay. Hai cựu nhân viên của công ty cho biết, sau khi huy động được 101 triệu USD vào năm 2022, Stability AI cần thêm vốn cho mùa thu năm 2023. Tuy nhiên, công ty này lại gặp khó khăn khi chứng minh cho nhà đầu tư thấy rằng họ có thể bán công nghệ AI cho các doanh nghiệp. 

Cuối năm ngoái, Stability AI huy động thêm được 50 triệu USD từ Intel, nhưng vẫn chưa giảm bớt được gánh nặng tài chính. Họ đã phải chi ra hàng triệu USD mỗi tháng cho phí điện toán. Tháng này, công ty tiếp tục cắt giảm nhân sự và tái cơ cấu hoạt động kinh doanh nhằm phát triển bền vững hơn.

Inflection AI (tại California) đã huy động được 1,5 tỷ USD từ một số cái tên uy tín trong ngành. Tuy nhiên, một năm sau khi giới thiệu sản phẩm trợ lý cá nhân AI, họ không ghi nhận được doanh thu đáng kể. Vì vậy, công ty không thể tiếp tục phát triển sản phẩm để cạnh tranh trực tiếp với chatbot của Google và OpenAI, trừ khi họ huy động được thêm một khoản tiền khổng lồ.

Cuối tháng 3, Inflection AI đã loại bỏ sản phẩm này khỏi mục kinh doanh. Được biết, phần lớn đội ngũ công ty bao gồm CEO Mustafa Suleyman đã gia nhập Microsoft sau khi “ông lớn” này được cho là chi 620 triệu USD để được quyền sử dụng mô hình AI của Inflection AI./.