Biến đổi trong hoạt động kinh doanh của ngành chứng khoán

Kết quả kinh doanh quý đầu năm khả quan

Nhờ việc VN-Index có xu hướng tăng giá kể từ cuối quý IV/2023 tới nay, các công ty chứng khoán được dự báo trở thành nhóm ngành đạt kết quả kinh doanh nổi bật trong quý đầu năm 2024. Tính tới ngày 15/4/2024, một số công ty chứng khoán đã công bố báo cáo tài chính quý I, trong đó xuất hiện những khoản lợi nhuận khủng, tăng đột biến.

Mở màn cho việc công bố báo cáo tài chính quý I/2024 là Chứng khoán MB (mã MBS). Doanh thu hoạt động của công ty đạt gần 674 tỷ đồng, tăng 101% trong quý. Trừ hết chi phí, lãi trước thuế đạt 230 tỷ đồng, tăng 51% so với cùng kỳ. Lãi từ cho vay và phải thu trong cơ cấu doanh thu của MBS vẫn đóng góp lớn nhất với gần 260 tỷ đồng, gấp khoảng 2,2 lần so với cùng kỳ.

Tính đến ngày 31/3, dư nợ cho vay của công ty là 9.870 tỷ đồng, cho vay ký quỹ (margin) đạt hơn 9.274 tỷ đồng, tăng 755 tỷ đồng (9%) sau 3 tháng. MBS đặt mục tiêu doanh thu năm 2024 đạt 2.786 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế đạt 930 tỷ đồng, lần lượt tăng 53% và 36% so với năm 2023, ghi nhận mức lãi cao nhất của MBS trong lịch sử. Chỉ trong 3 tháng đầu năm, công ty hoàn thành gần 25% kế hoạch lợi nhuận năm 2024.

Tiếp đó, Chứng khoán Kỹ thương (TCBS) ghi nhận mức lợi nhuận cao nhất ngành tính tới thời điểm hiện tại đã công bố báo cáo tài chính quý I với doanh thu tăng mạnh 82%, đạt 1.694 tỷ đồng. Lãi cho vay và phải thu cao gấp 2,1 lần, đạt 573 tỷ đồng; Lãi từ tài sản FVTPL cao gấp 3,1 lần, đạt 634 tỷ đồng. 

Đặc biệt, doanh thu từ môi giới tăng 76% so với cùng kỳ, đạt 146 tỷ đồng. Mảng kinh doanh nguồn vốn và phân phối trái phiếu vẫn là nguồn thu nhập chính của TCBS khi tăng 122%, 729 tỷ đồng.

Trong quý I/2024, TCBS tư vấn thành công khoảng 15.000 tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp, phân phối được trên 21.000 tỷ đồng trái phiếu sơ cấp tới các nhà đầu tư. Qua đó, TCBS ghi nhận lợi nhuận trước thuế là 1.160 tỷ đồng, tăng 159% so với cùng kỳ.

Tại ĐHĐCĐ thường niên, CTCP Chứng khoán Rồng Việt (mã VDS) đã công bố doanh thu quý I ước đạt 283 tỷ đồng, lãi trước thuế đạt 138 tỷ đồng, tăng lần lượt 88% và 78%.

CTCP Chứng khoán VIX (mã VIX) ước tính lợi nhuận trước thuế khoảng 200 tỷ đồng, tăng 16,6 lần so với cùng kỳ. Năm nay, Chứng khoán VIX kỳ vọng tiếp tục lập đỉnh lợi nhuận và lãi trước thuế đạt 1.320 tỷ đồng, lãi sau thuế đạt 1.056 tỷ đồng, lần lượt tăng 10% và 9% so với năm 2023.

CTCP Chứng khoán Vietcap (mã VCI) cho biết thị phần môi giới trong quý I đạt 6%, dư nợ quỹ đạt trên 8.000 tỷ đồng. Với nhóm công ty có vốn hóa nhỏ hơn, như Chứng khoán DSC (mã DSC) cũng tăng tốc khi doanh thu hoạt động quý I cao gấp đôi cùng kỳ, đạt 134 tỷ đồng; Lợi nhuận trước thuế tăng mạnh 429%, đạt 74 tỷ đồng. Các nhà đầu tư đang hướng sự chú ý vào kết quả kinh doanh của các công ty top đầu như SSI, HCM, VND…

Nhiều thay đổi trong mô hình kinh doanh

Thực tế, kết quả kinh doanh của nhóm các công ty chứng khoán được hỗ trợ rất nhiều từ xu hướng thị trường đi lên. Nhưng cũng có một thực tế khác là mô hình kinh doanh của ngành đang có nhiều sự biến đổi.

Công ty chứng khoán VNDirect đánh giá, các công ty chứng khoán tập trung vào khách hàng cá nhân đang dần giảm bớt phí giao dịch, thậm chí miễn phí hoàn toàn. Các công ty này sẽ tạo lợi nhuận từ các sản phẩm như cho vay ký quỹ, quản lý tài sản hay tư vấn đầu tư. Một số công ty theo đuổi mô hình này tương đối thành công như MSB, SSI…

Trong khi những công ty hướng tới khách hàng tổ chức đang gặp khó khăn khi thị trường trái phiếu doanh nghiệp và IPO còn nhiều thách thức, đơn cử như VCI và HCM.

Cụ thể, mảng môi giới của các công ty chứng khoán được dự báo tiếp tục tăng trưởng trong năm 2024, cùng với sự phục hồi chung toàn ngành. Tuy nhiên, khi phí giao dịch ngày càng giảm, doanh thu từ hoạt động môi giới sẽ xuất hiện xu hướng thu hẹp.

Ngược lại, nhiều khả năng hoạt động tự doanh sẽ mang tới những đóng góp tích cực cho kết quả kinh doanh của các công ty chứng khoán, nhất là trong giai đoạn thị trường tăng trưởng. Song, vì tính chất không ổn định của mảng này cùng sự phức tạp trong việc phân tích triển vọng, rủi ro trong cơ hội đầu tư, mà các công ty đã xem đây là phương án tối ưu hóa vốn sau khi đã đáp ứng nhu cầu cho vay ký quỹ của khách hàng.

VNDirect kỳ vọng lợi nhuận ròng của các công ty chứng khoán tiếp tục tăng trong năm nay. Trong đó, kết quả kinh doanh trở thành lực đẩy cho giá cổ phiếu của các công ty nhóm này tăng theo. Với kịch bản thận trọng, VNDirect dự báo VN-Index sẽ chạm mốc 1.350 điểm, tương ứng với P/E quanh vùng 14.x lần (tốc độ tăng trưởng EPS khoảng 16 - 18%).

Lưu ý rằng, sẽ có sự phân hóa giữa các mã cổ phiếu nhóm ngành này. Những cổ phiếu được định giá thấp hoặc hợp lý được kỳ vọng đem về kết quả kinh doanh khả quan hơn, sở hữu mô hình kinh doanh phù hợp với giới đầu tư nước ngoài sẽ có triển vọng tăng giá tốt hơn so với mặt bằng chung.

Ngoài ra, nếu công ty tăng vốn thành công cũng sẽ là một “cú huých”, kỳ vọng vào kết quả kinh doanh tốt, hỗ trợ giá cổ phiếu tăng. Năm 2024, nhiều khả năng sẽ chứng kiến sự hồi sinh của hoạt động phát hành riêng lẻ trong bối cảnh thị trường trái phiếu doanh nghiệp và IPO vẫn còn trong quá trình hồi phục./.