"Cạn" tài sản thế chấp, nhiều doanh nghiệp khó vay vốn

Theo Hiệp hội doanh nghiệp TP.HCM (HUBA), trước tình hình khó khăn về vốn, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã ban hành Thông tư số 02 năm 2023 cho phép cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng gặp khó khăn; đồng thời tiếp tục thực hiện chính sách hỗ trợ 2% lãi suất vay, song tình hình vay vốn của doanh nghiệp vẫn còn nhiều khó khăn.

Đáng chú ý, theo khảo sát của HUBA, có tới 41% doanh nghiệp không còn tài sản thế chấp đủ pháp lý để vay vốn. Trong khi đó, việc định giá tài sản đất nông nghiệp rất thấp, tài sản đất thuê hàng năm cũng không thế chấp được, các tài sản khác bị định giá xuống khi lạm phát gia tăng.

Do đó, HUBA kiến nghị ngân hàng xem xét tăng tỷ lệ thế chấp các tài sản này, thực hiện mở rộng cho vay theo hợp đồng, với các tài sản và quyền tài sản hình thành trong tương lai.

Mặt khác, Hiệp hội cũng cho rằng, phía ngân hàng có thể xem xét ân hạn nợ bên cạnh việc gia hạn. Theo đó, doanh nghiệp gia hạn nợ được phép hoàn trả khoản vốn vay gia hạn tại năm cuối cùng của kỳ hạn vay, thay vì phải trả ngay khi hết gia hạn, làm tăng gấp đôi số tiền phải trả trong năm tiếp theo, gây khó khăn kép.

Riêng với ngành công nghiệp hỗ trợ (như cơ khí, điện và điện tử, nhựa, cao su và hóa chất), HUBA cho biết việc kinh doanh của doanh nghiệp vài năm gần đây chưa tích cực. Nhiều doanh nghiệp bị suy giảm do thiếu đơn hàng, chi phí đầu vào tăng cao. Ngoài ra, sản phẩm của ngành hầu hết là các chi tiết rời rạc, khó đáp ứng yêu cầu của thị trường xuất khẩu và doanh nghiệp đang chịu mức lãi suất vay khá cao (7-8%).

Do đó, phía Hiệp hội cho rằng, cần xem xét đơn giản hóa thủ tục vay vốn kích cầu đầu tư; chú trọng hỗ trợ nguồn vốn và có chính sách ưu đãi với các dự án lớn, hình thành hệ thống các nhà máy chuyên môn hóa, có thể sản xuất được các cụm linh kiện hoàn chỉnh, đáp ứng yêu cầu của khách hàng toàn cầu.

Trước đó, báo cáo về tình hình chung, HUBA cho biết, trong tháng 2,hoạt động sản xuất công nghiệp ở một số ngành có dấu hiệu phục hồi như công nghệ, cơ khí, đồ gia dụng… Tuy nhiên, một số ngành như dệt may, da giày, sản phẩm gỗ còn khó khăn. Một số doanh nghiệp có xu hướng chuyển qua khai thác thị trường mới, nhiều tiềm năng như Campuchia, Thái Lan và các nước Đông Nam Á.

Ngành chế biến lương thực thực phẩm hoạt động tốt, gia tăng thị trường Trung Quốc và các thị trường mới khai thác như Đông Nam Á, Châu Phi… Tuy nhiên, TP.HCM chưa nắm bắt, hưởng lợi đối với sản phẩm nông nghiệp, trong khi các mặt hàng rau củ quả Việt Nam có sự phát triển mạnh mẽ thời gian qua.

Cũng theo HUBA, thị trường bất động sản đã có nhiều dấu hiệu khả quan sau khi thực hiện tái cơ cấu và từ nửa cuối năm 2024 được dự báo sẽ phục hồi rõ nét hơn. Một số doanh nghiệp lớn đã tiến hành cơ cấu lại nợ để cải thiện tình hình tài chính, thông qua các hình thức mua lại trái phiếu doanh nghiệp trước hạn hoặc đàm phán với các trái chủ, các ngân hàng để gia hạn nợ, giảm áp lực dòng tiền.

Các nỗ lực tháo gỡ khó khăn của Chính phủ đã phát huy tác dụng. Nhiều dự án được chính quyền địa phương tháo gỡ pháp lý và mặt bằng lãi suất cho vay giảm nhiệt…

HUBA cho biết, nhờ sự khởi sắc của thị trường bất động sản, các ngành liên quan như xây dựng, sắt thép, vật liệu xây dựng khác… bắt đầu phục hồi./.