Cổ phiếu "meme", “penny” dậy sóng trở lại 

Cổ phiếu meme trở lại 

Thị trường chứng khoán Mỹ đang chờ dữ liệu lạm phát và các động thái mới về cắt giảm lãi suất của Fed. Trước diễn biến này, các cổ phiếu đầu cơ trào lưu “meme” bất ngờ vụt sáng trở lại sau nhiều năm im ắng. Điển hình như cổ phiếu của Gamestop có phiên tăng mạnh hơn 76%, kể từ đầu tháng 5 tới nay mã này tăng vọt gần 180%.

Gamestop cũng là cái tên điển hình cho “cổ phiếu meme”. Có thể hiểu đây là những cổ phiếu nhờ vào làn sóng trên mạng xã hội để tăng giá hàng trăm hay hàng nghìn phần trăm chỉ trong một thời gian ngắn.

Ngoài ra còn có một số mã cổ phiếu khác như AMC của AMC Entertainment - chuỗi rạp chiếu phim, đã tăng gần 80%, thậm chỉ nhiều lần bị gián đoạn giao dịch vì biến động giá quá mạnh. Hay như RDDT của mạng xã hội Reddit - nơi bắt nguồn của làn sóng cổ phiếu meme.

Nguyên nhân các cổ phiếu này tăng mạnh ở thời điểm hiện tại là nhờ nhà đầu tư có biệt danh RoaringKitty trên Reddit. Anh xuất hiện trở lại trên mạng xã hội, lần đầu tiên kể từ năm 2021 - thời điểm anh dẫn dắt làn sóng các nhà đầu tư nhỏ lẻ tạo ra cơn sốt GameStop.

Các chuyên gia cho rằng, làn sóng cổ phiếu meme đang diễn ra trong bối cảnh khác biệt so với giai đoạn 2020-2021, thời điểm phần lớn người dân Mỹ phải ở nhà vì dịch bệnh và có nhu cầu đầu tư bằng tiền nhàn rỗi cao. Hơn nữa, lãi suất khi đó ở mức gần thấp kỷ lục. Song, ở thời điểm này hầu hết những điều kiện thuận lợi trước đó đã không còn, con sốt khó có thể kéo dài.

Trong khi một yếu tố không thay đổi là sự biến động giá cổ phiếu meme không dựa vào các nguyên tắc cơ bản của hoạt động kinh doanh. Ví dụ, GameStop chỉ kiếm được 6,7 triệu USD lợi nhuận ròng năm 2023, doanh số tụt 11%. Con số này không tương xứng với giá trị thị trường của công ty là hơn 9 tỷ USD, sau một đợt tăng giá cổ phiếu vừa qua.

Giám đốc chiến lược thị trường của B Riley Wealth - Ông Art Hogan cho biết: “Trong số những công ty được quan tâm trong làn sóng cổ phiếu meme, không có công ty nào ghi nhận sự cải thiện cơ bản trong hoạt động kinh doanh”.

Vì vậy, xu hướng tăng giá của những cổ phiếu này bị coi là không bền vững. Nhà đầu tư có thể nhanh chóng nhận lãi nhưng cũng phải đối mặt với nguy cơ thiệt hại nặng.

Giám đốc điều hành Quỹ Vespula Capital - Ông Jeff Tomasulo nhận định: “Về ngắn hạn, có vẻ đây là cơ hội lớn để các nhà đầu tư rót tiền vào chứng khoán kiếm lời. Họ có thể bỏ ra 10.000 USD và biến nó thành 30-40 nghìn, thậm chí là 100.000 USD với tâm lý đây là cơ hội hiếm có. Nếu cứ suy nghĩ như vậy, các nhà đầu tư cá nhân có thể mất luôn số vốn đã bỏ ra, vì cũng giống các loại cổ phiếu khác, vấn đề là giá trị thực nằm ở đâu. Sớm hay muộn thì chúng cũng phải giảm về mức định giá bình thường, thấp hơn rất nhiều”. 

Theo Reuters, GameStop dù đã tăng mạnh 175% kể từ đầu tháng 5, nhưng hiện mới chỉ bằng 30% so với mức đỉnh của năm 2021. Mức độ rủi ro rất lớn, có thể khiến nhà đầu tư có tâm lý e ngại và quyết định không tham gia “cuộc chơi” này.

Thói quen đầu tư cổ phiếu penny

Ở thị trường Việt Nam, một nhóm cổ phiếu vốn hóa nhỏ - cổ phiếu penny cũng “dậy sóng” bởi một người đàn ông.

Gần đây, sàn HNX ghi nhận nhóm cổ phiếu liên quan tới cựu chủ tịch Nguyễn Đỗ Lăng đã rực rỡ sắc tím, các mã API, APS, hay IDJ tăng hết biên độ. Nguyên nhân là ông Lăng bất ngờ xuất hiện trở lại tại đại hội đồng cổ đông vào cuối tuần trước, sau lùm xùm bị khởi tố hồi năm ngoái. 

Bên cạnh họ cổ phiếu APEC, nhiều cổ phiếu penny khác cũng đua nhau tím lịm trên sàn trong những ngày qua như VOS, BAF, HQC, APH, DRH, EVG, hay SAM. Đây đều là các cổ phiếu có quy mô vốn hóa khiêm tốn, song không phải mã nào cũng nên tham gia.

“Có hai vấn đề. Thứ nhất là các mã midcap có triển vọng quý II tốt thì tốc độ tăng giá lại dốc hơn. Còn các mã được xem là hàng rác nằm ở mức rất thấp, nhu cầu đầu cơ phân bổ 100 -200-300 nghìn, người bắt đầu đẩy. Nó thể hiện vòng quay rủi ro, các nhà đầu tư cũng mạnh dạn xuống tiền hơn” - Giám đốc Phân tích CTCP Chứng khoán Smartinvest Vũ Duy Khánh chia sẻ.

Thực tế, các mã cổ phiếu được gọi là “rau dưa, trà đá” không hoàn toàn xấu. Năm 2020, đây là nhóm giúp VN-INDEX có đà tăng từ 800 lên 1.200 điểm. Chỉ những người đầu tư cổ phiếu “trà đá” theo tin đồn, thiếu chọn lọc, thay đổi khẩu vị đầu tư liên tục, thì mới hình thành một thói quen xấu.

Nhà sáng lập FinPeace Nguyễn Tuấn Anh cho biết: “Mình thích ở các cổ phiếu an toàn thì có lẽ không chỉ bằng một vài phiên tăng trần hay tăng vượt rào, hoặc tăng bằng kỹ thuật của những cổ phiếu nhỏ mà dễ dàng thay đổi khẩu vị. Nó cũng giống việc bạn không thích ăn hải sản, nhưng thấy người khác khen ngon thì lại ăn, nhưng sau đó bị đau bụng vì nó khác khẩu vị của mình”.

Theo từ điển Cambridge, penny là loại tiền mệnh giá thấp nhất của nước Anh, thường là đồng xu. Do đó mới gọi là cổ phiếu penny vì mệnh giá của loại này cũng rất nhỏ, có mã chưa tới 10.000 đồng/cp. 

Cổ phiếu penny cũng có 2 mặt tương tự đồng xu, nhưng khác ở chổ: Xác suất rơi trúng mặt mình muốn ở đồng xu là 50/50. Nhưng với cổ phiếu thì không vậy, tỷ lệ rơi trượt kỳ vọng là rất lớn.

Đối với cổ phiếu vốn hóa nhỏ, rủi ro và cơ hội khi tham gia là thông tin không quá mới với những nhà đầu tư kinh nghiệm, nhưng để nhận diện và phân tích rủi ro thì phải cân nhắc trên hành trình đầu tư dài hạn. Hãy nhìn vào biểu đồ quá khứ và tham khảo trước khi tham gia thị trường các mã cổ phiếu vốn hóa nhỏ./.