Điều kiện kinh doanh dịch vụ thi công xây dựng và nghiệm thu đưa công trình vào sử dụng

Thi công xây dựng công trình là hoạt động gồm xây dựng và lắp đặt thiết bị đối với công trình xây dựng mới, sửa chữa, cải tạo, di dời, tu bổ, phục hồi; phá dỡ công trình; bảo hành, bảo trì công trình xây dựng.

Điều kiện kinh doanh dịch vụ thi công xây dựng công trình

Ảnh minh họa

Tổ chức tham gia hoạt động thi công xây dựng công trình phải đáp ứng các điều kiện tương ứng với các hạng năng lực như sau:

- Hạng I:

+ Cá nhân đảm nhận chức danh chỉ huy trưởng công trường phải đủ điều kiện là chỉ huy trưởng công trường hạng I phù hợp với lĩnh vực chuyên môn đảm nhận.

+ Cá nhân phụ trách thi công lĩnh vực chuyên môn có trình độ đại học hoặc cao đẳng nghề phù hợp với công việc đảm nhận. Thời gian công tác ít nhất 03 năm đối với trình độ đại học; 05 năm đối với trình độ cao đẳng nghề.

+ Công nhân kỹ thuật thực hiện các công việc có văn bằng hoặc chứng chỉ bồi dưỡng, đào tạo chuyên môn nghiệp vụ phù hợp với nội dung đăng ký cấp chứng chỉ năng lực.

+ Có khả năng huy động đủ số lượng máy móc, thiết bị chủ yếu đáp ứng yêu cầu thi công xây dựng các công trình

+ Đã trực tiếp thi công công việc thuộc hạng mục công trình chính liên quan đến nội dung đề nghị cấp chứng chỉ của ít nhất 01 công trình từ cấp I trở lên; hoặc 02 công trình từ cấp II trở lên cùng loại.

- Hạng II:

+ Cá nhân đảm nhận chức danh chỉ huy trưởng công trường phải đủ điều kiện là chỉ huy trưởng công trường từ hạng II trở lên phù hợp với lĩnh vực chuyên môn đảm nhận.

+ Cá nhân phụ trách thi công lĩnh vực chuyên môn có trình độ đại học hoặc cao đẳng nghề phù hợp với công việc đảm nhận. Thời gian công tác ít nhất 01 năm đối với trình độ đại học; 03 năm đối với trình độ cao đẳng nghề.

+ Công nhân kỹ thuật thực hiện các công việc thi công có văn bằng hoặc chứng chỉ bồi dưỡng, đào tạo chuyên môn nghiệp vụ

+ Có khả năng huy động đủ số lượng máy móc, thiết bị chủ yếu đáp ứng yêu cầu thi công xây dựng các công trình.

+ Đã trực tiếp thi công công việc thuộc hạng mục công trình chính liên quan đến nội dung đề nghị cấp chứng chỉ của ít nhất 01 công trình từ cấp II trở lên; hoặc 02 công trình từ cấp III trở lên cùng loại.

- Hạng III:

+ Cá nhân đảm nhận chức danh chỉ huy trưởng công trường phải đủ điều kiện là chỉ huy trưởng công trường từ hạng III trở lên phù hợp với lĩnh vực chuyên môn đảm nhận.

+ Cá nhân phụ trách thi công lĩnh vực chuyên môn có trình độ đại học hoặc cao đẳng nghề phù hợp với công việc đảm nhận.

+ Công nhân kỹ thuật phụ trách các công việc thi công có văn bằng hoặc chứng chỉ bồi dưỡng, đào tạo chuyên môn nghiệp vụ.

+ Có khả năng huy động đủ số lượng máy móc, thiết bị chủ yếu đáp ứng yêu cầu thi công xây dựng công trình.

* Phạm vi hoạt động: Hạng I được thi công xây dựng tất cả các cấp công trình cùng loại; Hạng II được thi công xây dựng công trình từ cấp II trở xuống cùng loại; Hạng III được thi công xây dựng công trình từ cấp III trở xuống cùng loại.

– Chỉ huy trưởng công trình phải đáp ứng các điều kiện sau:

Hạng I: Có chứng chỉ hành nghề giám sát thi công xây dựng hạng I; Hoặc đã làm chỉ huy trưởng công trường ít nhất 01 công trình từ cấp I; hoặc 02 công trình từ cấp II cùng loại trở lên.

Hạng II: Có chứng chỉ hành nghề giám sát thi công xây dựng hạng II; Hoặc đã làm chỉ huy trưởng công trường ít nhất 01 công trình từ cấp II; hoặc 02 công trình từ cấp III cùng loại trở lên.

Hạng III: Có chứng chỉ hành nghề giám sát thi công xây dựng hạng III; Hoặc đã trực tiếp tham gia thi công xây dựng ít nhất 01 công trình từ cấp III; hoặc 02 công trình từ cấp IV cùng loại trở lên.

– Phạm vi hoạt động của chỉ huy trưởng công trình:

+ Hạng I: Được làm chỉ huy trưởng công trường đối với tất cả các công trình cùng loại với công trình được ghi trong chứng chỉ hành nghề giám sát thi công xây dựng. Hoặc cùng loại với công trình đã làm chỉ huy trưởng công trường.

+ Hạng II: Được làm chỉ huy trưởng công trường đối với công trình từ cấp II trở xuống cùng loại với công trình được ghi trong chứng chỉ hành nghề giám sát thi công xây dựng. Hoặc cùng loại với công trình đã làm chỉ huy trưởng công trường.

+ Hạng III: Được làm chỉ huy trưởng công trường đối với công trình cấp III, cấp IV cùng loại với công trình được ghi trong chứng chỉ hành nghề giám sát thi công xây dựng. Hoặc cùng loại với công trình đã tham gia thi công xây dựng.

Bên cạnh các điều kiện pháp lý trên, đơn vị kinh doanh dịch vụ thi công xây dựng công trình sẽ phải đáp ứng điều kiện về trang thiết bị để thực hiện thi công xây dựng công trình. Đồng thời các thiết bị này phải phù hợp đảm bảo an toàn và chất lượng xây dựng công trình. Từ những tư vấn, nghiên cứu về chính sách này, chúng tôi đưa ra góc nhìn khảo sát thực tiễn từ một vụ việc ở Phú Thọ trong lĩnh vực đầu tư xây dựng.

Kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật về đầu tư xây dựng tại Công ty TNHH Sinkwang Vina

Sau khi nhận được phản ánh của các cơ quan báo chí cũng như đơn của công dân về việc dấu hiệu vi phạm pháp luật gói thầu “thi công xây dựng nhà máy Sinkwang” do Công ty TNHH Sinkwang Vina là chủ đầu tư, Sở Xây dựng tỉnh Phú Thọ đã lập Đoàn kiểm tra.

Tại công văn số 01/CV-ĐKtr ngày 30/5/2023 của Sở Xây dựng Phú Thọ gửi Công ty TNHH SinkwangVina thể hiện: “Thực hiện Quyết định số 59/QĐ-SXD ngày 25/5/2023 của Giám đốc Sở Xây dựng Phú Thọ về việc thành lập đoàn kiểm tra việc “triển khai kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật về đầu tư xây dựng” của Công ty TNHH Sinkwang Vina là chủ đầu tư nhà máy Sinkwang... Đoàn kiểm tra đề nghị Công ty bố trí phòng làm việc, thông báo tới các thành phần tham dự và chuẩn bị báo cáo, hồ sơ tài liệu...”.

Theo phản ánh của ông Đỗ Xuân Tuất - Công ty TNHH Công nghiệp và Xây dựng Trường Hưng (Công ty Trường Hưng), dự án Thi công xây dựng nhà máy SINKWANG có địa chỉ tại Cụm công nghiệp Sóc Đăng, huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ, do Công ty TNHH Sinkwang Vina làm chủ đầu tư đang xây dựng dang dở nhưng đã cho sản xuất từ nhiều ngày nay là vi phạm các quy định của Luật Xây dựng, Luật Bảo vệ môi trường. Việc để công nhân vào làm việc khi không đảm bảo các điều kiện an toàn sẽ tiềm ẩn nhiều nguy cơ, rủi ro cho tính mạng, sức khỏe của công nhân.

Theo phản ánh của ông Đỗ Xuân Tuất - Công ty Trường Hưng, nhà máy chưa có chứng nhận chất lượng công trình...

Trong đơn gửi các cơ quan chức năng ông Tuất cho biết, Công ty Trường Hưng là nhà thầu phụ ký Hợp đồng thi công xây dựng số 07.2022/HĐKT/HPC ngày 12 tháng 7 năm 2022 với Công ty Lượng Vi để thực hiện gói thầu “Thi công xây dựng nhà máy SINKWANG” tại Cụm công nghiệp Sóc Đăng, huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ, do Công ty TNHH Sinkwang Vina làm chủ đầu tư, mã số thuế: 2601030852, địa chỉ: Lô 27, Cụm công nghiệp Sóc Đăng, xã Sóc Đăng, huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ.

Theo hợp đồng Hai bên đã ký, việc xây dựng nhà máy theo hồ sơ thiết kế kỹ thuật do Công ty Cổ phần tư vấn đầu tư Á Châu thiết kế, cơ quan phê duyệt là Sở Xây dựng tỉnh Phú Thọ, quy mô diện tích xây dựng nhà xưởng 8.000m2 và một số công trình phụ trợ khác. Theo quy định của Luật Xây dựng và Thông tư số 06/2021-TT/BXD ngày 30/6/2021 của Bộ Trưởng bộ Xây dựng, dự án này thuộc công trình cấp II, nhà thầu chính phải có chứng chỉ năng lực xây dựng hạng II, tuy nhiên Công ty Lượng Vi không có chứng chỉ này.

...nhưng đã đi vào hoạt động, tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn cho người lao động.

Được biết, liên quan đến vụ việc này, UBND tỉnh Phú Thọ cũng có công văn số 359/VP- CNXD ngày 12/5/2023 gửi Sở Xây dựng. Nội dụng công văn này thể hiện: “UBND tỉnh nhận được văn bản số 30/2023/CV-TH ngày 4/5/2023 của Công ty TNHH Công nghiệp và Xây dựng Trường Hưng về việc dấu hiệu vi phạm pháp luật gói thầu “Thi công xây dựng nhà máy SINKWANG” tại cụm công nghiệp Sóc Đăng (huyện Đoan Hùng).

Căn cứ Quy chế làm việc của UBND tỉnh, Văn phòng UBND tỉnh chuyển văn bản nêu trên đến Sở Xây dựng để phối hợp cùng các cơ quan liên quan kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật về xây dựng của Công ty TNHH SINKWANG Vina theo phản ánh của văn bản nêu trên, xử lý theo thẩm quyền”.

Từ góc nhìn khảo sát thực tiễn trong một vụ việc nêu trên, cho thấy vấn đề nghiệm thu hoàn thành công trình xây dựng theo quy định pháp luật là điều kiện bắt buộc, rất quan trọng, để bảo đảm tính ổn định, an toàn và sự ảnh hưởng trong phát triển kinh tế - xã hội của công trình đó. Qua đây, chúng tôi đưa ra các căn cứ chính sách về việc nghiệm thu, đưa công trình xây dựng vào khai thác, sử dụng.

Nghiệm thu hoàn thành hạng mục công trình, công trình xây dựng

Ảnh minh họa

Căn cứ theo quy định tại khoản 1 Điều 23 NNghị định 06/2021/NĐ-CP hướng dẫn về quản lý chất lượng, thi công xây dựng và bảo trì công trình xây dựng quy định về nghiệm thu hoàn thành hạng mục công trình, công trình xây dựng cụ thể như sau:

Trước khi đưa vào sử dụng, chủ đầu tư có trách nhiệm tổ chức và trực tiếp tham gia nghiệm thu hoàn thành toàn bộ hạng mục công trình, công trình xây dựng khi đáp ứng các điều kiện:

- Các công việc xây dựng đã được thi công đầy đủ theo hồ sơ thiết kế được phê duyệt;

- Công tác nghiệm thu công việc xây dựng, bộ phận, giai đoạn trong quá trình thi công được thực hiện đầy đủ theo quy định tại Điều 21, Điều 22 Nghị định này;

- Kết quả thí nghiệm, kiểm tra, kiểm định, thử nghiệm, chạy thử đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật theo quy định của thiết kế xây dựng;

- Tuân thủ các quy định của pháp luật về phòng cháy, chữa cháy, bảo vệ môi trường và quy định của pháp luật khác có liên quan.

Nghiệm thu có điều kiện, nghiệm thu từng phần công trình xây dựng

Căn cứ theo quy định tại khoản 2 Điều 23 Nghị định 06/2021/NĐ-CP hướng dẫn về quản lý chất lượng, thi công xây dựng và bảo trì công trình xây dựng quy định về nghiệm thu có điều kiện, nghiệm thu từng phần công trình xây dựng cụ thể như sau:

- Chủ đầu tư được quyết định tổ chức nghiệm thu có điều kiện đưa hạng mục công trình, công trình xây dựng vào khai thác tạm trong trường hợp việc thi công xây dựng cơ bản đã hoàn thành theo yêu cầu thiết kế, nhưng còn một số tồn tại về chất lượng mà không làm ảnh hưởng đến khả năng chịu lực, tuổi thọ, công năng của công trình và đảm bảo công trình đủ điều kiện khai thác an toàn và đáp ứng quy định của pháp luật chuyên ngành có liên quan. Kết quả nghiệm thu được xác nhận bằng biên bản theo các nội dung quy định tại khoản 6 Điều này trong đó phải nêu rõ các tồn tại về chất lượng cần được khắc phục hoặc các công việc xây dựng cần được tiếp tục thực hiện và thời gian hoàn thành các nội dung này, yêu cầu về giới hạn phạm vi sử dụng công trình (nếu có). Chủ đầu tư tổ chức nghiệm thu hoàn thành công trình sau khi các tồn tại về chất lượng đã được khắc phục hoặc các công việc xây dựng còn lại đã được hoàn thành;

- Trường hợp một phần công trình xây dựng đã được thi công hoàn thành và đáp ứng các điều kiện quy định tại khoản 1 Điều này, chủ đầu tư được quyết định việc tổ chức nghiệm thu phần công trình xây dựng này để đưa vào khai thác tạm. Kết quả nghiệm thu được xác nhận bằng biên bản theo các nội dung quy định tại khoản 6 Điều này trong đó phải nêu rõ về phần công trình được tổ chức nghiệm thu. Chủ đầu tư có trách nhiệm tiếp tục tổ chức thi công và nghiệm thu đối với các phần công trình, hạng mục công trình xây dựng còn lại theo thiết kế; quá trình tiếp tục thi công phải đảm bảo an toàn và không ảnh hưởng đến việc khai thác, vận hành bình thường của phần công trình xây dựng đã được nghiệm thu.

Điều kiện để đưa công trình, hạng mục công trình vào khai thác, sử dụng

Tại khoản 3 Điều 23 Nghị định 06/2021/NĐ-CP hướng dẫn về quản lý chất lượng, thi công xây dựng và bảo trì công trình xây dựng quy định về điều kiện để đưa công trình, hạng mục công trình vào khai thác, sử dụng cụ thể như sau:

- Công trình, hạng mục công trình được nghiệm thu theo quy định tại khoản 1, khoản 2 Điều này;

- Đối với các công trình quy định tại khoản 1 Điều 24 Nghị định này, phải được cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định tại khoản 2 Điều 24 Nghị định này kiểm tra công tác nghiệm thu và ra văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu quy định tại điểm a khoản này của chủ đầu tư. Đối với công trình sử dụng vốn đầu tư công hoặc vốn nhà nước ngoài đầu tư công, chủ đầu tư chỉ được phép quyết toán hợp đồng thi công xây dựng sau khi có văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu nêu trên. Đối với công trình thuộc dự án PPP, văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu nêu trên là căn cứ để doanh nghiệp dự án PPP lập hồ sơ đề nghị xác nhận hoàn thành công trình.

Như vậy, đối với điều kiện để đưa công tình, hạng mục công trình vào khai thác, sử dụng là công trình, hạng mục công trình được nghiệm thu hoàn thành hạng mục công trình, công trình xây dựng và nghiệm thu có điều kiện, nghiệm thu từng phần công trình xây dựng. Đối với các công trình quy định tại khoản 1 Điều 24 Nghị định 06/2021/NĐ-CP, phải được cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định tại khoản 2 Điều 24 Nghị định này kiểm tra công tác nghiệm thu và ra văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu quy định tại điểm a khoản này của chủ đầu tư. Đối với công trình sử dụng vốn đầu tư công hoặc vốn nhà nước ngoài đầu tư công, chủ đầu tư chỉ được phép quyết toán hợp đồng thi công xây dựng sau khi có văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu nêu trên. Đối với công trình thuộc dự án PPP, văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu nêu trên là căn cứ để doanh nghiệp dự án PPP lập hồ sơ đề nghị xác nhận hoàn thành công trình.