5 năm thi hành Luật Thư viện: Phát triển thư viện số, hiện đại hóa thư viện

Hội nghị nhằm đánh giá công tác thi hành Luật trên địa bàn Thủ đô, thảo luận đưa ra giải pháp nâng cao hơn nữa hiệu quả thi hành Luật, đồng thời nâng cao trách nhiệm của các cấp, các ngành trong việc triển khai Luật Thư viện.

Phát biểu tại hội nghị, bà Trần Thị Vân Anh - Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội cho biết, Luật Thư viện được Quốc hội thông qua ngày 21/11/2019, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2020. Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội đã tham mưu UBND TP. Hà Nội ban hành Kế hoạch triển khai Luật Thư viện và các văn bản hướng dẫn thi hành luật.

Qua 5 năm thi hành, Luật Thư viện đã tạo chuyển biến tích cực về trách nhiệm của các cấp, các ngành và toàn xã hội trong việc triển khai kịp thời, đồng bộ, thống nhất và hiệu quả để phát triển các loại hình thư viện, đáp ứng nhu cầu học tập, nghiên cứu và giải trí của các tầng lớp nhân dân. Việc tuyên truyền phổ biến Luật và các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành bằng nhiều hình thức: tổ chức hội nghị triển khai phổ biến, tập huấn; tài liệu tuyên truyền, lồng ghép các sự kiện hội nghị khác thông qua các hoạt động trưng bày sách và các hoạt động khác phong phú đa dạng. 

Theo báo cáo Sơ kết 5 năm thực hiện Luật Thư viện trên địa Thủ đô của Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội, về hoạt động phát triển thư viện và văn hóa đọc, Hà Nội đã kiện toàn, củng cố hệ thống thư viện; phát triển tài nguyên thông tin, xây dựng và phát huy giá trị các bộ sưu tập tài liệu cổ, quý hiếm, các bộ sưu tập tài liệu có giá trị đặc biệt về lịch sử, văn hóa, khoa học...

Cụ thể, hệ thống thư viện công cộng trên địa bàn thành phố Hà Nội gồm có 1 thư viện cấp tỉnh; 29/30 thư viện cấp huyện; 53 thư viện cấp xã. Ngoài ra có 1.096 thư viện cộng đồng, thư viện, phòng đọc cơ sở; 13 thư viện tư nhân có phục vụ cộng đồng. Kinh phí bổ sung sách hàng năm tăng 19%. Số lượng tài nguyên thông tin bổ sung từ khi thi hành luật là trên 13.000 tên sách, bình quân tăng khoảng 20.000 bản sách/năm; 395 loại báo, tạp chí; gần 60.000 trang sách chữ nổi; 55 đĩa CD… 

Từ khi thực thi Luật Thư viện, chất lượng chuyên môn nghiệp vụ, hoạt động phục vụ tạo lập, cung cấp sản phẩm và dịch vụ thông tin - thư viện của thành phố được nâng cao, hệ thống thư viện được hiện đại hóa, phát triển thư viện số và liên thông thư viện. Không chỉ thư viện thành phố, hệ thống thư viện ở cơ sở cũng phát triển mạnh, nhiều thư viện tư nhân, tủ sách ra đời và duy trì hoạt động phục vụ cộng đồng hiệu quả.

Đặc biệt, Nghị quyết số 07/2023/NQ-HĐND ngày 4/7/2023 của Hội đồng nhân dân TP. Hà Nội ban hành về việc miễn phí sử dụng tại các thư viện công lập trên địa bàn thành phố đã thu hút độc giả đến thư viện nhiều hơn, khuyến khích và phát triển văn hóa đọc.

Tuy nhiên, nhiều thư viện còn thiếu các trang thiết bị hiện đại để xây dựng thư viện số, thư viện điện tử. Kinh phí cấp cho việc số hóa tài liệu hàng năm còn hạn chế. Việc liên kết với các đơn vị ngoài ngành tổ chức các dịch vụ tiện ích phục vụ bạn đọc còn khó khăn. Một số huyện ngoại thành ở xa trung tâm nên ảnh hưởng đến việc phổ biến, tuyên truyền, hướng dẫn thi hành Luật Thư viện. Chính quyền một số huyện, xã chưa thực sự quan tâm thực thi luật…

Tại hội nghị, đại diện các Trung tâm Văn hóa, Thông tin và Thể thao các quận, huyện, thị xã, các cán bộ thư viện cơ sở đã có những ý kiến về tình hình triển khai Luật Thư viện tại địa phương, đồng thời đề xuất về việc sửa đổi, bổ sung Luật Thư viện và các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành luật để thực thi hiệu quả hơn. Bên cạnh đó, các thư viện phải sớm đổi mới hoạt động, nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ thông tin của thư viện, tham gia các tổ chức trong nước và quốc tế nhằm trao đổi tài liệu và liên thông với các thư viện để tăng cường nguồn tài liệu số, từ đó phát triển văn hóa đọc, nâng cao tri thức cho người dân Thủ đô./.