Tại Hà Nội, bộ mặt đô thị đang bị “bóp méo” nghiêm trọng bởi một số công trình xây dựng cố ý vi phạm nghiêm trọng quy định pháp luật như sai thiết kế, vượt chiều cao, số tầng, mật độ xây dựng, làm biến tướng, phá vỡ quy hoạch phố cổ, ảnh hưởng môi trường đô thị. Nhiều vi phạm về trật tự xây dựng (TTXD) không được xử lý quyết liệt, dứt điểm, cùng với tình trạng gia tăng dân số cơ học, đã gây sức ép lên hạ tầng đô thị, phá vỡ quy hoạch, trở thành thách thức lớn trong quản lý phát triển đô thị, quy hoạch kiến trúc và xây dựng, quản trị thành phố theo hướng văn minh, hiện đại.

Hệ quả tất yếu của tình trạng này là sự “bất ổn” cho hạ tầng, quá tải về nguồn điện, nước, thiếu thốn trầm trọng các không gian cộng đồng, quy hoạch giao thông dành cho đi lại, giao tiếp và sinh hoạt xã hội.

Trong quá trình thực hiện chuyên đề “Thực trạng công tác quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn thành phố Hà Nội”, Tòa soạn Kinh doanh & Phát triển liên tục nhận được phản ánh của người dân tại phường Hàng Bông, quận Hoàn Kiếm (Hà Nội) về tình trạng vi phạm trật tự xây dựng tại một số công trình thuộc địa bàn phường nhưng không bị xử lý dứt điểm.

Ngày 24/10/2013, Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Nguyễn Thế Thảo ký Quyết định số 6398/QĐ ban hành Quy chế quản lý quy hoạch – kiến trúc khu phố cổ Hà Nội và Quyết định số 24/2015/QĐ-UBND ban hành Quy chế quản lý quy hoạch – kiến trúc Khu phố cũ Hà Nội. Nhằm bảo tồn những nét đẹp truyền thống các khu phố, kiến trúc của các tuyến phố cổ và cũ Hà Nội thuộc địa bàn quận Hoàn Kiếm và các khu vực phụ cận.

Công trình tại 37 Hàng Bông với chiều cao vi phạm trật tự xây dựng vượt xa rất nhiều so với quy định.

Theo đó, Quy chế nêu rõ các công trình mặt ngoài của phố Hàng Bông chỉ được xây dựng từ 1 – 3 tầng (chiều cao tương đương là 6-12m), lớp phía sau xây dựng chiều cao tối đa 4 tầng (tương đương 16m) đây là quy chế dành cho khu có mật độ dân cư đông như tuyến phố Hàng Bông.

Theo Điều 6 Quy định chung về quản lý phố cũ Hà Nội, tại quyết định ban hành quy chế quản lý quy hoạch, kiến trúc khu phố cũ Hà Nội, số: 24/2015/QĐ-UBND ngày 13 tháng 8 năm 2015 có nêu rõ mật độ xây dựng tại các ô phố không quá 70%.

Khách sạn Hai Bay Hotel, tại 27 Hàng Bông với chiều cao 6,5 tầng.

Việc hạn chế chiều cao xây dựng của các tòa nhà trên địa bàn khu phố cổ, nhằm duy trì nét truyền thống vốn có của phố cổ, cũng như đảm bảo phát triển trật tự của các khu định cư và cộng đồng. Tuy nhiên, trái ngược với những nỗ lực của cả thành phố, trên địa bàn phường Hàng Bông, xuất hiện nhiều công trình vi phạm rất lớn, có nguy cơ phá vỡ quy hoạch phố cổ và quy hoạch chung của cả thành phố.

Cụ thể, khách sạn Hai Bay Hotel, đặt tại số 27 Hàng Bông được xây dựng với thiết kế 1,5 tầng trệt và 5 tầng trên, tổng chiều cao là 6,5 tầng. Công trình này khởi công từ năm 2018, đến nay đã đi vào hoạt động mà dường như không bị vấp bất kỳ sự can thiệp nào của chính quyền sở tại.

Và dường như việc vi phạm trật tự xây dựng trên địa bàn phường này không bị xử lý, chính vì vậy tạo tiền đề cho những sai phạm tiếp nối. Cụ thể, liên tiếp những công trình sai phạm đua nhau mọc lên như nấm.

Công trình tại 37 Hàng Bông là một ví dụ điển hình cho việc này. Dự án này nằm trên trục đường chính và cách trụ sở UBND phường Hàng Bông không xa.

Nhìn từ mặt ngoài, tòa nhà này được xây dựng với chiều cao bám đường 6,5 tầng, lùi vào trong 4 tầng. Tổng số tầng công trình này 10,5 tầng. Công trình này nằm trong diện thuộc quy hoạch phố cổ, với chiều cao tối đa chỉ cho phép xây dựng từ 1-3 tầng mặt ngoài.

Đối chiếu với quy định, có thể thấy công trình nằm tại 37 Hàng Bông đang vi phạm trật tự xây dựng, vượt quá số tầng so với quy định.

Một điều khó hiểu là vi phạm rõ ràng như vậy nhưng công trình này vẫn không bị chính quyền sở tại và lực lượng TTXD đô thị quận Hoàn Kiếm kiểm tra, ngăn chặn và xử lý.

Với những sai phạm trên, dư luận đang đặt câu hỏi, liệu chính quyền sở tại và lực lượng TTXD đô thị địa bàn có ưu ái, bỏ qua cho vi phạm của công trình đã phá vỡ quy hoạch kiến trúc khu phố cũ, đi ngược với quyết định số 6398/QĐ-UBND của thành phố Hà Nội hay không?

Để xử lý dứt điểm những vi phạm trật tự xây dựng tồn đọng, UBND thành phố Hà Nội cần phải nghiêm túc xem xét trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân khi để xảy ra vi phạm. Ngoài ra cần phải thường xuyên yêu cầu các quận nội thành tăng cường kiểm tra, kiểm soát hoạt động xây dựng trên địa bàn, kịp thời xử lý các trường hợp vi phạm trật tự xây dựng, không để xảy ra vi phạm mới, trường hợp vượt thẩm quyền, phức tạp báo cáo UBND thành phố, Sở Xây dựng để chỉ đạo xử lý.

Đề nghị UBND T.P Hà Nội, UBND quận Hoàn Kiếm sớm kiểm tra rà soát công trình để xử lý và sớm phát hiện vi phạm của công trình. Mới đây, Phó chủ tịch UBND TP.Hà Nội Nguyễn Thế Hùng vừa ký văn bản gửi 8 sở của TP, Công an TP, Thanh tra TP, UBND các quận, huyện, thị xã yêu cầu siết lại kỷ cương, trật tự xây dựng trên địa bàn.

Theo đó, UBND TP.Hà Nội yêu cầu tăng cường sự chỉ đạo, điều hành, kiểm tra, giám sát trách nhiệm của đội trưởng Đội quản lý trật tự xây dựng đô thị, trách nhiệm của UBND và chủ tịch xã, phường, thị trấn trong quản lý trật tự xây dựng, đảm bảo tất cả các công trình xây dựng trên địa bàn phải được kiểm tra kiên quyết, xử lý kịp thời, dứt điểm các vi phạm ngay từ mới phát sinh, không để công trình vi phạm xây dựng hoàn thiện đưa vào sử dụng mới xử lý, cưỡng chế.

Trường hợp cần thiết, các Chủ tịch UBND xã, phường, thị trấn có thể bị tạm dừng điều hành cho đến khi xử lý xong vi phạm.

NHÓM PV