“Sức khỏe” doanh nghiệp bất động sản tiếp tục giảm sút 

Doanh nghiệp bất động sản chịu nhiều áp lực

Hiện nay, các doanh nghiệp bất động sản đang phải đối mặt với lượng tồn kho sản phẩm lớn, dòng tiền đang bị đọng lại ở trong nhiều dự án dở dang, kéo dài do không đủ thủ tục pháp lý cũng như việc tiếp cận nguồn vốn còn khó khăn. Điều này đã làm bào mòn đến “sức khỏe” các doanh nghiệp trong suốt thời gian qua.

Nếu không nhanh chóng giải phóng lượng hàng tồn kho này, các doanh nghiệp bất động sản sẽ tiếp tục bị chôn vốn, buộc phải đẩy các chi phí, giá bán tăng cao. Cùng với bối cảnh nguồn cung han khiếm chính là nguyên nhân khiến giá chung cư liên tục được thiết lập mặt bằng giá mới. 

Thống kê của Bộ Xây dựng cho thấy, cả nước đã có khoảng 1.200 dự án bất động sản, nhà ở thương mại hiện đang còn gặp vướng mắc, chủ yếu ở vấn đề pháp lý. Trong đó, chủ yếu là các thủ tục, quy định còn chồng chéo, năng lực các nhà đầu tư bất động sản còn hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu,…

Theo ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP.HCM (HoREA), mặc dù thị trường chưa đến mức suy thoái nghiêm trọng, nhưng do trải qua thời kỳ suy yếu kéo dài đã làm ảnh hưởng đến “sức khỏe” của các doanh nghiệp, thậm chí nhiều ông lớn cũng đang trong tình trạng giảm sút nghiêm trọng.

“Một trong những nguyên nhân dẫn đến hiện tượng thị trường bất động sản suy yếu là những vướng mắc về pháp lý, chiếm tới 70% khó khăn của các chủ đầu tư bất động sản”, ông Châu nói. 

Báo cáo phân tích ngành của FiinRatings đưa ra nhận định, trong năm 2024, các nhà phát triển bất động sản dân cư sẽ còn phải đối mặt nhiều áp lực về khả năng tiếp cận vốn, thanh khoản và các rủi ro về lãi suất, suy thoái kinh tế… tác động đến khả năng chi trả và nhu cầu của người dân.

Bên cạnh đó, lượng lớn trái phiếu bất động sản đến hạn, rủi ro tái cấp vốn vẫn ở mức cao đối với nhóm doanh nghiệp này. Dù vậy, sẽ có sự phân hóa rõ nét trong khả năng duy trì hoạt động kinh doanh giữa các doanh nghiệp trước bối cảnh khó khăn chung.

Ngóng chờ gỡ vướng pháp lý, khơi thông nguồn vốn

Trong những tháng đầu năm 2024, thị trường đã đón nhận nhiều tín hiệu tích cực như nhiều luật quan trọng liên quan đến bất động sản được thông qua, có nhiều kết quả khả quan trong quá trình tháo gỡ khó khăn cho các dự án bất động sản với nhiều dự án được khởi động trở lại, mặt bằng lãi suất đang có xu hướng giảm. Những điều này đặt ra kỳ vọng các giao dịch trên thị trường bất động sản sẽ sớm sôi động hơn. 

Các doanh nghiệp bất động sản đang rất mong đợi những dự thảo, nghị định, thông tư quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Luật Đất đai 2024 sẽ sớm giải quyết được những vướng mắc pháp lý cho các dự án dở dang hiện nay, để họ có thể sớm triển khai và bán hàng được.

Theo ông Trần Văn Bình - Tổng thư ký Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), Luật Đất đai (sửa đổi) được thông qua sẽ có tác động mạnh mẽ đến mọi mặt của đời sống xã hội, giúp cởi trói được những nút thắt về mặt pháp lý cho các doanh nghiệp, tạo đà có sự khởi sắc thị trường bất động sản.

Ông Bình cho biết thêm, các doanh nghiệp bất động sản đang hết sức quan tâm đến những điểm mới trong Luật Đất đai (Sửa đổi). Việc giảm tải các thủ tục pháp lý sẽ tạo sự thông thoáng cho các doanh nghiệp, góp phần tháo gỡ những khó khăn cho thị trường bất động sản. 

Bên cạnh đó, các quy định mới trong việc đấu thầu, đấu giá sẽ tăng cường tính cạnh tranh một cách công khai, công bằng hơn cho các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản. “Phần thắng” sẽ thuộc về những doanh nghiệp có năng lực, kinh nghiệm, lịch sử sử dụng đất hiệu qủa. Các quy định mới sẽ giảm thiểu tối đa quan hệ xin cho. 

“Các doanh nghiệp bất động sản làm thật sẽ tiếp cận đất đai dễ dàng hơn, các chi phí phát triển dự án cũng có cơ hội được giảm xuống. Đây là mội trong những yếu tố góp phần tác động giá bất động sản dần tiệm cận về giá trị thực”, ông Bình nói. 

Vị chuyên gia này cũng cho biết, ngoài yếu tố pháp lý thì nguồn vốn cũng có sức ảnh hưởng lớn đến “sức khỏe” của các doanh nghiệp bất động sản. Do đó, khơi thông nguồn vốn cho thị trường bất động sản là chìa khóa quan trọng để mở ra sự phát triển mới cho thị trường bất động sản trong năm nay. 

Ngoài ra, bản thân các doanh nghiệp bất động sản cũng cần nhìn nhận và thay đổi lại chính mình. Đặc biệt là cơ cấu lại các sản phẩm hướng tới nhu cầu ở thực để tránh lượng hàng tồn kho, vừa bán được hàng dễ dàng hơn, vừa thu hồi được nguồn vốn để duy trì. Hoạt động của các doanh nghiệp cũng cần được thực hiện một cách lành mạnh, minh bạch thông tin hơn.

Thực tế, các ngân hàng luôn ưu tiên và sẵn sàng cho vay các dự án bất động sản đầy đủ pháp lý, chỉ những doanh nghiệp ôm nhiều dự án một lúc, có khi lên đến 20-40 dự án mà không triển khai được, cũng không chịu bán bớt để trả nợ mà chỉ ngồi đợi ngân hàng hỗ trợ thì các ngân hàng mới phải xem xét kỹ lưỡng hơn.

Các chuyên gia dự báo tình hình thị trường bất động sản năm 2024, đã bước vào giai đoạn tạo đà phục hồi nhờ các chính sách giảm lãi suất cho vay, thuế, phí để tăng cường kích thích tăng trưởng kinh tế, hỗ trợ sản xuất và kinh doanh đa lĩnh vực. Trong thời gian tới, việc hoàn thiện các luật liên quan đến bất động sản sẽ giúp thị trường chuẩn mực và minh bạch hơn, tạo niềm tin cho người dân, gia tăng thanh khoản, tạo sức phát triển cho thị trường bất động sản./.