TPHCM đưa hàng loạt cơ chế, chính sách đặc thù vào thực tiễn

10.000 hecta làm TOD – Tận dụng nguồn lực quỹ đất đóng góp cho tăng trưởng

Một cơ chế chưa từng có tiền lệ cũng sẽ được TP Hồ Chí Minh triển khai để thúc đẩy các dự án trọng điểm. Đó là cơ chế TOD - phát triển đô thị dựa trên định hướng giao thông. Hiểu nôm na là cho phép làm kinh tế dựa trên các tuyến giao thông huyết mạch. Hiện nay chính quyền TP Hồ Chí Minh đã xác định một số vị trí ga, trạm dừng sẽ cần phải điều chỉnh, nghĩa là tuyến metro thì đã cố định nhưng một số ga, trạm dừng được đầu tư sắp tới đây sẽ được sắp xếp lại, làm sao khai thác kinh tế hiệu quả nhất.

Dọc ven các tuyến đường sắt đô thị metro hay khu vực làm cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Mộc Bài, Đường Vành đai 3, 4... là những nơi được chính quyền thành phố Hồ Chí Minh tính toán để thực hiện TOD - cơ chế phát triển đô thị theo định hướng giao thông. Cụ thể là quy hoạch đô thi, dân cư, kết hợp với đấu giá các quỹ đất dọc ven những tuyến giao thông này để có nguồn thu đóng góp ngược lại cho phát triển cơ sở hạ tầng. Bước đầu đã xác định khoảng 10.000 hecta phù hợp để triển khai.

Ông Nguyễn Thanh Nhã, Giám đốc Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP Hồ Chí Minh cho biết: "TOD là giải pháp, phương án quy hoạch cũng khá tiên tiến, khai thác được thế mạnh về đô thị, vùng dân cư... Giao thông đi đến đâu thì dân cư, phát triển đô thị đi đến đó. Chúng ta sẽ có những đô thị phát triển theo hướng chúng ta đã đầu tư như Vành đai 3, tuyến metro".

Theo giới chuyên gia, việc lấy hạ tầng, giao thông làm cơ sở để quy hoạch dân cư sẽ tạo ra một mô hình phát triển đô thị bền vững hơn, tránh tình trạng dân cư có trước, hạ tầng mới theo sau gây nên quá tải đô thị như trước đây.

Ông Phan Văn Mãi, Chủ tịch Uỷ ban Nhân dân TP Hồ Chí Minh, nói: "Có rất nhiều không gian để có thể phát triển TOD. Đây cũng là lõi trung tâm của các đô thị tương lai. Chúng tôi thấy đây là tiềm năng rất lớn để vừa khai thác phát triển quỹ đất, vừa cấu trúc lại mô hình đô thị đa trung tâm của Thành phố".

Các chuyên gia đề xuất, nhà nước có thể bỏ nguồn lực ra để giải phóng tạm thời các phần đất lân cận dự án, sau đó bán đấu giá cho các nhà khai thác. Tuy nhiên, do cơ chế TOD chưa từng có tiền lệ trước đây, đòi hỏi sự nỗ lực, chủ động trong thực thi.

Tiến sĩ Trần Du Lịch, Chủ tịch Hội đồng Tư vấn thực hiện cơ chế đặc thù phát triển TP Hồ Chí Minh nói: "Nôm na là các nhà quy hoạch đang muốn vẽ một bức tranh rất đẹp nhưng thực tế không phải tờ giấy trắng mà muốn vẽ gì cũng được mà Thành phố là bức tranh dang dở, thậm chí có những chỗ không đẹp. Vậy trên nền đó chúng ta phải vừa phát triển vừa chỉnh trang đô thị như thế nào để mang tính khả thi. Đó là thách thức lớn nhất.

Ông Đỗ Thiên Anh Tuấn, Giảng viên Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright, nhận định: "Thành phố Hồ Chí Minh sẽ đi tiên phong trong việc thực hiện thì chắc chắn sẽ có những "vùng xám", những điều chưa rõ ràng. Như vậy, phải có cơ chế để thúc đẩy chính quyền hành động, dám dấn thân vào những "vùng xám" như vậy để có thể thực hiện tốt, đáp ứng được kỳ vọng".

Chính quyền thành phố Hồ Chí Minh ước tính, các cơ chế như TOD sẽ góp phần giúp thành phố huy động được hàng trăm nghìn tỷ đồng vốn đầu tư từ xã hội,

Tại kỳ họp Hội đồng Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh sáng 19/9, Bí thư Thành ủy Nguyễn Văn Nên ví von việc triển khai nghị quyết 98 như khởi hành một chuyến tàu. Thời gian qua chỉ mới khởi động nhưng từ thời điểm này yêu cầu phải tăng tốc. Nhờ các cơ chế đặc thù mà con tàu kinh tế thành phố sẽ có tổ lái mới, hộp số mới, động cơ mới.

Đường ray thì thông thoáng hơn trước, qua đó tái khẳng định việc triển khai hiệu quả các cơ chế đặc thù sẽ đóng góp quan trọng cho giai đoạn tăng trưởng kinh tế tiếp theo của thành phố.

Khu đô thị mới Thủ Thiêm.

TPHCM có Sở An toàn thực phẩm đầu tiên cả nước

HĐND TPHCM đã thông qua tờ trình thành lập Sở An toàn thực phẩm TPHCM. Đây sẽ là cơ quan chuyên môn trực thuộc UBND TPHCM, có chức năng tham mưu, quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm trên địa bàn. Trước đó, TPHCM đã có hơn 6 năm thực hiện thí điểm hoạt động Ban quản lý an toàn thực phẩm TPHCM (từ tháng 12.2016). Theo đánh giá, đơn vị này vẫn còn nhiều hạn chế về chức năng, quyền hạn so với sở, nhiều quy định chưa có đã cản trở hoạt động của ban. Do đó, việc chuyển từ ban lên sở sẽ giúp đơn vị tháo gỡ nhiều khó khăn và phát huy tối đa hiệu quả hoạt động.

Về giao thông, HĐND TPHCM đã thông qua tờ trình về danh mục dự án nâng cấp, mở rộng các tuyến đường hiện hữu, áp dụng hợp đồng BOT (xây dựng - kinh doanh - chuyển giao) với tổng mức đầu tư hơn 40.000 tỉ đồng, thực hiện trong giai đoạn 2023-2028. Cụ thể, có 5 dự án mở rộng cửa ngõ được triển khai, gồm: mở rộng Quốc lộ 13 (từ cầu Bình Triệu đến ranh tỉnh Bình Dương) dài 4,6km; nâng cấp Quốc lộ 1 (đoạn từ An Lạc đến ranh tỉnh Long An) dài 9,6km; nâng cấp Quốc lộ 22 (đoạn từ nút giao An Sương đến Vành đai 3) dài 9,1km; mở rộng trục Bắc - Nam (từ Nguyễn Văn Linh đến nút giao cầu Bà Chiêm) dài 7,5km và xây dựng cầu - đường Bình Tiên (đoạn từ Phạm Văn Chí đến Nguyễn Văn Linh) dài 3,2km.

HĐND TPHCM cũng thông qua tờ trình quy định chức năng, nhiệm vụ các cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính và đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc UBND thành phố Thủ Đức - mô hình thành phố trong thành phố đầu tiên cả nước. Theo đó, thành phố Thủ Đức sẽ tổ chức lại và đổi tên 5 cơ quan chuyên môn do chuyển chức năng, nhiệm vụ qua lại với nhau; thành lập 3 tổ chức hành chính mới trực thuộc gồm Phòng Giao thông Công chính, Thanh tra Xây dựng, Trung tâm phục vụ hành chính công. Như vậy, UBND thành phố Thủ Đức sẽ có 16 phòng chuyên môn thực hiện chức năng quản lý Nhà nước, nhiều hơn 6 so với quy định chung của UBND cấp huyện.

Để phục vụ người dân tốt hơn, HĐND TPHCM đã thông qua đề án cơ cấu, số lượng cán bộ, công chức, người hoạt động không chuyên trách phường, xã, thị trấn theo quy mô dân số, hoạt động kinh tế và đặc điểm địa bàn, thực hiện trong 5 năm. Theo đó, tăng thêm 52 phó chủ tịch cấp xã, 323 công chức, 1.809 người hoạt động không chuyên trách làm việc tại phường, xã, thị trấn. Mỗi năm TPHCM sẽ bổ sung gần 500 tỉ đồng để trả lương và các chính sách đi kèm.