Ai hưởng lợi khi NHNN tăng lãi suất kênh OMO?

Ngày 23/4, Ngân hàng Nhà nước đã cho 9 tổ chức tín dụng vay khoảng 36.000 tỷ đồng qua kênh cầm cố giấy tờ có giá (OMO) kỳ hạn 14 ngày với lãi suất 4,25%/năm. Ghi nhận phiên bơm thanh khoản hỗ trợ qua kênh OMO mạnh nhất sau nhiều năm, chỉ dưới mức kỷ lục hơn 42.000 tỷ đồng tthiết lập vào ngày 24/1/2017.

Quy mô cho vay của NHNN tăng gấp hơn 4 lần so với phiên trước đó, kỳ hạn cũng tăng từ 7 ngày lên 14 ngày, điểm đáng chú ý là lãi suất cho vay OMO đã tăng lên 4,25%/năm từ mức 4%/năm trong những phiên giao dịch trước đó. 

Với chiều ngược lại, khoản vay qua kênh OMO với kỳ hạn 7 ngày vào phiên giao dịch 16/4 với tổng giá trị gần 12.000 tỷ đồng đã đáo hạn. Như vậy, sau cấn trừ, NHNN đã bơm ròng khoảng 24.000 tỷ đồng qua kênh này vào phiên 23/4.

NHNN vẫn tiếp tục duy trì hoạt động phát hành tín phiếu, tổng khối lượng trúng thầu là 2.150 tỷ đồng, kỳ hạn 28 ngày, lãi suất ở mức 3,73%/năm, cao nhất kể từ khi mở lại kênh này. Trong phiên ngày 23/4, lô tín phiếu phát hành ngày 26/3 trước đó đã đáo hạn, thị trường nhận lại 3.700 tỷ đồng thanh khoản.

Gộp cả kênh OMO và tín phiếu, tổng khối lượng bơm ròng cho hệ thống ngân hàng trong phiên 23/4 là 25.550 tỷ đồng.

Theo đánh giá của giới phân tích, việc NHNN tăng cường cho vay qua kênh cầm cố giấy tờ có giá và điều chỉnh kỳ hạn lên 14 ngày là để hỗ trợ thanh khoản hệ thống trong bối cảnh giai đoạn cao điểm thanh toán, cân đối vào cuối tháng 4 tới đây, nhất là kỳ nghỉ lễ 30/4-1/5 sẽ kéo dài tới 5 ngày. 

Ngoài ra, động thái tăng lãi suất kênh OMO cũng rất hợp lý vì kỳ hạn cho vay đã tăng từ 7 ngày lên 14 ngày, điều này sẽ giúp thiết lập một mặt bằng lãi suất liên ngân hàng cao hơn, từ đó gián tiếp hỗ trợ tỷ giá.

CEO WiGroup Trần Ngọc Báu cho rằng, lãi suất cho vay kênh OMO với kỳ hạn 7 ngày của NHNN vốn là 4%, như vậy lãi suất OMO kỳ hạn 14 ngày là 4,25% (trong phiên 23/4) là phù hợp, còn để 4% (trong phiên 22/4) mới là không hợp lý. “Kỳ hạn dài hơn thì phải có một mức lợi suất tốt hơn” - Ông Báu nhìn nhận.

Cùng với đó, mức trúng thầu OMO ở kỳ hạn 14 ngày là 36.000 tỷ đồng cũng hợp lý, một phần là để "cover" cho lượng OMO cho vay trong tuần trước đáo hạn, một phần là phải "cover" luôn một kỳ nghỉ lễ dài ngày vào cuối tháng 4.

Ông Báu cho rằng, việc nhu cầu vay qua kênh OMO của các ngân hàng tăng cao đang mang tính mùa vụ, không phải vì tác động từ việc bán can thiệp vàng và USD. Bởi, quy mô hút đối ứng đồng VND qua hoạt động này khá nhỏ, không đủ để gây căng thẳng lên thanh khoản hệ thống.

Theo chia sẻ của một chuyên gia có nhiều năm kinh nghiệm trong mảng trái phiếu - vốn ngân hàng, việc các ngân hàng đang cần nguồn lực hỗ trợ từ NHNN trong phiên 23/4 chủ yếu do nhu cầu bù đắp thanh khoản của các ngân hàng lớn tăng lên trong dịp cuối tháng. 

Hơn nữa, việc tăng lãi suất trúng thầu OMO là một cách mà NHNN đã phối hợp các công cụ để thu hẹp chênh lệch tỷ giá USD - VND, kết hợp với việc bán chặn USD tại vùng giá nhất định nhằm ổn định tỷ giá.

Vị này cho hay: “Việc swaps gap cao lên, hoặc dương, kết hợp với nếu có dòng ngoại tệ chảy vào tốt, thì NHNN có thể không phải bán dự trữ, hoặc bán ít hơn”. 

Cụ thể, động thái tăng lãi suất kênh OMO có thể tác động đến lãi suất VND ở thị trường 2, từ đó thu hẹp chênh lệch lãi suất USD - VND trên thị trường liên ngân hàng mà không gây ảnh hưởng nhiều đến mặt bằng lãi suất trên thị trường 1. Từ đó, nhà điều hành có thể hạn chế hiện tượng đầu cơ USD, giảm sức ép lên tỷ giá. 

Trước đó, ngày 19/4, NHNN đã công khai bán can thiệp ngoại tệ cho các ngân hàng đang có trạng thái ngoại tệ âm nhằm chuyển trạng thái ngoại tệ về 0, mức bán tỷ giá can thiệp là 25.450 đồng. Song, thực tế là vào ngày 23/4, tỷ giá USD tại các ngân hàng vẫn đang tăng mạnh, niêm yết ở mức kịch trần là 25.488 đồng.

Tại họp báo Thông tin kết quả hoạt động ngân hàng quý I/2024 vào ngày 19/4, Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ NHNN Phạm Chí Quang cho biết: “Đây là biện pháp mạnh mẽ của Ngân hàng Nhà nước nhằm giải tỏa tâm lý, đảm bảo nguồn cung thị trường, nguồn cung ngoại tệ thông suốt và đảm bảo đầy đủ nhu cầu ngoại tệ hợp pháp của nền kinh tế”. 

Bên cạnh việc sẵn sàng đáp ứng nhu cầu ngoại tệ cho các ngân hàng, NHNN sẽ tiếp tục duy trì đều đặn hoạt động chào thầu tín phiếu với lãi suất tăng dần để kiểm soát, nâng cao nền giá của lãi suất VND trên thị trường liên ngân hàng. NHNN sẵn sàng cho các ngân hàng cần nguồn hỗ trợ vay vốn qua kênh OMO, nhưng họ phải chấp nhận mức lãi suất cao hơn (từ 4% trở lên). 

Với việc sử dụng đồng thời hai công cụ tín phiếu và OMO để phục vụ mục tiêu kép được đánh giá là vừa đảm bảo thanh khoản cho hệ thống ngân hàng nhằm duy trì lãi suất thấp trên thị trường 1, vừa giảm sức ép lên tỷ giá qua việc thu hẹp chênh lệch lãi suất USD/VND trên thị trường liên ngân hàng./.