AI trở thành công cụ đắc lực để chống biến đổi khí hậu toàn cầu

Trong những năm gần đây, "làn sóng"ttrí tuệ nhân tạo (AI) cùng với các chatbot như ChatGPT đã và đang ngày càng phổ biến, đồng thời thu hút sự quan tâm và hứng thú trên phạm vi toàn cầu.

Đặc biệt, những mô hình AI cũng đang được phát triển, điều chỉnh sao cho phù hợp với từng ngành nghề cụ thể, bao gồm cả trong những lĩnh vực đang phải đối mặt với thách thức phát triển, trong đó có biến đổi khí hậu.

Công cụ chống biến đổi khí hậu đắc lực

Những mô hình AI dành riêng cho từng ngành tại những quốc gia Châu Á - Thái Bình Dương có thể đặc biệt hữu ích. Đây vốn là khu vực dễ bị tổn thương trước những hiện tượng thời tiết khắc nghiệt vì khí hậu biến đổi. Bên cạnh đó, người dùng còn được cung cấp kiến thức cụ thể ở từng địa phương, ví dụ như nguy cơ xảy ra lũ lụt hoặc hạn hán ở một khu vực cụ thể nào đó và trong một thời điểm nhất định.

Những mô hình AI dành riêng cho từng ngành trong bối cảnh biến đổi khí hậu có thể sẽ được sử dụng với mục đích đẩy nhanh tiến độ hành động. Nguyên nhân bởi, khí hậu và thích ứng với hậu quả của biến đổi khí hậu để có thể giải quyết những vấn đề vẫn còn tồn tại. Ngoài ra, chúng còn phản ánh tác động chung của vấn đề nói trên ở phạm vi toàn cầu.

Cho đến nay, việc xây dựng những mô hình AI dành riêng cho từng ngành ngày càng dễ tiếp cận. Tuy nhiên, chúng đòi hỏi phải có nguồn lực cũng như sự hỗ trợ tối thiểu nếu so sánh với những công cụ truyền thống. Quá trình phát triển sẽ gồm có việc xác định mục tiêu, chuẩn bị cũng như đào tạo dữ liệu, tùy chỉnh và đánh giá một cách liên tục, sau đó thử nghiệm để có thể đảm bảo tính chính xác và mạch lạc cũng như độ tin cậy trước khi được triển khai một cách rộng rãi hơn.

Thông thường, một tổ chức hoặc cá nhân sẽ phải tiêu tốn từ vài giờ cho đến vài tuần để cho ra mắt một mô hình AI khí hậu, điều này tùy thuộc vào mức độ phức tạp của mô hình, của tài nguyên cùng dữ liệu sẵn có, mức độ quen thuộc với ngôn ngữ lập trình.  

Ví dụ như, một nền tảng công nghệ tài chính nông nghiệp có tên Agrpreneur sử dụng AI với mục đích cung cấp lời khuyên theo thời gian thực tập cho những hộ nông dân nhỏ đối với việc quản lý trang trại, trong đó có cách tối ưu hóa những nguồn lực sẵn có, ngăn ngừa sâu bệnh cho cây trồng và đánh giá mức độ tin cậy. 

Một ứng dụng AI khác có tên Viamo dựa trên giọng nói để cung cấp hướng dẫn đối với việc thực hành nông nghiệp bền vững cho cho nông dân có khả năng truy cập internet hạn chế.

Ngoài ra, một mô hình AI khác có tên ClimateGPT - mô hình này được đào tạo đối với việc nghiên cứu liên ngành, mục đích cung cấp cho người dùng một sự hiểu biết toàn diện đối với tình hình biến đổi khí hậu ở thời điểm hiện tại. 

Trong thời gian tới, những mô hình AI có tiềm năng đóng vai trò quan trọng, tạo động lực để các tổ chức phát triển và đẩy nhanh tiến độ hành động cũng như thích ứng với khí hậu.

AI không thể thay thế được con người

Thực tế, những mô hình AI có thể tiết lộ ít nhiều xu hướng trên toàn cầu, hoặc chúng sẽ được tùy chỉnh cho từng quốc gia cụ thể, đồng thời cung cấp những hiểu biết sâu sắc và quan trọng về khả năng phục hồi cũng như bền vững của khí hậu.

Thế nhưng các chuyên gia nhận định, có lẽ AI sẽ không thể nào thay thế được con người trong cuộc chiến biến đổi khí hậu toàn cầu. Trí tuệ nhân tạo chỉ có thể giúp công việc này của con người diễn ra nhanh hơn và hiệu quả hơn.

AI với những ưu thế về công nghệ có thể hỗ trợ cuộc chiến chống biến đổi khí hậu trên toàn thế giới ở thời điểm hiện tại theo nhiều cách khác nhau, ví dụ như dự đoán và xác định các tảng băng trôi đang tan chảy, thực hiện việc lập bản đồ về nạn phá rừng, hỗ trợ việc tái chế rác thải diễn ra nhanh và hiệu quả hơn, làm sạch đại dương cũng như cải thiện khả năng dự báo thời tiết, đồng thời hỗ trợ ngành công nghiệp khử carbon... 

Được biết, việc sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo để đo lường sự thay đổi của tảng băng trôi ghi nhận tốc độ nhanh hơn lên đến 10.000 lần so với khả năng của con người. Nhờ đó, các nhà khoa học có thể nắm bắt một cách chính xác hơn lượng nước tan chảy vào đại dương. Trên thực tế, quá trình tan băng nói trên đang ngày gia tăng do biến đổi khí hậu toàn cầu đã làm bầu khí quyển ấm lên. 

Liên quan đến vấn đề này, các nhà khoa học tại Đại học Leeds, Vương quốc Anh nhận định, AI có thể thiết lập bản đồ các tảng băng lớn ở Nam Cực thông qua hình ảnh vệ tinh chỉ trong một phần trăm giây, theo như báo cáo của Cơ quan Vũ trụ Châu Âu. Đối với con người, công việc này sẽ cần rất nhiều thời gian, đồng thời khó có thể xác định được tảng băng trôi ở giữa mây trắng và băng biển./.