Du lịch đường sông TP.Hồ Chí Minh: Giàu tiềm năng nhưng kém hiệu quả

Dành ngày cuối tuần để trải nghiệm buýt đường sông nội đô trên sông Sài Gòn, từ bến Bạch Đằng qua kênh Thanh Đa, ra lại sông Sài Gòn đến phường Linh Đông, quận Thủ Đức và ngược lại, nhưng chị Nguyễn Ngọc Trâm Anh, ngụ quận Tân Phú cảm thấy thất vọng. Bởi theo chị, hành trình quá đơn điệu, tuyến đường dài suốt hơn 10 km đường sông không có hướng dẫn viên mô tả hay video giới thiệu để bớt tẻ nhạt. Hơn nữa các trạm dừng chân theo đúng nghĩa là trung chuyển chứ không có cảnh quan hay dịch vụ thu hút. “Không phải là du lịch, chỉ là phương tiện giao thông bình thường, đi từ trạm này qua trạm khác . Mấy trạm dừng chân đơn điệu, sơ sài quá, không có gì thu hút. Bản thân tôi là khách chỉ đi 1 lần cho biết, ở đây không có gì hấp dẫn tôi quay lại”, chị Trâm Anh nói.

Hai bên bờ sông Sài Gòn trên hành trình buýt sông Bạch Đằng – Linh Đông còn hoang sơ, đơn điệu, không có dịch vụ đi kèm.

Du khách thưa thớt tại ga tàu thủy Bạch Đằng.

Trung bình mỗi ngày, tuyến buýt sông phục vụ khoảng 785 lượt hành khách, chủ yếu là chở khách du lịch trong và ngoài nước tham quan sông Sài Gòn. Cũng như chị Trâm Anh, anh Nguyễn Duy Khang, du khách đến từ Bình Phước, sau khi đi một hành trình buýt sông chia sẻ rằng: “Hai bên bờ sông không có gì đặc sắc, đi dọc bờ sông cũng không có cảnh quan hay hoạt động, dịch vụ gì hấp dẫn, chưa đi thì đi thử 1 lần cho biết thôi, chứ không đủ ấn tượng để nghĩ sẽ quay lại”, anh Khang chia sẻ.

Trạm Buýt sông Sài Gòn lèo tèo khách

Buýt sông là một trong các giải pháp được TPHCM triển khai nhằm khai thác lợi thế, tiềm năng của đường sông. Song qua một thời gian hoạt động, buýt đường sông vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu vận tải cũng như tham quan, du lịch. Ngoài buýt sông, hiện nay một số công ty du lịch TP HCM còn khai thác các tour du lịch đường sông theo 2 tuyến Sài Gòn – Cần Giờ và Sài Gòn – Củ Chi.

Anh Phạm Tuấn Vũ, Phụ trách tour đường sông Sài Gòn – Cần Giờ, Công ty Du lịch Phượng Hoàng Phoenix Voyages cho biết, du lịch đường sông ở Sài Gòn không đa dạng tuyến, điểm trong khi đường sông dài. Anh Vũ còn cho ví dụ, ở nước ngoài như ở Ý, du lịch sông kết hợp thêm thăm quan thành phố, dọc bờ sông có các dịch vụ đi kèm như tham quan, lưu trú, nghỉ chân, mua sắm, giải trí… còn dọc bờ sông Sài Gòn theo tour hầu như không có dịch vụ gì, bến chỉ là điểm vận chuyển, lưu thông chứ chưa đóng vai trò là điểm du lịch.

“Dịch vụ còn nhiều hạn chế, đơn điệu và nghèo nàn thiếu phong phú, chỉ có du thuyền ăn tối trên sông nước. Các hình thức khác như ở nước ngoài như đi du ngoạn vào buổi chiều ngắm hoàng hôn hay bình minh trên sông Sài Gòn không có. Các hoạt động như trải nghiệm đánh bắt, xem đánh bắt cá như miền tây chưa được nhiều. Chưa có điểm lưu trú nên khách chỉ đi trong ngày, rất là ngắn để có thể trải nghiệm các hoạt động khác”, anh Vũ chia sẻ.

Du khách trải nghiệm buýt sông Sài Gòn.

Ga tàu thủy Thanh Đa khá đơn sơ và khá vắng vẻ.

Nhìn chung, trên tuyến du lịch đường sông hiện nay còn thiếu về số lượng điểm dừng và hạn chế về chất lượng phục vụ lẫn sự hấp dẫn trên cả một tuyến đi dài.

Theo PGS.TS Phạm Trung Lương, nguyên Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển Du lịch – Tổng cục Du lịch, Thành Phố Hồ Chí Minh có các con sông lớn chảy qua như Sài Gòn, Đồng Nai, Nhà Bè cùng với hệ thống kênh rạch nên tiềm năng du lịch rất lớn. Tuy nhiên việc khai thác du lịch hiện nay còn rất hạn chế, là do thiếu nghiên cứu để xác định thời gian khai thác hợp lý, khúc sông nào là hấp dẫn, cần đầu tư vào đâu, hệ thống các cầu cảng thế nào để thuận tiện cho khách,… hầu như chưa có để kêu gọi đầu tư. Ở đây chủ yếu là các doanh nghiệp tự khai thác nên manh mún, nhỏ lẻ. Tuyến đường dài nhưng cơ sở hạ tầng yếu kém, cảnh quan phục vụ hầu như không có gì đặc biệt. “Khách du lịch đường sông không phải chỉ ngồi trên thuyền, mà người ta còn cập vào các điểm tham quan quan giống như ở Châu Âu và rất nhiều nước. Du lịch đường sông là dọc theo sông đó nhiều công trình, kiến trúc nghệ thuật, lịch sử văn hóa để khách du lịch có thể trải nghiệm. Mặc dù tiềm năng rất lớn, nhưng du lịch đường sông chúng ta chưa phát triển được, còn thiếu sự đầu tư cho cơ sở vật chất kỹ thuật, thiếu thuyền bè”. PGS.TS Phạm Trung Lương nói.

Ngành Du lịch Thành phố Hồ Chí Minh cũng đã xây dựng và thiết kế nhiều tuyến, tour du lịch đường sông, song hiện nay loại hình du lịch này vẫn chưa thể phát triển do thiếu cơ sở hạ tầng đi kèm phục vụ hai bên bờ sông.

PGS.TS Phạm Trung Lương cũng chỉ ra, ô nhiễm dòng chảy ở Thành phố Hồ Chí Minh đang cản trở du lịch phát triển. Trong thực tế đã có đề án xây dựng du lịch đường sông mà gần như phải bỏ vì ô nhiễm. Để khai thác hiệu quả du lịch đường sông, ngoài hạ tầng, TP cần có đội ngũ phục vụ có nghiệp vụ du lịch đường sông chuyên nghiệp, chứ không đơn thuần chỉ là người lái thuyền, lái tàu hay soát vé. Và phải có hướng dẫn viên, đội ngũ những người có thể xử lý được khi sự cố xảy ra trên thuyền, để đảm bảo an toàn cho du khách…/.

THÚY MAI