Hành trình biến Nvidia thành công ty chip giá trị nhất của CEO Jensen Huang

Ngồi trong một quán ăn Denny’s tại địa phương và vạch ra kế hoạch cho công ty sẽ thay đổi cuộc đời mình, ông Jensen Huang - CEO Nvidia không ngờ rằng chính startup đó sẽ có giá trị lên đến 1.000 tỷ USD. Thực tế cho thấy, vị CEO không hề rõ về những gì bản thân sắp chứng kiến.

Dường như ông sẽ không bao giờ khởi nghiệp Nvidia nếu biết trước những điều này bởi một lý do đơn giản được ông chia sẻ rằng: “Xây dựng Nvidia hoá ra khó hơn hàng triệu lần so với những gì tôi tưởng”.

Giá trị vốn hóa Nvidia năm nay đã vượt ngưỡng 1.000 tỷ USD. Điều này nếu trở lại cách đây 3 thập kỷ chắc chắn là không thể và nó cũng không thực sự khả thi vào năm 2022, trước thời điểm cuộc đua AI bùng nổ, giúp vốn hóa của công ty bằng cả Netflix, Nike và Novo Nordisk cộng lại.

Jensen Huang, Giám đốc điều hành của Nvidia.

Sự thẳng thắn của vị CEO đem đến cái nhìn hiếm hoi về những trải nghiệm của một trong những doanh nhân thành công nhất cùng thời với ông. Huang nhận rằng sự thiếu hiểu biết đôi khi cũng là một lợi thế trên chặng đường khởi nghiệp.

Ông nghĩ đó là siêu năng lực của một doanh nhân. Họ không rõ về mức độ khó. Đến nay, ông vẫn lừa bộ não của mình rằng sẽ không khó tới như vậy.

Thế nhưng, thực tế là vô cùng khó khăn. Ông không biết rằng kế hoạch kinh doanh ban đầu không có cơ hội để thành công, không biết mình sẽ có bao nhiêu lần thất bại và cũng không biết bản thân sẽ nhận lại điều gì.

Theo vị tỷ phú 60 tuổi chia sẻ trong một tập podcast của Acquired, không mạo hiểm nữa không đồng nghĩa với việc ông khuyên những người khác thôi mạo hiểm. Ông Huang cho hay chỉ có những doanh nhân như thế mới không chịu thua trước những khó khăn khi xây dựng công ty.

Trải qua 30 năm cống hiến, Huang hiện vẫn miệt mài tham gia vào các sách lược của Nvidia. Ông vẫn quản lý 50 giám đốc điều hành. Họ là những người trực tiếp báo cáo công việc cho ông. Ngoài ra, ông còn tham dự tất cả những cuộc họp về sản phẩm với những nhân viên cấp dưới.

Hiện nay, chỉ có 5 doanh nghiệp Mỹ có giá trị vượt 1.000 tỷ USD bao gồm: Microsoft, Alphabet, Apple, Amazon, và Nvidia. Trong đó, giá cổ phiếu của Microsoft, Apple và Alphabet chưa từng giảm 8% từ mức đỉnh. Còn Amazon có 1 lần, và Nvidia trải qua 2 lần (năm 2002 và 2008).

Nếu nhìn vào biểu đồ lịch sử chứng khoán của Nvidia ngày nay, những lần sụt giảm như vậy trông rất nhỏ bé, tuy nhiên người sáng lập khi đó không cảm thấy như vậy. Một lần nữa Huang tiếp tục trải qua cảm giác khó chịu ấy là vào năm ngoái, đó là khi công ty của ông bị “bốc hơi” nửa giá trị.

Nvidia hiện đang là công ty sản xuất chip đắt giá nhất thế giới.

Sang đến năm 2023, cổ phiếu Nvidia đã bứt phá khi ghi nhận nhu cầu cực lớn về GPU. Những con chip của công là “nguồn sống” cho các mô hình AI và chính Jensen Huang là người kiểm soát nguồn cung đó.

Các mô hình AI đòi hỏi cần có hàng chục nghìn đơn vị xử lý đồ họa để có thể giải quyết nhiều tác vụ tính toán cùng thời điểm. Từ lâu, Nvidia đã đầu tư vào GPU trước khi nhu cầu bùng nổ trên thị trường.

Trong nền kinh tế AI, vai trò trung tâm của Nvidia là lý do khiến giá trị công ty tăng gấp 3 lần và đánh bại mọi doanh nghiệp khác trong S&P 500 vào năm nay. Nvidia đang chứng kiến mức hiệu suất hàng năm tốt nhất so với bất kỳ cổ phiếu lớn nào trong 10 năm qua.

Điều đó khiến những chia sẻ của vị CEO được công chúng quan tâm hơn bao giờ hết. Ngoài nữ ca sĩ Taylor Swift, Huang đã có một năm đại thành công hơn bất kỳ ai.

Tuy nhiên, ngay cả khi công ty đang ở đỉnh cao thì ông vẫn bị ám ảnh bởi viễn cảnh thất bại.

Tờ New Yorker cho biết từ ngày đầu khởi nghiệp, câu thần chú của ông là “Công ty chúng tôi còn 30 ngày nữa là dừng hoạt động”. Khi đó, Nvidia có giá trị lớn hơn các gã khổng lồ chip khác của Mỹ cộng lại, tuy nhiên vị CEO vẫn luôn bị chi phối bởi nỗi sợ hãi đó.

Tại Trường Kinh doanh Columbia, ông chia sẻ rằng: “Bạn luôn có nguy cơ phá sản. Và điều này sẽ xảy ra nếu bạn không tiếp thu được khả năng nhạy cảm đó”.

Nvidia được thành lập vào năm 1993 bởi Huang, Chris Malachowsky và Curtis Priem tại một quán Denny's ở San Jose, California. Năm đó, ngoại trừ nhân viên phục vụ, không một ai chú ý đến ba vị khách uống quá nhiều cà phê này. Khi nói rằng mình đang làm card đồ họa cho trò chơi điện tử, Huang được mẹ khuyên rằng nên tìm kiếm một công việc thực sự.

Nvidia đạt được sự thành công ban đầu không ở con người hay ngành công nghiệp, mà ở cơ cấu quản trị không chính thức. Huang luôn là người nắm quyền ở Nvidia, còn Malachowsky và Priem sẽ báo cáo lại cho ông. Tuy nhiên, cả ba thống nhất rằng những người sáng lập sẽ có thẩm quyền trong lĩnh vực riêng.

Priem cho biết họ sẽ nói chuyện và tranh luận về các quyết định. Tuy nhiên, quyết định cuối cùng sẽ được đưa ra và tất cả mọi người phải đồng lòng theo.

Với sự bố trí này, Huang là người chịu trách nhiệm về hoạt động kinh doanh và tìm kiếm đối tác để sản xuất chip. Tuy nhiên, đây là một áp lực lớn đè lên vai một người. Priem khi nói chuyện với Huang đã đề nghị ông nên san sẻ gánh nặng đó.

Việc đạt giá trị thị trường 1.000 tỷ USD của Nvidia không khiến công việc của Huang dễ thở hơn chút nào.

Nvida hiện phải tuân thủ những quy định chặt chẽ của Mỹ để ngăn chặn khả năng tiếp cận các chip tiên tiến của Trung Quốc. Bên cạnh đó, còn phải đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng tăng từ các đối thủ trong nước, muốn đánh bại Nvidia.

CEO Nvidia đã đặt cược vào dòng chip năm 1997 khi đối mặt với nguy cơ phá sản.

Tuy nhiên, khi Nvidia không thành công như vậy, mọi chuyện còn khó khăn hơn rất nhiều.

Sau khi giới thiệu sản phẩm card đồ họa đầu tiên và chịu thất bại, Huang đã phải sa thải ½ số nhân viên của mình. Đối mặt với tình cảnh hết tiền và đứng trên bờ vực phá sản, ông đã đặt cược vào dòng chip năm 1997.

Tuy nhiên, 10 năm sau, khi niêm yết trên sàn chứng khoán, Nvidia đã phải đối mặt với giai đoạn khốc liệt hơn trong thời kỳ bong bóng dotcom và cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu. Thậm chí, Nvidia vẫn chưa thể trở lại khi thị trường hồi phục.

Khi S&P 500 tăng 25% từ năm 2008 đến 2013, thì Nvidia lại sụt giảm 50%.

Việc Huang rót tiền vào một nền tảng mới để tăng tốc điện toán đã không khỏi khiến các nhà đầu tư lo ngại. Thời điểm đó, phố Wall cũng đã hoài nghi về tầm nhìn tương lai của Huang.

Trong khi, chỉ có các nhà nghiên cứu trí tuệ nhân tạo mới nhận ra tiềm năng từ công cụ biến đổi trên GPU mà Huang đã đầu tư trước đó khi bắt đầu dùng chip Nvidia để huấn luyện mạng lưới thần kinh.

Và sau đó, ông tiếp tục quyết định đánh cược vào lĩnh vực chip của mình. Trong lĩnh vực học sâu, những đột phá ban đầu đã buộc Huang thực hiện một bước đi mới. Vào năm 2012, Nvidia đã làm việc trên hệ thống sẽ là siêu máy tính AI đầu tiên của hãng.

Sau đó 4 năm, Huang giao nó cho OpenAI. Đó là nơi mà các nhà nghiên cứu đã dùng GPU của Nvidia để tạo nên ứng dụng ChatGPT gây sốt vào năm ngoái./.