Kết thúc 6 năm “bắt tay” Moca của Grab: Từ màn đốt tiền kinh điển đến thời khắc buông tay

Vừa qua, Moca đã chính thức lên tiếng rời cuộc chơi ví điện tử, chính thức dừng chặng đường 8 năm được cấp phép và 6 năm cùng đường với Grab.

Moca ra đời năm 2013 bởi nhóm các cộng sự tâm huyết. Trong số đó có ông Nguyễn Quang Dũng (từng làm Google ở Silicon Valley) và ông Trần Thanh Nam (từng làm Microsoft bên Mỹ) sở hữu 14,4%.

Màn đốt tiền “không thể tưởng tượng được”

Đa số các ví đều tiến vào thị trường từ những hoạt động thanh toán cơ bản (ngoài mảng cốt lõi trong hệ sinh thái) như thanh toán hoá đơn, nạp thẻ điện thoại, đáng chú ý nhất là thanh toán nước, điện - mảng thanh toán thiết yếu hay vé xem phim - sản phẩm nhỏ và chủ yếu là đối tượng trẻ.

Đầu năm 2019, Moca chính thức tiến vào mảng thanh toán hoá đơn sau một thời gian bán cho Grab vào quý III/2018. Moca đã có một màn đốt tiền kinh điển mà chưa một ví điện tử nào dám bắt chước tính đến nay. Chẳng hạn như, nộp tiền điện hết 500 nghìn đồng, nhưng nộp qua Grabpay by Moca chỉ mất 400 nghìn đồng, người dùng được hoàn lại 100 nghìn đồng. Mức hoàn tiền tối đa lên tới mức 400.000 đồng.

Nhìn nhận từ màn đốt tiền này, chủ tịch FPT - ông Trương Gia Bình cảm thấy không thể tưởng tượng được khi người ta có thể tài trợ cho những người dùng ví 20% tiền điện để đổi lấy tăng trưởng.

Bên cạnh đó, Moca cũng tấn công nhanh chóng vào mảng P2M (People to Merchant - thanh toán tại cửa hàng) với kế hoạch đốt tiền kiềm chế hơn, tạo thế trận giằng co với MoMo, VnPay, ViettelPay, Airpay (sau này đổi tên thành ShopeePay), và ZaloPay. 

Khi VietQR xuất hiện, thế trận đó mới ngã ngũ. VietQR đã trở thành một thế lực khiến các ví điện tử như ZaloPay và MoMo nhanh chóng tích hợp khi không tính phí hoa hồng cho các cửa hàng như ví điện tử, và người dùng thanh toán bằng chính app ngân hàng mà không cần cài đặt ví.

Grab không còn Moca trên đường đến Super App

Moca không tham gia sân chơi bắt tay VietQR, trái ngược với nhiều ví hàng đầu khác.

Một số nhân sự chủ chốt trong lĩnh vực này trước đó đã rời Grab. Năm 2020, ông Nguyễn Tuấn Anh - Tổng Giám đốc Grab Financial Việt Nam là người rời Grab đầu năm 2020. Đầu năm 2022, người tiếp theo là bà Nguyễn Thái Hải Vân - Giám đốc điều hành Grab Việt Nam, phụ trách nhiều mảng bao gồm cả Financial của Grab. Ông Trần Thanh Nam - đồng sáng lập Moca, giữ cương vị Cố vấn cấp cao của Grab Financial Việt Nam sau đó cũng chuyển sang Timo rồi đến Vietcombank. Hiện ông Nam đang nắm giữ vị trí Giám đốc vận hành và Giám đốc đổi mới sáng tạo của Vietcombank.

Moca không còn vị trí trên sân chơi P2M, và cũng không duy trì được vị thế độc tôn trên chính app Grab. Grab đã mở cửa chấp nhận ví điện tử ZaloPay rồi đến MoMo vào cuối năm 2022.

Trở lại năm 2020, MoMo đạt 20 triệu người dùng. Đó là dấu hỏi lớn mà nhiều người đặt ra rằng MoMo sẽ phát triển ra sao khi đa số ví điện tử trên thị trường đều ở một hệ sinh thái như Moca trong Grab, AirPay/ShopeePay trong hệ sinh thái Shopee.

MoMo hiện có 31 triệu người dùng. Ví điện tử đi liền với hệ sinh thái giờ nổi bật chỉ có Shopee Pay. 

Chủ tịch VNG Lê Hồng Minh không xem Zalo là Super App. Ông cho rằng cụm từ này hay được dùng để marketing hơn. 

Nói với ông Ken Mandel - Giám đốc điều hành khu vực, GrabAds & Brand Insights trong một buổi toạ đàm, có lẽ mình đã làm Ken thất vọng. Ông nghĩ có thể nói về một app hay sản phẩm nào mà cần dùng nhiều lời để giải thích nó là gì, thì rất khó để kể câu chuyện đó đến khách hàng.

Tại VNG, ông Lê Hồng Minh cho biết mọi người không thích sử dụng cụm từ “super app”. Với họ, Zalo cần và luôn là ứng dụng giao tiếp./.