Nỗ lực hợp tác giữa doanh nghiệp và hệ thống thương vụ phát triển các thị trường xuất khẩu

Với sự chủ trì của ông Vũ Bá Phú - Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương), hội nghị được tổ chức kết hợp trực tiếp và trực tuyến trên nền tảng Zoom, với sự góp mặt của khoảng 300 đại biểu là lãnh đạo các cơ quan quản lý, đại diện hệ thống thương vụ Việt Nam tại nhiều quốc gia, các hiệp hội ngành hàng và doanh nghiệp xuất khẩu.

Tăng cường hợp tác song phương...

Tại hội nghị, các đại diện Thương vụ Việt Nam tại nước ngoài cập nhật tình hình và phân tích tác động, nhận định chuyên sâu từ thực tiễn thị trường, cảnh báo những thay đổi chính sách thuế và kỹ thuật có thể ảnh hưởng đến hàng hóa Việt Nam. Các chuyên gia cũng phân tích thực trạng và những khó khăn cụ thể mà doanh nghiệp xuất khẩu đang gặp phải.

Ông Đỗ Ngọc Hưng - Tham tán thương mại, Trưởng Cơ quan Thương vụ Việt Nam tại Hoa Kỳ cho biết, thương mại hai nước Việt Nam - Hoa Kỳ đã và đang gặp phải những thách thức liên quan đến vấn đề thuế quan. Tuy nhiên, trong thách thức vẫn còn cơ hội, nhiều tập đoàn bán lẻ hàng đầu của Hoa Kỳ vẫn lạc quan, thể hiện sự ủng hộ và tin tưởng phía Việt Nam sẽ đạt được thoả thuận với Hoa Kỳ, thông qua gỡ bỏ mức thuế đối ứng.

Để thúc đẩy hợp tác giao thương cũng như tăng cường cơ hội hợp tác, ông Đỗ Ngọc Hưng kiến nghị phía Việt Nam cần tăng cường hợp tác chiến lược với Hoa Kỳ nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững trong quan hệ song phương giữa hai nước, từ công nghiệp đến thương mại, đầu tư, năng lượng, trí tuệ nhân tạo...

Ngoài ra, Việt Nam cần đa dạng hoá thị trường xuất khẩu thông qua các hiệp định thương mại tự do (FTA), nhất là các FTA thế hệ mới. Cùng với đó, kích thích nhu cầu nội địa thông qua các biện pháp thúc đẩy tiêu dùng trong nước.

Đối với thị trường Canada, nhìn chung tình hình xuất khẩu của Việt chưa bị ảnh hưởng và sẽ ít bị ảnh hưởng bởi tình hình chiến tranh thuế quan. Các mặt hàng xuất khẩu chủ chốt có giá trị kim ngạch cao vẫn tiếp tục đà tăng trưởng tốt, giúp đảm bảo tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang địa bàn năm 2025 nhiều khả năng vẫn có thể đạt mức của năm 2024 và tiếp tục giữ mục tiêu 10 tỷ USD.

Bà Trần Thu Quỳnh – Tham tán Thương mại tại Canada cho rằng, đây chính là thời điểm để các nhà sản xuất, chuỗi bán lẻ, trung gian thương mại của hai nước không chỉ dịch chuyển chuỗi cung ứng, mà còn dịch chuyển cả chuỗi sản xuất/đầu tư/công nghệ/thương hiệu và phát triển những nền tảng hạ tầng logistics/vận tải mới, kiến tạo hệ sinh thái CPTPP. Hiện tại, Thương vụ Việt Nam tại Canada đang nỗ lực tháo gỡ rào cản thương mại; trong đó, có việc vận động ký kết thoả thuận song phương về đơn giản hoá nguyên tắc xuất xứ cho mặt hàng dệt may; vận động mở cửa thị trường thịt trứng sữa, đặc biệt là sản phẩm thịt chế biến của Việt Nam.

Đối với thị trường Trung Quốc, theo đại diện Cơ quan Thương vụ Việt Nam tại Trung Quốc, trong khối ASEAN, Việt Nam tiếp tục giữ vị trí đối tác thương mại lớn nhất của Trung Quốc, đứng thứ 2 là Malaysia. Việt Nam duy trì tăng trưởng thương mại với Trung Quốc trong các tháng đầu năm với mức tăng 9,3%, chỉ đứng sau Thái Lan với 15,3%.

Ở chiều xuất khẩu, Việt Nam là 1 trong 2 đối tác ghi nhận tăng trưởng âm trong xuất khẩu sang Trung Quốc bên cạnh Singapore (-4,5%). Trong khi đó, Thái Lan, Indonesia và Philippines duy trì đà tăng trưởng dương trong xuất khẩu sang Trung Quốc với mức tăng lần lượt là 9,9%, 3,9% và 5,7%. Malaysia ghi nhận tăng trưởng dương trong xuất khẩu với 7,5% sau 02 tháng đầu năm tăng trưởng âm.

Doanh nghiệp cần cải thiện năng lực xuất khẩu

Tại hội nghị, đại diện các thương vụ cam kết sẽ nắm bắt thông tin thị trường, xu hướng tiêu dùng và chính sách mới của nước sở tại để cung cấp tới doanh nghiệp, hỗ trợ doanh nghiệp đáp ứng tiêu chuẩn mới và thâm nhập thị trường toàn cầu, thị trường tiềm năng.

Đại diện các hiệp hội ngành hàng chủ lực như: Dệt may, gỗ và lâm sản, điện tử, công nghiệp hỗ trợ, thủy sản chế biến xuất khẩu... cùng một số doanh nghiệp lớn, chia sẻ các vướng mắc về thuế, quy chuẩn kỹ thuật, chi phí logistics, cũng như những thách thức khi đối mặt với các biện pháp phòng vệ thương mại tại nhiều thị trường. Đồng thời, đưa ra những kiến nghị thiết thực nhằm cải thiện hiệu quả của công tác xúc tiến thương mại và phát huy vai trò kết nối của hệ thống thương vụ Việt Nam ở nước ngoài.

Ông Trương Văn Cẩm – Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Dệt may Việt Nam cho biết, hiện các doanh nghiệp trong ngành đang dồn sức hoàn thành đơn hàng trong 90 ngày Hoa Kỳ hoãn thuế nhưng doanh nghiệp rất cần thông tin mới nhất để đánh giá tình hình thị trường để quyết định có nên tiếp tục ký kết đơn hàng hay không. Với các thị trường khác, ngành dệt may cũng cần thông tin cụ thể về khả năng đẩy mạnh xuất khẩu, nhất là Nga, Brazil, Chile, Trung Đông...

Một trong những lo ngại của các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản là tình căng thẳng thương mại Hoa Kỳ - Trung Quốc có thể làm cho thị trường thủy sản nội địa của Trung Quốc dư thừa. Điều này sẽ khiến sức cầu đối với thủy sản Việt Nam giảm xuống, tác động mạnh tới xuất khẩu thủy sản Việt Nam tới thị trường này. Vì vậy, cơ quan chức năng, thương vụ Việt Nam ở nước ngoài cần hỗ trợ ngành khơi thông thị trường tiềm năng để doanh nghiệp có thể mở rộng thị trường.

Đánh giá chung của các cơ quan thương vụ là để đảm bảo uy tín và vị thế của hàng Việt Nam tại các thị trường, doanh nghiệp trong nước cần cải thiện năng lực sản xuất để có thể xuất khẩu bền vững tới thị trường đang có, đồng thời tăng cường tiếp cận thị trường mới.

Trước những biến động của thương mại quốc tế, doanh nghiệp Việt cần đa dạng hoá thị trường xuất khẩu thông qua các hiệp định thương mại tự do (FTA), nhất là các FTA thế hệ mới; kích thích nhu cầu nội địa thông qua các biện pháp thúc đẩy tiêu dùng trong nước. Các doanh nghiệp cần nâng cao khả năng cạnh tranh trong nước; củng cố xuất khẩu thông qua đầu tư vào việc nâng cao khả năng cạnh tranh tổng thể của các ngành công nghiệp quan trọng mang tính hỗ trợ, nền tảng, nâng cấp công nghệ, khuyến khích đổi mới, đơn giản hoá các quy định kinh doanh, cải thiện cơ sở hạ tầng để giảm chi phí sản xuất và nâng cao chất lượng sản phẩm.../.