Thói quen phóng tay chi tiêu khiến người trẻ “nợ ngập đầu”

Giới trẻ cởi mở hơn trong việc vay nợ

Giám đốc điều hành Công ty cổ phần Tư vấn đầu tư và Quản lý tài sản FIDT - ông Ngô Thành Huấn nhận xét: “Thế hệ 8x trở về trước luôn có thói quen cẩn trọng trong khi chi tiêu, tiết kiệm. Tuy nhiên, giới trẻ ngày nay đa phần đã cởi mở hơn nhiều về thói quen chi tiêu và trải nghiệm cuộc sống”. 

FIDT thực hiện khảo sát trên 300 khách hàng thuộc tầng lớp trung lưu, đưa ra số liệu về phân bổ chi tiêu trong các gia đình này, cho thấy tỷ lệ tiết kiệm trên thu nhập của người trên 35 tuổi cao hơn người trẻ dưới 35 tuổi từ 10-15%. 

Đồng thời, khả năng đón nhận và thích ứng với các công nghệ và xu hướng mới tốt hơn đã củng cố cho việc có tới 89% người trẻ tại các thành phố lớn sở hữu thẻ tín dụng, tỷ lệ này ở những người trên 30 tuổi là 40%.

Hiện nay, thực tế đang có một bộ phận giới trẻ (từ 20-30 tuổi) ngập trong đống nợ do thói quen chi tiêu hoang phí, mua trước trả sau, dùng thẻ tín dụng để mua sắm từ đồ dùng hàng ngày, đồ gia dụng, đồ điện tử đến đi du lịch, vui chơi, giải trí… Nhiều người thậm chí mở tới 3-4 thẻ tín dụng, bị cám dỗ bởi nhiều khoản chi tiêu không cần thiết, sau đó rơi vào vòng luẩn quẩn vừa nhận lương đã hết vì phải trả nợ thẻ tín dụng, sau đó lại quẹt thẻ để tiếp tục chi tiêu.

Theo các cố vấn tài chính, phần đông lứa tuổi 20-30 chưa biết quản lý tài chính, không xây dựng mục tiêu tài chính cá nhân rõ ràng; Thiếu kiến thức và không có kỷ luật tài chính; Không đầu tư sớm, không biết quản lý nợ. Từ đó dẫn đến cảnh chi tiêu không có điểm dừng, nợ ngập đầu dù còn rất trẻ.

Một cố vấn tài chính lưu ý: “Việc không kiểm soát được nợ nần có thể trở thành cơn ác mộng trong tương lai. Đừng vội mượn tiền hay trả nợ bằng thẻ tín dụng một cách không cần thiết. Hãy sớm tìm hiểu về cách quản lý nợ và lãi suất để không rơi vào tình huống khó khăn về tài chính. Phải tận dụng thời gian để học thêm về đầu tư, nhất là những khoản đầu tư có lợi suất cao và rủi ro phù hợp”. 

TS. Đỗ Thị Hà Thương - Giảng viên Trường đại học Ngân hàng TP.HCM cho hay, người dân không nên tùy tiện mở thẻ tín dụng khi chưa hiểu biết rõ ràng. Khách hàng cần nắm rõ những loại phí, lãi (nhất là lãi phạt), ngày thanh toán… để tránh trường hợp dồn thành một khoản nợ tại ngân hàng mà không biết.

Bên cạnh đó, khách hàng cần chủ động bảo mật thẻ và nâng cao ý thức phòng ngừa rủi ro khi thanh toán điện tử, bảo mật thông tin, tránh kẻ gian lận…

Học cách quản lý tài sản ngay khi còn trẻ

Các cố vấn tài chính cho hay, hiện nay có rất nhiều người trẻ tuổi rơi vào sai lầm trong quản lý tài chính cá nhân, tiêu tiền “quá trán” dẫn đến cảnh nợ nần. Để có thể khắc phục việc này, người trẻ cần có ý thức chi tiêu, tiết kiệm, đồng thời học cách đầu tư bài bản ngay từ khi chưa giàu.

Để đầu tư, trước hết phải xác định thu nhập, xem xét các khoản tiết kiệm đang có, xây dựng một kế hoạch tài chính cá nhân chi tiết để xác định mức độ chi tiêu và tiết kiệm của mình. Tiếp đó phải xác định được các mục tiêu tài chính quan trọng của bản thân (như mua nhà, mua xe, đi học…) và có kế hoạch, kiên trì để hoàn thành mục tiêu. Với những ai đã rơi vào vòng xoáy nợ nần, phải ưu tiên việc trả nợ, cắt giảm các khoản chi tiêu không cần thiết và tuân thủ nguyên tắc “trả trước, tiêu sau”.

Sau khi đã trả hết nợ, bắt đầu lập một khoản tiết kiệm, người trẻ cần tính toán kế hoạch đầu tư và xây dựng khoản tiết kiệm dự phòng. “Người trẻ chủ yếu mắc sai lầm về quản lý tài chính cá nhân là do thiếu kiến thức tài chính, không có kỹ năng chi tiêu và quản lý tiền. Do đó, cần lắng nghe lời khuyên từ các chuyên gia, cố vấn tài chính. Đây sẽ là bước khởi điểm đầu tiên để thiết lập kế hoạch chi tiêu, tiết kiệm và đầu tư thông minh”, vị cố vấn đưa ra lời khuyên. 

Tâm lý của nhiều người là phải có tài sản lên tới hàng triệu USD thì mới cần quản lý gia sản. Song, chuyên gia tài chính - ngân hàng - TS. Lê Xuân Nghĩa cho rằng, người dân nên tìm đến dịch vụ quản lý gia sản càng sớm càng tốt, kể cả khi còn nghèo. Bởi, quản lý gia sản trước tiên phải bắt đầu từ tiết kiệm, tích lũy sau đó mới tới đầu tư.

Theo ông Lê Xuân Nghĩa, các cá nhân có tài sản từ 50 triệu đồng đã có thể tìm đến đơn vị tư vấn quản lý gia sản. Đây là cách tốt nhất để bảo toàn và gia tăng vốn đầu tư của bản thân. Thực tế, những đơn vị quản lý tài sản muốn hướng đến các khách hàng có tổng tài sản lớn vì sẽ thu được chi phí cao, nhưng để thị trường phát triển lớn mạnh thì các đơn vị này phải “nuôi” cả những khách hàng nhỏ, tiềm năng.

“Số nhà đầu tư Việt Nam tham gia đầu tư tài chính hiện tại mới chiếm 7-8% dân số. Trong khi ở nhiều quốc gia khác, tỷ lệ này lên tới 40-80%. Tốc độ gia tăng tài sản tích sản của người dân Việt Nam cũng thuộc nhóm cao nhất thế giới, cho thấy tiềm năng đầu tư là rất lớn. 

Nếu có được nền tảng pháp lý tốt và xây dựng những chế định đủ mạnh, thị trường quản lý gia sản của Việt Nam chắc chắn sẽ tăng trưởng tốt”, vị chuyên gia chia sẻ./.