TS. Nguyễn Đình Cung: "Với doanh nghiệp niềm tin rất quan trọng"

Chia sẻ tại Diễn đàn Kinh tế - Xã hội Việt Nam năm 2023, TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) nhận định, 2023 là một năm đầy khó khăn và thách thức. Thành công lớn nhất là giữ vững kinh tế vĩ mô, các cân đối lớn của nền kinh tế, đặc biệt là lương thực, ngoại tệ, duy trì an sinh xã hội, từ đó tạo đà cho giai đoạn tới.

TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương. (Ảnh: Quochoi.vn)

Tuy nhiên, ông Nguyễn Đình Cung nhấn mạnh, nền kinh tế vẫn bộc lộ nhiều điểm yếu mang tính cơ cấu.

Thứ nhất là, nền kinh tế phân mảng: Đầu tư nước ngoài, kinh tế tư nhân và doanh nghiệp nhà nước, không tạo thành nền kinh tế thống nhất.

Thứ hai là, nền kinh tế mở, mức độ hội nhập cao nhưng năng lực của doanh nghiệp tư nhân trong nước thấp, nên không tận dụng được hội nhập kinh tế quốc tế mang lại, đóng góp tốt hơn cho tăng trưởng và thịnh vượng quốc gia.

Thứ ba là, thể chế kinh tế không còn phù hợp đủ để huy động và sử dụng nguồn lực có hiệu quả, tạo sự bứt phá tăng trưởng.

“Minh chứng cho việc này là Quốc hội liên tục phải ban hành thể chế đặc biệt cho địa phương và số địa phương mong muốn điều này càng ngày càng nhiều… Quốc hội phải ban hành các dự án thí điểm để thực hiện những dự án đầu tư quan trọng quốc gia vì thể chế hiện hành không thể dung nạp được”, TS. Nguyễn Đình Cung phân tích và cho rằng đây là điểm yếu nhất của nền kinh tế.

Câu hỏi đặt ra là làm thế nào để huy động được nguồn lực nội sinh của doanh nghiệp?

Trong bối cảnh khó khăn, theo TS. Nguyễn Đình Cung, suy nghĩ đầu tiên của doanh nghiệp là ưu tiên tồn tại, vượt qua. Trong tồn tại đó, luôn cần tái cơ cấu đầu tư, quản trị, thị trường… và quá trình đó phải tính đến giảm chi phí.

“Trong ‘cái khó luôn có thể ló cái khôn’. Nhiều doanh nghiệp sẽ chớp lấy cơ hội đó. Điều Nhà nước phải làm là hỗ trợ họ làm việc đó thành công”, nguyên Viện trưởng CIEM nói và cho rằng cần ổn định kinh tế vĩ mô; cải cách cải thiện môi trường kinh doanh, tạo thuận lợi tối đa, giảm chi phí tuân thủ.

“Bên cạnh đó, cần giúp doanh nghiệp giảm chi phí như giảm lãi suất, giảm phí, thuế, miễn phí miễn thuế giúp doanh nghiệp giảm chi phí, mặt khác tăng cầu tiêu dùng”, ông Cung phân tích.

Những giải pháp này đã và đang được thực hiện. Song, nguyên Viện trưởng CIEM nhấn mạnh, điều doanh nghiệp hiện nay đang cần là tính nhất quán, mạnh mẽ, mức độ cao hơn để bù đắp được khó khăn của họ.

“Với doanh nghiệp thì niềm tin rất quan trọng. Để họ tin được thì nói phải đi đôi với làm, văn bản chính sách phải được thực thi đúng như thế. Các nhà lãnh đạo, trong mọi trường hợp hay tại diễn đàn như hôm nay, có phát biểu chạm tới trái tim, khích lệ tinh thần đầu tư, tức là làm cho họ 'máu' đầu tư, vượt qua khó khăn. Những thứ Nhà nước đã làm, đang làm tôi mong làm nhiều hơn, triệt để hơn, mức độ lớn hơn, nhất quán hơn để tạo ra niềm tin - cái cần nhất lúc này”, TS. Nguyễn Đình Cung bày tỏ.

Tham gia thảo luận, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương bày tỏ đồng tình với nguyên Viện trưởng CIEM, nhất là những vấn đề về cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, trong bối cảnh nhiều khó khăn thách thức tác động đến tăng trưởng.

Vai trò của doanh nghiệp rất quan trọng, muốn vậy, cần cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, ông Phương nhấn mạnh và cho biết, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã được giao chủ trì, phối hợp rà soát, cắt giảm điều kiện kinh doanh, đơn giản hóa thủ tục để giảm chi phí cho doanh nghiệp.

"Lúc này giảm được khó khăn cho doanh nghiệp càng nhiều càng tốt”, Thứ trưởng Trần Quốc Phương nói./.

YẾN THANH