Đề xuất người dân nhiều tỉnh, thành khi sinh con được tặng tiền
Theo dự thảo, Nhà nước khuyến khích sinh đủ hai con tại tỉnh có mức sinh thấp bằng cách hỗ trợ một lần bằng tiền ít nhất tương đương một lần mức lương tối thiểu vùng khi phụ nữ sinh con thứ nhất, và ít nhất tương đương hai lần mức lương tối thiểu vùng khi phụ nữ sinh con thứ hai.
Bên cạnh đó, cặp vợ chồng cam kết sinh đủ hai con được Nhà nước hỗ trợ cho con của họ học tại cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục tiểu học công lập, miễn học phí khi theo học trung học cơ sở công lập.
Nhà nước khuyến khích các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp tham gia cung cấp dịch vụ tư vấn, hỗ trợ hôn nhân và gia đình.
Xây dựng môi trường, cộng đồng phù hợp tạo điều kiện cho các cặp vợ chồng sinh đủ hai con, chăm sóc và nuôi dạy con tốt, chia sẻ trách nhiệm giữa các thành viên trong gia đình; khuyến khích trách nhiệm xã hội của người sử dụng lao động đối với người lao động nuôi con nhỏ.
Các cặp vợ chồng sinh đủ hai con có cam kết không sinh thêm con được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội theo quy định của pháp luật về nhà ở.
Đây là lần đầu tiên chính sách dân số của Việt Nam đề xuất thực hiện “thưởng tiền” khi tỉ lệ sinh có giảm tại nhiều tỉnh thành, đặc biệt tại khu vực phía Nam và sau nhiều năm thực hiện chính sách kế hoạch hóa gia đình, hiện bắt đầu phải đối mặt với nguy cơ dân số già.
Trước đây đã có một số tỉnh thành có mức “thưởng” như tặng quà cho gia đình sinh hai con một bề gái, nhưng thưởng tiền khi sinh con thì chưa từng có địa phương nào thực hiện.
Hiện có 21 tỉnh thành gồm TP Hồ Chí Minh, Bà Rịa – Vũng Tàu, Bình Dương, Khánh Hòa, Long An, Bạc Liêu, Tây Ninh, Sóc Trăng, Cà Mau, Đồng Nai, Bình Thuận, Tiền Giang, Cần Thơ, Vĩnh Long, An Giang, Bến Tre, Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Kiên Giang… đang có mức sinh thấp dưới mức sinh thay thế (dưới 2 con/bà mẹ trong độ tuổi sinh đẻ).
Trong khi đó mức lương tối thiểu vùng hiện nay thực hiện theo Nghị định 90/2019. Với mức cao nhất là 4.420.000 đồng/tháng (đối với các địa bàn thuộc vùng I) và thấp nhất là 3.070.000 đồng/tháng (đối với các địa bàn thuộc vùng IV).
Như vậy, có thể thấy TP Hồ Chí Minh được xếp vào địa phương có mức sinh thấp và cần khuyến khích sinh. Nếu như dự thảo Luật được thông qua thì phụ nữ sinh con tại TP Hồ Chí Minh và 20 tỉnh, thành khác không những được nhà nước hỗ trợ tiền mà còn được hỗ trợ nhiều mặt khác trong đời sống.
Ở các tỉnh có mức sinh cao, dự thảo cũng đề xuất biện pháp điều chỉnh, cụ thể phụ nữ là người dân tộc thiểu số hoặc người Kinh có chồng là người dân tộc thiểu số thuộc hộ nghèo, cư trú tại vùng khó khăn, khi sinh đủ hai con và cam kết không sinh thêm con được Nhà nước hỗ trợ một lần bằng tiền ít nhất tương đương một lần mức lương tối thiểu vùng.
Ngoài ra, dự thảo đề xuất miễn phí sử dụng các biện pháp tránh thai bao gồm cả phương tiện tránh thai cho người có nhu cầu tránh thai. Hỗ trợ người cung cấp dịch vụ kỹ thuật tránh thai từ tuyến trên xuống tuyến dưới tại vùng có điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn và vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn; cộng tác viên dân số, người vận động các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ thực hiện biện pháp tránh thai lâm sàng. Tổ chức cung cấp dịch vụ kế hoạch hóa gia đình và các gói dịch vụ dân số cơ bản phù hợp với điều kiện địa lý, kinh tế – xã hội và đặc trưng văn hóa.
Dự thảo Luật dân số cũng đặt ra nhiều vấn đề về cải thiện tầm vóc, giống nòi, chênh lệch giới tính khi sinh. Nam, nữ trước khi kết hôn có trách nhiệm tham gia chương trình giáo dục định hướng.
HOÀNG NGA