Tìm kiếm
“Lánh nạn” chiến tranh thương mại, thép Trung Quốc tìm đường vào Việt Nam
Hồi tháng 6, Công ty thép Yongjin của Trung Quốc tái khởi động việc xin cấp phép đầu tư dự án tại tỉnh Đồng Nai sau 1 năm bị từ chối cấp phép vì không nằm trong quy hoạch, nguồn cung dư thừa, tình trạng thiếu năng lượng, thiếu năng lực huy động vốn…
Không chỉ có Yongjin, nhiều doanh nghiệp thép khác của Trung Quốc cũng “lăm le” tìm đường vào Việt Nam, thậm chí săn tìm các doanh nghiệp thép nội địa đang thua lỗ để sở hữu giấy phép sản xuất và kinh doanh.
Đi cùng với đó là lượng sắt thép nhập khẩu từ Trung Quốc tiếp tục tăng chóng mặt. Chỉ trong 2 tháng đầu năm, tổng sản lượng sắt thép nhập khẩu cả nước đạt gần 2,74 triệu tấn, trị giá hơn 1,49 tỉ USD, tăng gần 62% so với cùng kỳ năm trước. Riêng kim ngạch nhập khẩu từ Trung Quốc chiếm đến 1,53 triệu tấn, với giá trị 786 triệu USD.
Ảnh minh họa.
Theo chuyên gia Cấn Văn Lực, mặt hàng thép của Trung Quốc đang bị Mỹ đánh thuế rất cao nên thay vì xuất khẩu sang Mỹ thì Trung Quốc đã từng xuất sang Việt Nam và đội lốt xuất xứ Việt Nam để sang Mỹ. Thực tế thời gian qua, Mỹ đã tiến hành điều tra và áp thuế đối với một số trường hợp sắt thép của Việt Nam thuộc dạng này. Do đó, Việt Nam cần phải cẩn trọng.
Cuối năm ngoái, Bộ Thương mại Mỹ cũng ra phán quyết áp các mức thuế cao dành cho thép nhập khẩu của Việt Nam có xuất xứ từ Trung Quốc, sau khi phát hiện các nhà sản xuất thép Trung Quốc đã trốn tránh các lệnh chống bán phá giá và chống trợ cấp của Mỹ.
Nhưng xu thế dịch chuyển của dòng thép Trung Quốc có thể mang tới mối nguy mới cho các doanh nghiệp thép trong nước, mặc dù đang được che chở phần nào dưới chiếc ô “áp thuế tư vệ” áp đặt từ năm 2016. Phản ứng trước các động thái mới của nhà đầu tư Trung Quốc, Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA) nhanh chóng kiến nghị Chính phủ không nên cấp phép đầu tư thêm trong giai đoạn hiện nay đối với nhiều sản phẩm thép đã dư thừa công suất.
Bên cạnh đó, Việt Nam còn có thể bị vạ lây một khi các doanh nghiệp thép Trung Quốc xuất khẩu sang các quốc gia khác với vỏ bọc “Made in Vietnam”. Ngày 12.6 vừa qua, một số doanh nghiệp sản xuất thép tại Mỹ đã nộp yêu cầu điều tra, áp dụng biện pháp chống lẩn tránh thuế chống bán phá giá và thuế chống trợ cấp tới Bộ Thương mại Mỹ (DOC) đối với sản phẩm thép chống ăn mòn nhập khẩu từ Việt Nam do nghi ngờ lẩn tránh thuế từ Đài Loan và Hàn Quốc.
DOC tiếp nhận đơn kiện và sẽ đưa ra quyết định có tiến hành điều tra vụ việc hay không trong vòng 45 ngày. Nếu DOC quyết định áp thuế tự vệ, ngành thép trong nước sẽ đối mặt với nguy cơ sụt giảm doanh thu từ thị trường chiếm đến 11% tổng giá trị xuất khẩu năm 2017.
Hiện có một số thông tin cho biết các doanh nghiệp Việt đang cân nhắc tạm dừng nhập khẩu HRC từ Trung Quốc để tránh nguy cơ bị DOC “để ý”.
Kim ngạch xuất khẩu thép của Việt Nam vào thị trường Mỹ đạt khoảng 500.000 tấn trên tổng số 40 triệu tấn thép nhập khẩu (chiếm tỷ lệ khoảng 1,25%). Con số này không quá lớn. Để thép Việt không bị Mỹ áp thêm thuế vạ lây Trung Quốc, các DN cần trung thực về nguồn gốc xuất xứ của sản phẩm. Không nên vì cái lợi trước mắt mà đánh mất uy tín trên thương trường
Ông Đỗ Duy Thái, Chủ tịch HĐQT Công ty Thép Việt, cho rằng hiện lượng thép của Việt Nam xuất khẩu vào Mỹ chỉ chiếm khoảng 10% tổng lượng thép cả nước xuất đi các thị trường nên không ảnh hưởng trong cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc. Tuy nhiên, khi thép của Trung Quốc không xuất được qua Mỹ sẽ tràn sang các quốc gia khác, trong đó có Việt Nam để “núp bóng”, lấy xuất xứ rồi xuất khẩu sang Mỹ.
“Đây mới là điều DN ngành thép lo ngại. Việc cần làm của cơ quan quản lý lúc này là có chính sách ngăn chặn nguy cơ thép Trung Quốc tràn vào Việt Nam, lấy xuất xứ rồi xuất khẩu sang Mỹ. Khi đó, cả thép của DN Việt cũng có nguy cơ bị Mỹ đánh thuế chống bán phá giá” – ông Thái bày tỏ.
Hà Linh
