Không bắt buộc giao dịch bất động sản phải qua sàn

Chỉ khuyến khích chứ không bắt buộc

Sáng nay, 29/8, hội nghị đại biểu Quốc hội (ĐBQH) hoạt động chuyên trách đã thảo luận về một số vấn đề lớn còn ý kiến khác nhau của dự án Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi).

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, về các giao dịch bất động sản thông qua sàn giao dịch bất động sản (Chương VII dự thảo Luật), nhiều ý kiến đề nghị không quy định bắt buộc mà chỉ khuyến khích giao dịch bất động sản thông qua sàn giao dịch bất động sản. Một số ý kiến nhất trí về quy định các loại giao dịch bất động sản thông qua sàn giao dịch bất động sản.

Theo ông Thanh, mục tiêu chính của việc bắt buộc giao dịch thông qua sàn giao dịch bất động sản là: Nâng cao tính công khai, minh bạch; bảo vệ quyền lợi cho khách hàng; thông qua sàn giao dịch bất động sản để thu thập thông tin, dữ liệu. Tuy nhiên, việc bắt buộc giao dịch thông qua sàn giao dịch bất động sản không bảo đảm thực hiện hiệu quả các mục tiêu nêu trên.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh báo cáo tại hội nghị.

“Các sàn giao dịch bất động sản hiện nay chỉ làm chức năng quảng cáo cho các chủ đầu tư và làm môi giới bất động sản, chưa thực hiện hết chức năng của mình như: báo cáo thông tin về tình hình giao dịch bất động sản, kiểm tra tính pháp lý của các sản phẩm bất động sản trước khi đưa vào giao dịch…”, theo Thường trực Ủy ban Kinh tế.

Hơn nữa, các sàn giao dịch bất động sản câu kết với những bên giao dịch để trốn thuế, lũng đoạn thị trường, cung cấp thông tin không chính xác; cơ quan quản lý Nhà nước ở địa phương không quản lý được hoạt động của các sàn giao dịch bất động sản…

“Việc bắt buộc giao dịch qua sàn giao dịch bất động sản là không phù hợp với hệ thống pháp luật hiện hành, cản trở quyền tự do kinh doanh, tiềm ẩn nguy cơ lợi dụng quy định của pháp luật để độc quyền, làm lũng đoạn thị trường”, ông Thanh nói.

Do đó, tiếp thu ý kiến ĐBQH, dự thảo Luật đã được chỉnh sửa theo hướng: bỏ quy định về các giao dịch bất động sản thông qua sàn giao dịch bất động sản tại Chương VII dự thảo Luật nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho chủ đầu tư và khách hàng được tự do lựa chọn phương thức giao dịch.

Bên cạnh đó, bổ sung khoản 7 Điều 8 dự thảo Luật về chính sách của Nhà nước đối với đầu tư kinh doanh bất động sản, theo đó “Nhà nước khuyến khích tổ chức, cá nhân thực hiện giao dịch mua bán, chuyển nhượng, cho thuê mua, cho thuê nhà ở, công trình xây dựng và quyền sử dụng đất thông qua sàn giao dịch bất động sản”; đồng thời, bổ sung, hoàn thiện các quy định về tổ chức, hoạt động của sàn giao dịch bất động sản.

Bổ sung quy định đặt cọc

Liên quan đến vấn đề đặt cọc, theo Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh, số ý kiến đề nghị bổ sung quy định đặt cọc để đảm bảo giao kết hợp đồng trước thời điểm nhà ở, công trình xây dựng hình thành trong tương lai đủ điều kiện để đưa vào kinh doanh. Có ý kiến nhất trí chỉ cho nhận đặt cọc khi “nhà ở, công trình xây dựng có đủ điều kiện đưa vào kinh doanh”.

Theo đó, có 2 phương án như sau:

Phương án 1: Quy định “Chủ đầu tư dự án bất động sản chỉ được thu tiền đặt cọc theo thỏa thuận với khách hàng khi dự án có thiết kế cơ sở được cơ quan nhà nước thẩm định và chủ đầu tư có một trong các giấy tờ về quyền sử dụng đất. Thỏa thuận đặt cọc phải ghi rõ giá bán, cho thuê mua nhà ở, công trình xây dựng và số tiền đặt cọc không vượt quá 10% giá bán, cho thuê mua nhà ở, công trình xây dựng”.

Phương án 2: Quy định “Chủ đầu tư dự án bất động sản chỉ được thu tiền đặt cọc từ khách hàng khi nhà ở, công trình xây dựng đã có đủ các điều kiện đưa vào kinh doanh và đã thực hiện giao dịch theo đúng quy định của Luật này”.

Thảo luận về vấn đề này, ĐBQH Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn Hải Dương) cho rằng, tiền đặt cọc nếu không quy định số tiền tối đa, sẽ có nhiều rắc rối phát sinh. Thực tế vấn đề đặt cọc đang rất lộn xộn do thiếu quy định cụ thể về vấn đề này. Từ đó dẫn đến tình trạng chiếm dụng vốn, huy động tiền đặt cọc quá nhiều, có dự án tới 30 - 50% tổng giá trị, có dự án không triển khai được, người mua nguy cơ mất tiền.

Theo đó, bà Nga nhất trí với quy định về thời điểm đặt cọc như phương án 1, được thu tiền đặt cọc khi dự án có thiết kế cơ sở và số tiền không vượt quá 10%. Theo bà, quy định như vậy đảm bảo chắc chắn dự án sẽ được triển khai, không có trở ngại pháp lý, người mua không bị lừa vốn.