Nền kinh tế Việt Nam trước bước ngoặt của sự chuyển đổi, ngành nào sẽ được hưởng lợi?

Kinh tế Việt Nam trước bước ngoặt của sự chuyển đổi

Có thể thấy, kinh tế Việt Nam đang sắp bước qua quý I với nhiều điểm sáng. Các chỉ số vĩ mô được duy trì ổn định, lạm phát trong tầm kiểm soát, vốn FDI đăng ký mới ghi nhận tăng gần 40%, chỉ số Nhà quản trị mua hàng (PMI) duy trì trên mức 50 điểm... 

Theo dự báo của các tổ chức quốc tế như Bloomberg, Fitch Rating, Standard & Chartered đều đánh giá tăng trưởng GDP của Việt Nam năm 2024 sẽ từ 6-6,7%, tương đồng với chỉ tiêu Quốc hội đặt ra là từ 6-6,5%.

TS. Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế cho rằng, nhìn từ các động lực tăng trưởng, nền kinh tế Việt Nam trong giai đoạn 2024-2025 sẽ tốt hơn khi lạm phát tăng trong mục tiêu, lãi suất giảm cùng với tỷ giá ổn định hơn. 

Với các doanh nghiệp, nghĩa vụ tài chính hiện đã qua giai đoạn khó khăn nhất, khả năng tiếp cận vốn được duy trì và vấn đề huy động vốn cũng như nguồn lực đầu tư - kinh doanh đã dễ dàng hơn. Bên cạnh đó, các vướng mắc về pháp lý cũng dần được tháo gỡ, thể chế được hoàn thiện. Niềm tin phục hồi, mặc dù còn chậm.

Chuyên gia chỉ ra một thực tế là tốc độ tăng trưởng của Việt Nam có xu hướng chậm lại trong những năm gần đây và thấp hơn nhiều so với tăng trưởng kỳ vọng. Nguyên nhân do ảnh hưởng tiêu cực của đại dịch Covid-19; biến động trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản; mô hình tăng trưởng cũ dựa nhiều vào vốn và lao động giá rẻ đã đến điểm tới hạn.

Còn theo TS. Võ Trí Thành nhận định, rất thách thức để đạt được mục tiêu 6,5%/năm trong giai đoạn 2021-2025. Tuy nhiên, nền kinh tế của Việt Nam đang đứng trước một bước ngoặt của sự chuyển đổi. Nếu nỗ lực về mặt chính sách và cải cách thì những điểm sáng kinh tế sẽ được thúc đẩy.

Theo vị chuyên gia, bước ngoặt chuyển đổi này được nhìn thấy thông qua dữ liệu tỷ trọng đóng góp của lĩnh vực phi sản xuất trong cơ cấu GDP trong những năm gần đây đã tăng lên nhanh chóng và dự báo sẽ còn tiếp tục gia tăng trong thời gian tới.

Các chuyên gia cho biết, Việt Nam cần tiến hành cải cách thị trường tài chính, thu hút dòng vốn FDI vào các ngành công nghệ cao như điện tử, bán dẫn, năng lượng tái tạo, từ đó thúc đẩy chuyển dịch nền kinh tế sang các ngành có giá trị gia tăng cao, giúp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong dài hạn. 

Đặc biệt. trong giai đoạn khó khăn chung của nền kinh tế toàn cầu, khu vực Châu Á đã chứng kiến sự sụt giảm vốn FDI năm 2023 lên tới 12% so với năm 2022. Trong đó, FDI vào các quốc gia lớn như Trung Quốc ghi nhận giảm 6%, Ấn Độ giảm 47% và tại khu vực ASEAN giảm 16%. Tuy nhiên, Việt Nam lại là một ngoại lệ khi tăng 32% với tổng vốn đăng ký hơn 36 tỷ USD, trong đó có hơn 3.100 dự án FDI mới.

Các chuyên gia cho rằng, Việt Nam đang đứng trước cơ hội đón làn sóng FDI lần thứ 4. Làn sóng này có thể tập trung vào lĩnh vực công nghệ cao như điện tử, trí tuệ nhân tạo, bán dẫn và năng lượng tái tạo.

Trước bối cảnh hiện tại, đại diện ngân hàng HSBC đã đưa ra một số chia sẻ về vai trò của tổ chức tài chính toàn cầu trong việc hỗ trợ đưa dòng vốn FDI vào thị trường Việt Nam. Đồng thời, các ngân hàng tại Việt Nam, trong đó có ACB cũng đã đầu tư nguồn lực, công nghệ cùng các chính sách phù hợp cho phân khúc FDI để cùng đồng hành lâu dài cho sự phát triển của các doanh nghiệp FDI tại Việt Nam.

Đặc biệt là nhóm doanh nghiệp FDI quy mô vừa có doanh thu từ 50 triệu USD hàng năm trở xuống có địa bàn hoạt động trải dài khắp nhiều tỉnh thành được cho sẽ rất phù hợp khi có mối quan hệ hợp tác với ngân hàng Việt Nam.

Ngành nào sẽ được hưởng lợi?

Về vấn đề chọn ngành để kinh doanh và đầu tư trong năm 2024, cả TS. Võ Trí Thành và TS. Cấn Văn Lực đều nhấn mạnh việc các doanh nghiệp và nhà đầu tư cá nhân trước khi tìm kiếm cơ hội bứt phá cần phải xác định rõ khẩu vị rủi ro cũng như phương thức quản trị rủi ro của mình.

Với các doanh nghiệp, phải chủ động tìm hiểu, tiếp cận với các chương trình, gói hỗ trợ của Chính phủ; tìm hiểu sự dịch chuyển của thị trường; kết nối ngành hàng, đối tác, hiệp hội;... đặc biệt cần bắt kịp các xu thế chuyển đổi số, chuyển đổi xanh.

Dưới góc độ một đơn vị tư vấn, bà Đào Thị Thiên Hương, Phó Tổng Giám đốc CTCP Tư vấn EY Việt Nam đã gợi ý cơ hội phát triển từ việc nền kinh tế số của Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ với trọng tâm là sự phát triển của ngành thương mại điện tử, qua đó dẫn đến nhu cầu cao của các hoạt động logistics phục vụ ngành.

Các chuyên gia cũng cho biết thêm, kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp niêm yết sẽ quay lại xu hướng tăng trưởng kể từ Quý IV/2023. Trong đó, các ngành sẽ chịu ảnh hưởng của biến động giá hàng hóa như vật liệu xây dựng, nông sản và xuất khẩu kỳ vọng sẽ đạt tăng trưởng khả quan nhờ kinh tế toàn cầu hồi phục.

Trong khi đó, tăng trưởng lợi nhuận của nhóm ngân hàng có thể cũng được cải thiện trong năm nay nhờ triển vọng tín dụng tích cực hơn. 

Còn với các nhóm ngành như sản xuất ứng dụng công nghệ cao, logistics, hạ tầng giao thông/năng lượng, công nghệ, tiêu dùng, bán lẻ được đánh giá là có triển vọng tăng trưởng giá trị vốn hóa trong giai đoạn tới.

Trong báo cáo mới đây, Chứng khoán Agribank (Agriseco) nhận định, lợi nhuận toàn thị trường đang trong xu hướng phục hồi sau khi xuất hiện nhiều tín hiệu tạo đáy từ quý III/2023. Bước sang quý I/2024, công ty chứng khoán này kỳ vọng lợi nhuận thị trường sẽ phục hồi mạnh trên nền thấp của quý I/2023./.