“Nuôi heo thì phải vớt bèo…”

Điều đó cũng đồng nghĩa rằng Việt Nam đang có hàng chục triệu người làm việc trong lĩnh vực nông nghiệp. Cùng với đó, trong bao năm qua, nông nghiệp là một trong những “bệ giảm sốc” cho nền kinh tế, như Phó chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế Quốc hội, ông Nguyễn Đức Kiên ví von ở một phiên họp của Quốc hội hồi cuối năm 2018. Nhưng, cũng theo ông Kiên, không năm nào mà các sản phẩm của ngành nông nghiệp lại không phải “giải cứu”.

2019 là năm Kỷ Hợi (theo Âm lịch), là năm con lợn (heo). Đây cũng là một trong những con giáp thân thuộc nhất với nhà nông. Có lẽ từ khi người Việt biết trồng lúa nước thì con lợn cũng đi cùng bước chân mở cõi lan ra khắp miền đồng bằng, núi cao…, Ban đầu, nó đóng góp vào chuỗi thức ăn của con người, và sau này dần trở sinh kế của những người nông dân trong suốt chiều dài lịch sử.

Nhưng “số phận” của những chú lợn cũng lắm phần long đong. Điển hình như trong năm 2017, giá lợn hơi rớt thê thảm, người nông dân bỏ chuồng, thả lợn ra đồng vì chi phí quá cao, càng nuôi càng lỗ. Điệp khúc “được giá, mất mùa” không chỉ ứng với cây, quả, mà con lợn cũng không tránh khỏi.

Gần một năm nay, mọi chuyện đang dần được vãn hồi. Những trang trại đã vang tiếng eng éc đòi ăn, người nông dân cũng có đôi chút phấn khởi. Nhưng nỗi lo vẫn thường trực đâu đó trong lòng người chăn nuôi. Theo báo cáo thẩm tra dự án Luật Chăn nuôi của Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội tại kỳ họp thứ 5 Quốc hội khóa XIV, chăn nuôi nhỏ lẻ quy mô hộ gia đình còn chiếm tỷ lệ trên 50%. Chỉ một trận dịch, hoặc thương lái ngưng thu mua là hàng triệu nông hộ rơi vào nguy cơ tay trắng lại hoàn trắng tay.

Tuy nhiên, việc gần đây Việt Nam mới ban hành một loạt tiêu chuẩn, quy chuẩn về các sản phẩm thịt mát, thịt đông lạnh, quy chuẩn giết mổ, chế biến thịt lợn cùng việc Quốc hội thông qua Luật Chăn nuôi được kỳ vọng sẽ giúp ngành chăn nuôi có công cụ đắc lực hơn để quản lý ngành hàng quan trọng này.

Tại buổi làm việc với các doanh nghiệp và một số tỉnh, thành chăn nuôi lợn quy mô lớn hồi giữa tháng 10/2018, Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Nguyễn Xuân Cường nhấn mạnh: ngành chăn nuôi lợn đang có được điều kiện giá cả, quy mô đàn nái, đầu lợn, tỷ trọng, cơ cấu rất tốt khi chăn nuôi nhỏ lẻ giảm từ 4,5 triệu xuống còn 3 triệu hộ.

Và mơ ước của ngành nông nghiệp tới đây theo chia sẻ của Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường sẽ giảm tiếp chăn nuôi nông hộ xuống 2 triệu, 1 triệu hộ, thậm chí ít hơn nữa.

Mơ ước của ngành nông nghiệp chính là mục tiêu để phấn đấu. Một nền nông nghiệp nói chung và ngành chăn nuôi lợn nói riêng sẽ không thể phát triển, đồng bộ, có sức cạnh tranh và tự bảo vệ mình nếu tiếp tục manh mún, nhỏ lẻ như hiện nay.

Không thể tiếp tục manh mún, nhỏ lẻ, nông nghiệp nói chung và chăn nuôi lợn nói riêng cần có những điều chỉnh căn cơ hơn nữa. Ảnh minh họa, nguồn Internet.

Các cụ xưa có câu: “Nuôi heo thì phải vớt bèo/Lấy vợ thì phải nộp cheo cho làng”. Bây giờ, công việc lấy bèo đã lùi vào dĩ vãng. Nó cũng đánh dấu việc nền nông nghiệp chuyển sang tập trung, chuyên môn hóa hơn là theo hướng nông hộ. Nhưng trách nhiệm “lấy bèo” giờ chuyển sang cho các cấp lãnh đạo của ngành nông nghiệp. Làm sao để người nông dân nói chung và người chăn nuôi nói riêng không còn rơi vào cảnh khóc dở mếu dở vì điệp khúc “được mùa mất giá”. Đó sẽ là bài toán khó cho lãnh đạo ngành nông nghiệp trong năm 2019 này và trong những năm tiếp theo, nhưng không phải là không làm được.

Duy Khánh