Tản mạn Quê ơi!

(KDPT) – Tôi như thấy lửng lơ giữa làn hương thoang thoảng linh hồn những người đã mất, họ đang chứng giám tấm lòng của con cháu. Những lời khấn dâng lên hương hồn tổ tiên. Những lời hẹn “sang năm về nhé!”, những câu hỏi “bao giờ anh đi?”, “Tết có về không?” nghe cứ da diết một nỗi niềm…

Quê tôi có lệ hàng năm cứ đến rằm tháng Chạp là con cháu đi làm ăn, sinh sống xa đều cố gắng thu xếp về thăm mồ mả tổ tiên, mời các cụ về ăn Tết và mỗi họ lại tổ chức họp để mọi thành viên gắn bó với nhau hơn, nhắc nhau cùng chung một ông tổ, cùng có trách nhiệm sẻ chia nhiệm vụ phát triển dòng tộc.

Nghĩa địa gần làng, bên dòng sông xưa bây giờ đã gần hết chỗ. Nghĩa địa mới xa hơn, rộng rãi hơn nhưng cũng ít người muốn ra nơi ấy. Mọi nhà đều muốn ở chỗ cũ, có vẻ như ấm cúng hơn. Dòng sông xưa giờ chỉ còn như một lạch nước nhỏ. Mộ ông bà, thầy mẹ và những người thân của tôi nằm ở đây, giữa những người trong dòng họ, người làng. Tôi gặp ở nghĩa địa mươi người cùng cảnh ngộ, về thắp hương cho tổ tiên, cha mẹ, gặp chớp nhoáng nhau rồi lại ra đi. Những nén hương đen Lai Triều thơm dịu dàng càng làm cho không gian nghĩa địa buồn hơn. Tôi như thấy lửng lơ giữa làn hương thoang thoảng linh hồn những người đã mất, họ đang chứng giám tấm lòng của con cháu. Những lời khấn dâng lên hương hồn tổ tiên. Những lời hẹn “sang năm về nhé!”, những câu hỏi “bao giờ anh đi?”, “Tết có về không?” nghe cứ da diết một nỗi niềm.

Tôi nhìn ra xung quanh. Trời không mưa nhưng không gian cứ u ám một màu chì. Mọi người ra về rồi, chỉ còn mình tôi đứng lại. Chả làm gì mà cứ loanh quanh hết chỗ này lại ra chỗ khác. Nơi này còn thiếu mộ của bác và anh tôi. Một người nằm đâu đó tận Hải Phòng từ năm 1949, còn một người thì tan vào cỏ cây, sông nước Trị Thiên từ năm 1970. Tôi đang miên man theo ý nghĩ về hai người thân của mình, chợt nghe tiếng hỏi: “Ông ngắm gì thế? Định chọn chỗ cho mình à?”. Ngẩng lên, một gương mặt không quen đang cười cười. “Không. Tôi chỉ thắp hương cho các cụ thôi. Chưa nghĩ đến chuyện ấy”. “Cũng chọn cho mình một chỗ đi là vừa. Tôi đã chọn cho mình một chỗ rồi ông ạ! Nên tự lo dần lúc còn lo được. Sợ sau này không ai lo cho mình…”.

Chia tay người đàn ông không quen, ý nghĩ phải lo cho mình lúc còn có thể cứ luẩn quẩn trong đầu tôi. Mình vô tâm hay mình chưa nghĩ tới điều đó? Có lẽ cũng phải nghĩ đến rồi. Về đâu nhỉ, khi cái ngày ấy đến, khi mình đã phó mặc tất cả cho người khác rồi? Có lẽ ở đâu thì cũng có mặt nọ, mặt kia. Quê nhà thì gần mẹ cha mà xa con cháu, lại làm chúng nó vất vả những lúc thế này. Nhưng có quê mà đến lúc ấy lại ly hương? Xa quê gần hết đời rồi. Quê nhà, cái sợi dây vô hình mà sức níu kéo thì đến là ghê gớm. Như từ vô thức, chợt bật ra bốn tiếng: “Tôi về, quê ơi!”…

Quang Long
Nguồn daibieunhandan.vn