Thăng trầm Đoàn Nguyên Đức

Cho đến giờ này, nếu hỏi trong các doanh nhân thành danh của Việt Nam hiện nay, những ai chiếm được tình cảm của nhiều người dân nhất - đặc biệt là những người yêu mến môn thể thao bóng đá - thì có thể chắc chắn một điều, một trong số đó có tên “Bầu Đức”.

Và nếu hỏi, trong những thương hiệu nổi tiếng của Việt Nam hiện nay, có thương hiệu nào để lại nhiều bài học thăng trầm nhất, gây nên những bước đi táo bạo, mạo hiểm khiến cho thị trường nhiều khi phải nén thở, hồi hộp, lo lắng trong suốt sự nghiệp tồn tại và phát triển thì cũng gần như chắc chắn trong đó có Hoàng Anh Gia Lai (HAGL).

Lại hỏi, trong những người giàu có hàng đầu ở Việt Nam liệu bao nhiêu người có tính cách cởi mở, trượng nghĩa; thẳng thắn nhận thất bại và hoan hỉ ra mặt khi thành công; sẵn sàng chia sẻ với bất cứ ai, về bất cứ vấn đề gì mà mình quan tâm và “nổ” đến nơi đến chốn thì cũng chắc chắn có tên doanh nhân Đoàn Nguyên Đức…

Nói như vậy để thấy rằng, Đoàn Nguyên Đức có thể liệt vào dạng “doanh nhân cá biệt” mà nhiều người muốn tìm hiểu và học hỏi điều gì đó ở ông.

Từ lận đận vào đời đến… đỉnh vinh quang

Doanh nhân Đoàn Nguyên Đức cũng như hàng triệu thanh niên khác ở một đất nước thuần nông như Việt Nam, sinh ra từ một gia đình nông dân đông con, có đến 9 anh chị em và ông là con thứ 3, sinh năm 1962, Nhâm Dần.

Theo phong thủy, những người sinh năm 1962 thuộc mệnh Kim Bạch Kim (tức là vàng pha bạc). Đa phần những người thuộc cung hoàng đạo này là người kiên trì và can đảm, luôn sẵn sàng đối mặt với nhiều khó khăn, thử thách trong cuộc sống.

Họ thường là những người có tính cách mạnh mẽ, dũng cảm, thích mạo hiểm, khá thông minh và khéo léo trong cách ứng xử hàng ngày. Do đó, họ thường được yêu mến trong công việc, có danh tiếng và sự giàu có. Đặc biệt còn là người có nhân phẩm và địa vị xã hội lớn…

Với ai cùng tuổi Nhâm Dần thì không biết nhưng với Đoàn Nguyên Đức, những lời “thánh phán” ấy tựa như bức tranh ký họa phác thảo sẵn tính cách, sự nghiệp và cuộc sống của ông cho đến tận bây giờ.

Thử thách đầu tiên của ông là vào năm 1982, sau khi tốt nghiệp phổ thông, từ Gia Lai, Đoàn Nguyên Đức lần mò về TP. Hồ Chí Minh thi đại học và thi đến 4 lần mà vẫn không đậu. Với một thanh niên nông thôn mới lớn, kiên trì thi đại học đến lần thứ ba thì đã là người có ý chí đáng nể rồi nhưng đến lần thứ tư (có lẽ chỉ thua cụ Tú Xương, thi đến 8 lần) mà không đạt được mục tiêu đầu đời của mình thì quả là lận đận.

Đối mặt với bức tường thi cử ấy, ông không nản với tâm niệm “học thầy không tày học bạn” nên quay trở lại Gia Lai để làm lao động chân tay, tiếp tục phụ giúp gia đình nuôi các em.

Sau một thời gian làm thuê ở Gia Lai, ông tích góp được một khoản tiền đủ để mở một phân xưởng mộc nhỏ. Đó là vào năm 1990, ông tự tay cưa, bào, đục đẽo để làm ra sản phẩm đầu tiên là chiếc bàn cho học sinh.

Hồi ấy, công cuộc đổi mới của đất nước đã hé mở cánh cửa cho các doanh nhân nước ngoài tham gia thị trường Việt Nam, đặc biệt là các doanh nhân Châu Á và vùng Đông Nam Á. Thật may mắn, khoảng năm 1991, tình cờ Đoàn Nguyên Đức gặp một chuyên gia người Đài Loan đi tìm hiểu thị trường đầu tư kinh doanh mặt hàng gỗ ở Gia Lai và người đó muốn hợp tác đầu tư liên doanh. Phía Đài Loan sẽ cung cấp máy móc, thiết bị và hướng dẫn kỹ thuật, còn xưởng mộc của Đoàn Nguyên Đức chịu trách nhiệm làm ra sản phẩm gỗ, quản lý sản xuất. Năm 1992, xí nghiệp tư doanh Hoàng Anh Pleiku ra đời với hoạt động kinh doanh chế biến xuất khẩu các sản phẩm từ gỗ.

Nói là may mắn bởi lẽ, nếu không gặp cái “ông Đài Loan” ấy thì với những chiếc bàn ghế học sinh kia, Đoàn Nguyên Đức bao giờ mới có thể bước vào danh sách những người giàu nhất Việt Nam? Nhưng ngược lại, cái “ông Đài Loan” ấy cũng không thể bỏ tiền hợp tác đầu tư với một thanh niên chưa đầy 30 tuổi mà không nhìn ra những tố chất, những khát vọng cháy bỏng với tính cách trung thực, thẳng thắn đến hoang dã… của Đoàn Nguyên Đức.

Sau 4 năm hợp tác làm ăn với Đài Loan, Đoàn Nguyên Đức đã trả lại hết nợ và toàn quyền quản lý khối tài sản máy móc thiết bị nhà máy. Trên nền tảng đó, ông mở rộng thị trường tiêu thụ thông qua việc tham gia các hội chợ trưng bày, giới thiệu sản phẩm ở nước ngoài. Đến năm 1995, sản phẩm gỗ của Hoàng Anh Pleiku đã được xuất khẩu sang nhiều nước lớn trên thế giới như Anh, Mỹ, Úc, Đức, Pháp…

Ý chí lập nghiệp mãnh liệt, chăm chỉ và sáng tạo, có một chút thiên phú kinh doanh, rồi kèm theo là một chút may mắn… đã tạo thành nguồn lực không thể cưỡng nổi đẩy Đoàn Nguyên Đức hình thành vinh quang trong sự nghiệp.

Từ năm 2000, Đoàn Nguyên Đức mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh sang các lĩnh vực khác, như đá granit, chế biến mủ cao su, sản xuất bao bì, đầu tư kinh doanh khách sạn - khu du lịch, bất động sản... Ông chính thức đổi tên doanh nghiệp thành Công ty CP Hoàng Anh Gia Lai.

Và cũng từ đây, thương hiệu Hoàng Anh Gia Lai đã được định vị không chỉ trên thị trường trong nước và lan tỏa ra nhiều nước ở Đông Nam Á. Hoàng Anh Gia Lai đã đạt được giải thưởng Sao Đỏ năm 1999, hàng Việt Nam chất lượng cao 2003, Sao Vàng Đất Việt 2004…

Lĩnh vực bất động sản cũng đã đem lại nguồn doanh thu và lợi nhuận quan trọng trong sự nghiệp của ông. Một trong những dự án lớn đầu tiên được HAGL triển khai là khu căn hộ cao cấp Hoàng Anh Đầm Sinh Thái tại TP Quy Nhơn (Bình Định) năm 2006 và hoàn thành 2 năm sau đó. Cùng với đó là khởi công nhiều dự án căn hộ trung và cao cấp lớn, như Căn hộ cao cấp & TTTM Hoàng Anh - Hoàng Văn Thụ (TP Pleiku); Khu căn hộ cao cấp New Saigon (TP.HCM); Khu căn hộ cao cấp & TTTM DV Golden House (TP.HCM); hay Khu căn hộ & TTTM Tây Nguyên Plaza (TP Cần Thơ)…

Đến năm 2008, vinh quang tột đỉnh đã đến với ông. Vượt qua khoảng 4.000 ứng viên trong bảng xếp hạng, Chủ tịch Tập đoàn HAGL Đoàn Nguyên Đức đã giành vị trí quán quân với 6.160 tỷ đồng cổ phiếu HAG. Tại thời điểm cổ phần hóa năm 2006, HAGL có số vốn điều lệ gần 296 tỷ đồng. Hơn hai năm sau, số vốn này tăng gấp 6 lần, lên mức 1.798 tỷ đồng.

Năm 2009, Đoàn Nguyên Đức tiếp tục dẫn đầu Top 100 người giàu trên sàn chứng khoán với tài sản tăng gần gấp đôi năm trước. Khi đó, 100 thành viên trong danh sách ấy cũng chỉ nắm khoảng 75.000 tỷ đồng, tương đương gần 4 tỷ USD.

Kỳ sau: Cây cao su và “cơn sóng thần” của thị trường

Theo Nhà báo Nguyễn Hoàng Linh/Tạp chí Xây dựng