Tuổi thơ vời vợi xanh, thiêm thiếp trắng…

Ảnh minh họa

Nhà ở trên đỉnh đồi. Dưới chân, phía là hồ nước, phía là những đồi bồ đề đã quá tuổi thu hoạch nằm san sát, nối nhau như thành, như lũy. Chỉ là một cái nhà cấp bốn, bốn gia đình coi đập ở.

Không có điện. Nước sinh hoạt đều lấy từ chiếc bể xây có mái che, ngày bể cạn, phải gánh từ cái giếng tận tít dưới chân đồi.

Tháng năm tuổi thơ, tôi không thể nào nhớ nổi bao lần ngày mưa, xòe tay hứng dòng tòng tong chảy từ lỗ thủng của chiếc máng vầu buộc dưới mái hiên, nghe nước sôi trong máng, tưởng tượng phía kia mặt bể đang ùng ục reo hò, hồ hởi, sung sướng và ăm ắp.

Tôi cũng không thể nhớ bao lần trưa nắng, trốn mẹ, bắc ghế, đẩy miếng phên nứa hình vuông che mặt bể sang bên, ghé xuống, lặng nhìn.

Mỗi lần soi xuống, sấp bóng, chỉ thấy khuôn mặt tròn hoay hoay, cặp đuôi gà ngúc ngoắc bên tai và bầu trời phía sau, xanh vời vợi xanh, trắng vời vợi trắng.

Thi thoảng, nếu lỡ làm rớt xuống lòng bể vài tua cọ mục của mái che, nếu nước không đầy, không cao, không nhoài người vớt được, tôi sẽ đành đóng nắp, nhảy xuống, nhong nhóc lo suốt từ chiều tới đêm.

Chỉ khi nào tiếng rửa rau, tiếng vo gạo, tiếng mâm bát loảng xoảng đã lặng đi nơi cuối bể, trời đã tốt tịt, người lớn kéo hết sang nhà bác Dũng nghe đài, trẻ con đứa nào đứa nấy đã yên vị dưới quầng sáng vàng vọt của ngọn đèn dầu, ra vẻ học hành chăm chỉ thì tôi mới yên tâm là tội mình trưa nay không bị phát giác.

Sợ thế là bởi vì có lần tôi từng bị mẹ nắm chân lôi xuống từ trên bể nước. Bữa ấy, mẹ vừa cáu, vừa sợ, vừa phát cho tôi mấy cái quắn đít, vừa khóc.

Nhưng, trốn mẹ, bất chấp những lời cảnh báo nào là nguy hiểm, nào là chết đuối không ai biết, tôi vẫn lén soi. Không phải vì tôi muốn nhìn thấy tôi, mà là tôi muốn thâm nhập vào thế giới thủy cung vô cùng bí hiểm dưới màn đen tĩnh lặng kia. Tôi muốn!

Ảnh minh họa

Thế giới ấy bao gồm một mặt nước dịu hiền phẳng lặng, tịnh không một lớp sóng, những con cung quăng đầu tròn, ngoăn ngoắt bàn chân nhỏ xíu hệt cái bơi chèo, những con bọ gậy trong suốt, lũ ấu trùng muỗi y như con sâu róm nhỏ, dày đặc, và cả những con gì, con gì chân dài như con bọ ngựa, người y hệt cái que, có thể đi lại thoải mái trên mặt nước mà không bị chìm.

Tôi rất lạ, bởi vì, những con kia rõ ràng là sống trong nước, sinh trưởng trong nước, còn nó, nó đi trên mặt nước! Nó không thuộc về thế giới màu đen huyền hoặc ấy, nó thuộc về cõi trên này, thế mà nó đi! nó giỏi đi!

Những cuộc thám hiểm âm thầm ấy đã không thể kéo dài. Chúng thưa dần, ngắn đi vì hai lẽ, một là từ bữa bắt được tại trận ấy mẹ đã để ý tôi nhiều hơn, hai là nước trong bể đang cạn dần, mặt nước trở nên hủm sâu, có nhìn cũng không thể thấy gì ngoài màu đen tít hút.

Một ngày, khi các bố hò nhau lật tấm phên lên để tát bể thì tôi được mẹ chỉ cho một cái hố sâu, dẫu không còn bị che, dẫu tênh hênh ngay dưới mặt trời, vẫn hoăm hoẳm, đen xì dưới làn nước đục.

Mẹ bảo:” Đó là nơi ở của những con yêu tinh nước, và chúng, chúng, chúng… rấttt.. là thích các em bé gáiiii… !”. Mãi sau này tôi mới biết mẹ dọa tôi, và nó, chỉ là cái rốn bể! Mãi sau này tôi mới biết nó có là để khi tát bể, người ta có thể dễ dàng múc ra nước bể cặn dư.

Ảnh minh họa

Tám tuổi, tôi mang nỗi sợ đó về cả quê ngoại Hà Nam, nơi nhà nào cũng có một cái ao, nhà nào cũng có một cái bể to đùng lợp kín để chứa nước mưa, và mỗi cái bể, bể nào cũng có một miếng phên nhỏ hình vuông để tiện việc múc nước. Tôi, chỉ dám vặn nước ra để dùng từ những chiếc vòi nhỏ, tuyệt không dám đẩy miếng che đó ra mà soi gương lần nào nữa.

Sau này, đi học, tôi mới hiểu, thế giới huyền hoặc màu đen ấy chính là vương quốc của lũ muỗi. Cũng sau này, khi được đi tham quan thủy cung, nơi có những nàng tiên nhan sắc tuyệt trần bơi lượn giữa muôn ngàn loài cá, có hằng hà sa số những loài thủy sinh sinh sống, khi ấy, và cả mỗi lúc đi làm, nhìn thấy chiếc máng vầu bắc trên những chiếc cọc tre đã mọc mậm xanh um, rỉ rả, cần mẫn dẫn nước từ núi sâu về tận chân sàn cho bà con dân tộc, thì tôi lại chạnh lòng nhớ về ngây thơ cũ.

Ngây thơ chứa tuổi thơ tôi, chứa khuôn mặt hoay hoay, cặp đuôi gà ngúc ngoắc bên tai, và khoảng trời sau lưng, xanh vời vợi xanh, trắng thiêm thiếp trắng…

HÀ NGỌC