Xuất nhập khẩu hàng hóa ghi nhận tín hiệu tích cực ngay đầu năm mới

Xuất nhập khẩu tăng mạnh là một thông tin tích cực được đưa ra tại buổi Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 1/2024. Đây là buổi họp báo thường kỳ Chính phủ cuối cùng trong năm 2023 (âm lịch), trước thềm kỳ nghỉ Tết Nguyên đán 2024.

Cụ thể, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu tăng 37,7% so với cùng kỳ, đạt gần 64,22 tỷ USD; xuất siêu 2,92 tỷ USD. Cũng trong tháng đầu năm, an ninh năng lượng, lương thực được đảm bảo, xuất khẩu gạo đạt 347 triệu USD, tăng 86,1% so với cùng kỳ.

Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu tăng 37,7% so với cùng kỳ, đạt gần 64,22 tỷ USD; xuất siêu 2,92 tỷ USD

Ông Trần Văn Sơn - Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, Người phát ngôn của Chính phủ cho biết, từ những ngày đầu năm 2024, các bộ, ngành, địa phương đã triển khai quyết liệt các Nghị quyết, Kết luận của Trung ương, Bộ Chính trị, Quốc hội; Tập trung chỉ đạo điều hành rõ ràng, dứt khoát, làm việc nào dứt việc đó.

Tình hình kinh tế - xã hội trong tháng 1/2024 vẫn có xu hướng phục hồi tích cực, đạt kết quả quan trọng và đáng ghi nhận trên nhiều lĩnh vực.

Về lĩnh vực nông nghiệp, báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, cho thấy kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản tháng đầu năm 2024 tăng cao, đạt 5,14 tỷ USD nhờ đóng góp của mọi nhóm hàng đều tăng.

Theo đó, xuất khẩu lâm sản tăng 72,5% lên 1,49 tỷ USD; thủy sản tăng 60,8% lên 730 triệu USD; nông sản tăng 93,8% lên 2,71 tỷ USD; Chăn nuôi tăng 3,5% lên 36 triệu USD; Đầu vào sản xuất tăng 49,2% lên 177 triệu USD.

Về thị trường, giá trị xuất khẩu sang Trung Quốc chiếm tỷ trọng 23%, tăng 106,9%; Mỹ chiếm tỷ trọng 20,8%, tăng 95,9%; Nhật Bản chiếm 7,4%, tăng 47,5%.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến cho hay, xuất khẩu gạo, cao su, tôm, cá tra đều tăng trưởng từ 52,6-81% tùy mặt hàng; xuất khẩu hạt điều tăng 129%, rau quả tăng 112%, cà phê tăng 103%... Cho thấy một năm đầy khả quan.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến

Đặc biệt, trong danh sách chính thức về những doanh nghiệp trúng thầu vừa được Cơ quan hậu cần quốc gia Indonesia (Bulog) công bố vào hôm 31/1, Việt Nam trúng 8/17 gói thầu. Các doanh nghiệp Việt bao gồm: Vinafood 1, Vinafood 2, Lộc Trời, Công ty TNHH lương thực Phát Tài, Công ty CP Quốc Tế Gia, Công ty CP Thực phẩm thiên nhiên King Green và Xuất nhập khẩu Kiên Giang trúng tổng 8/17 gói thầu nhập khẩu 500.000 tấn gạo của Indonesia.

Mục tiêu trong năm nay của Việt Nam là giữ vững diện tích gieo trồng lúa đạt 7,1 triệu ha, sản lượng lúa hơn 43 tấn, đảm bảo tiêu dùng trong nước và trên 8 triệu tấn gạo xuất khẩu.

Ngoài kết quả đã đạt được, theo nhận định của giới chuyên môn, xuất khẩu là động lực quan trọng với tăng trưởng GDP suốt những năm qua, nhưng cần nghĩ tới việc đa dạng hóa thị trường vì Việt Nam đang giảm sút thị trường truyền thống.

Thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam hiện nay là Mỹ, do đó những vấn đề xảy ra tại Mỹ đều ảnh hưởng tới Việt Nam. Muốn giữ được đà tăng trưởng thì phải đa dạng hóa thị trường. Bên cạnh các sản phẩm xuất khẩu chủ lực như thiết bị di động, điện thoại, linh kiện… Việt Nam còn tiềm năng phát triển cả các mảng khác như đồ nội thất hay nông sản.

Để gia tăng sức cạnh tranh cho những mặt hàng này thì cần tăng thêm sản lượng, giảm chi phí. Việt Nam được đánh giá là nền kinh tế có độ mở cao, nên không thể tránh khỏi những ảnh hưởng tiêu cực từ các biến động bên ngoài trong bối cảnh rủi ro, thách thức còn lớn đối với triển vọng kinh tế toàn cầu năm 2024. Đồng thời, hoạt động xuất nhập khẩu chịu ảnh hưởng vì căng thẳng ở Biển Đỏ, khiến giá cước vận chuyển biển tăng kỷ lục.

Bộ Công Thương cho biết, trong công tác thúc đẩy hoạt động xuất nhập khẩu, sẽ đẩy mạnh đàm phán, ký kết các Hiệp định, cam kết, liên kết thương mại và ký kết các Hiệp định FTA, Hiệp định thương mại với những đối tác khác còn nhiều tiềm năng (như UAE, MERCOSUR...) nhằm đa dạng hóa thị trường, sản phẩm và chuỗi cung ứng.

Việc ký kết các Hiệp định FTA là rất quan trọng trong việc thúc đẩy xuất khẩu

Bên cạnh đó, hỗ trợ các doanh nghiệp tận dụng cam kết trong các Hiệp định FTA, nhất là các Hiệp định CPTPP, EVFTA, UKVFTA để thúc đẩy xuất khẩu, thông qua tuyên truyền về quy tắc xuất xứ và cấp Giấy chứng nhận xuất xứ, tận dụng cơ hội cũng như thách thức đến từ các Hiệp định.

Đồng thời, phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đàm phán với phía Trung Quốc để mở cửa thị trường xuất khẩu cho những mặt hàng rau quả khác của Việt Nam… Nâng cao hiệu quả cũng như điều tiết tốt tốc độ thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu tại khu vực cửa khẩu (biên giới Việt Nam - Trung Quốc), nhất là với các hàng nông sản, thủy sản có tính thời vụ; Chuyển nhanh và mạnh hơn sang xuất khẩu chính ngạch…

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nhấn mạnh, Trung Quốc là thị trường có sức tiêu thụ hàng hóa lớn. Để khơi thông và đưa nông sản sang thị trường này thì phải làm cửa khẩu thông minh, đẩy mạnh thương mại điện tử vì đây sẽ là xu thế tất yếu.

Ngoài Trung Quốc thì Mỹ, Nhật Bản, EU cũng được xác định là thị trường trọng điểm. Sắp tới, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ thúc đẩy mở cửa thêm thị trường mới, còn nhiều tiềm năng như Trung Đông, Châu Phi, các nước Hồi giáo Halal…

Bên cạnh đó, tận dụng các Hiệp định FTAs để đẩy mạnh xuất khẩu hàng nông lâm thủy sản chủ lực, hỗ trợ doanh nghiệp trong nước ký các đơn hàng xuất khẩu mới./.