Câu chuyện nông sản chưa hồi kết: Giá tiêu, cà phê biến động diện rộng ở Tây Nguyên

Người dân Tây Nguyên thu hoạch cà phê vào vụ.

Giá tiêu, cà phê biến động diện rộng, người dân lo lắng

Hồ tiêu từng được ví là “vàng đen” cao điểm trong các năm 2014-2015, hiện nay, loại nông sản này có giá dao động trong khoảng 64.000 – 68.000 đồng/kg. Tại tỉnh Đắk Lắk, Đắk Nông giá tiêu được thu mua với mức 66.000 đồng/kg và 64.000 đồng/kg tại tỉnh Gia Lai. Đặc biệt, vào thời điểm này, thị trường hồ tiêu trong nước còn xuất hiện yếu tố kéo giá, khiến giá tiêu tiếp tục giảm trong dài hạn, dẫn đến nguy cơ người nông dân bị lỗ nặng, ôm nợ ngân hàng và khó có khả năng trả.

Giá hạt tiêu xuất khẩu của Việt Nam sau khi tăng mạnh trong quý I/2021 đã giảm trong tháng 4/2021 và trong tháng 5 tiếp tục giảm nhẹ ở một số địa phương. Tổ chức Hồ tiêu Quốc tế (IPC) nhận định, năm 2021, sản lượng hồ tiêu dự kiến đạt 220 nghìn tấn, giảm 20 nghìn tấn so với năm 2020 (240 nghìn tấn). IPC cũng đưa ra dự báo Brazil, Ấn Độ, Campuchia tăng mạnh đe dọa vị thế của ngành tiêu Việt trên bản đồ thế giới. Hiện nay, hồ tiêu nước ta chủ yếu vẫn xuất thô, cạnh tranh bằng giá ở phân khúc thấp.

Xuất khẩu cà phê của Việt Nam sang EU sẽ gặp khó khăn do diễn biến phức tạp của đại dịch Covid-19.

Trong khi giá tiêu đang trên đà giảm thì thị trường Việt Nam lại được chứng kiến những phiên “vượt rào” tăng mạnh mẽ, trên bảng giao dịch của cà phê Tây Nguyên. Điển hình, giá cà phê robusta trên sàn ICE Futures Europe – London, cà phê arabica trên sàn ICE Futures US – New York có sức bật tăng rất mạnh (ghi nhận của TG&VN vào lúc 0h15 ngày 19/5 (giờ Việt Nam). Giá cà phê trong nước tăng 700 đồng/kg, tại hầu hết các địa phương trọng điểm trong ngày 19/5.

Yếu tố cung – cầu trong trung hạn vẫn chiếm ưu thế nên việc giá cà phê sớm đảo chiều tăng trở lại đã không ngoài thị trường đã suy đoán. Tuy nhiên, dự báo trước mắt cho thấy xuất khẩu cà phê của Việt Nam sang EU sẽ gặp khó khăn, do diễn biến phức tạp của đại dịch Covid-19.

Khơi thông bài toán giá nông sản leo thang tại Tây Nguyên

Nhu cầu tiêu thụ nông sản ở các đô thị nước ta luôn ở mức cao.

Nông sản mất giá vẫn đang gây ra nhiều hệ quả đau lòng cho người nông dân. Chính phủ cho biết phải khắc phục sớm tình trạng này để khơi dòng động lực cho người dân sản xuất.

Thực tế, nhu cầu tiêu thụ nông sản ở các đô thị nước ta luôn ở mức cao. Dù giá cả dao động đến mức nào, lượng lớn người dân sinh sống tại các khu đô thị cũng phải chấp nhận, tiêu dùng thực phẩm cho mỗi bữa ăn.

Những năm gần đây, đường dây logistics nông sản từ Đắk Lắk, Gia Lai… đi các nơi đã hình thành chặt chẽ hơn nhằm đáp ứng tốt hơn nhu cầu tiêu dùng của người dân cả nước, góp phần tăng lượng tiêu thụ nông sản cũng như bài toán đầu ra có lời cho người trồng Tây Nguyên. Những loại thổ sản đặc trưng như cà phê, hạt điều, ca cao, sầu riêng đều có hẳn những đường xe vận tải liên tục và giá cạnh tranh.

Sản xuất và thu hoạch hồ tiêu đạt chuẩn canh tác, đảm bảo chất lượng nhằm chinh phục thị trường nước ngoài.

Trong thời gian tới, các địa phương vùng Tây Nguyên cần tập trung chuyên sâu hơn vào quản lý, tăng cường mạng lưới kết nối hàng hóa, hình thành chuỗi hoạt động logistics chuyên môn hóa từ các chợ đầu mối đến tận các cơ sở sản xuất, kinh doanh nhỏ trong cụm dân cư.

Về dài hạn, cơ hội từ thị trường nhập khẩu cà phê của EU thông qua EVFTA là rất lớn. Do đó, ngành hàng cà phê, hồ tiêu Việt Nam còn nhiều cơ hội để khai thác thị trường tiềm năng lớn này. Tuy nhiên, để có thể góp mặt trong sân chơi lớn, nông sản Tây Nguyên cần tập trung đẩy nhanh công tác sản xuất chuỗi, hình thành quy trình khép kín từ tổ chức nguyên liệu cho đến khâu chế biến, bảo đảm truy xuất nguồn gốc lẫn an toàn thực phẩm.

HỮU LONG