Triển vọng của thị trường IPO sẽ vẫn ảm đạm trong thời gian tới
Trong suốt năm 2023, thị trường IPO ảm đạm, chỉ có 3 động lực thực hiện IPO thành công và huy động được tổng vốn 173 tỷ đồng (tương đương 7 triệu USD), so với cùng kỳ giảm 90%.
Bước sang năm 2024, DNSE đã trở thành công ty IPO thành công đầu tiên và huy động được khoảng 900 tỷ đồng (tương đương 36 triệu USD). Những đợt niêm yết thành công khác bao gồm Công ty Cổ phần Thủy điện Hủa Na (HNA), Công ty Cổ phần Cảng Quy Nhơn (QNP) và Công ty Cổ phần Đầu tư Địa ốc Taseco (TAL).
VnDirect cũng cho rằng triển vọng của thị trường IPO sẽ vẫn ảm đạm trong thời gian tới không chỉ bởi thị trường kém thanh khoản mà còn do những quy định có phần chặt chẽ hơn từ Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (SSC).
Cụ thể những quy định này bao gồm: công ty IPO phải hoạt động có lãi trong thời gian 2 năm liên tiếp trước năm IPO (trước đây chỉ yêu cầu thời gian 1 năm) và không có lũy kế.
Điều này mặc dù giúp lựa chọn các công ty có tốc độ tăng trưởng ổn định và năng lực tài chính mạnh để có thể tham gia vào thị trường chứng khoán, từ đó nâng cao được chất lượng sản phẩm của thị trường tuy nhiên cũng vô hình chung cản trở sự phát triển của các doanh nghiệp khởi nghiệp, đặc biệt là ở trong lĩnh vực công nghệ, khiến cho các dòng vốn từ quỹ đầu tư mạo hiểm ngần ngại trong việc đầu tư vào các công ty khởi nghiệp ở Việt Nam từ khi họ có cho mình kế hoạch niêm yết ở thị trường nước ngoài.
Những công ty IPO phải làm rõ mục đích sử dụng vốn từ khi thành lập cho đến khi tiến hành nộp hồ sơ IPO, điều này cũng đặt ra thách thức cho những công ty đã thành lập thời gian hàng chục năm, thời gian xử lý hồ sơ IPO kéo dài khiến cho các nhà đầu tư nước ngoài lưỡng lự.
Mặc dù vậy, theo chứng khoán VnDirect, trong năm 2024 sẽ chứng kiến được sự hồi sinh của hoạt động IPO khi thanh khoản thị trường được cải thiện.
Năm 2024, ngành chứng khoán tiếp tục đa dạng hóa sản phẩm hàng hóa ở trên thị trường
Đối với việc thoái vốn nhà nước, bởi tình hình thanh khoản chung ở trên thị trường và tốc độ thoái vốn nhà nước của Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC) cũng có phần chậm hơn đáng kể so với quy định ở Quyết định số 1479/QĐ-TTg ngày 29/11/2022. Và số lượng công ty thoái vốn SCIC mới chỉ đạt mức 12% kế hoạch đặt ra trong giai đoạn 2022-2025.
Chứng khoán VnDirect cũng cho rằng tốc độ thoái vốn Nhà nước cũng sẽ tăng nhanh bắt đầu từ năm nay khi mà thanh khoản thị trường có phần cải thiện cũng như sự cấp bách của việc thoái vốn để có được nguồn lực hỗ trợ cho những mục tiêu chính sách về tài khóa.
Có liên quan đến việc đẩy mạnh quá trình IPO, đại diện Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho hay, để có thể hỗ trợ cho hoạt động huy động vốn, hiện tại Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đang tiến hành rà soát Nghị định 155, trong đó có quy định về việc chào bán IPO, niêm yết cũng như đăng ký giao dịch.
Phó Vụ trưởng, Vụ Phát triển thị trường, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước - bà Phạm Thị Thùy Linh cho biết, trong thời gian qua, một số doanh nghiệp gắn liền với việc chào bán cổ phần ra công chúng (IPO) tuy nhiên không đủ điều kiện niêm yết đã đưa cổ phiếu lên đăng ký giao dịch (thị trường UPCoM). Trên thực tế, từ lúc IPO cho đến khi niêm yết/đăng ký giao dịch sẽ mất một khoảng thời gian nhất định về vấn đề thủ tục.
Chính vì thế, hiện tại Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đang tiến hành phối hợp với sở giao dịch để có được giải pháp rút ngắn được thời gian này cũng như để đảm bảo cho doanh nghiệp sớm niêm yết cũng như đăng ký giao dịch.
Chi tiết hơn, trong tháng 3/2024, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước dự kiến sẽ tổ chức một hội nghị để cho các bên liên quan có thể chia sẻ cũng như trao đổi những vướng mắc để từ đó có thể hỗ trợ nhanh nhất đến những đơn vị có nhu cầu huy động vốn trong giai đoạn 2024-2025.
Cũng trong Hội nghị triển khai nhiệm vụ phát triển thị trường chứng khoán năm 2024 do Thủ tướng Chính phủ chủ trì vào thời điểm cuối tháng 2, Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước - bà Vũ Thị Chân Phương nói rằng, trong năm 2024, ngành chứng khoán tiếp tục đa dạng hóa sản phẩm hàng hóa ở trên thị trường, khuyến khích các hoạt động chào bán cũng như phát hành ra công chúng, gắn chào bán ra công chúng lần đầu với niêm yết, đăng ký giao dịch ở trên Sở giao dịch chứng khoán đồng thời nâng cao năng lực, an toàn tài chính của hệ thống tổ chức kinh doanh chứng khoán thông qua việc tiếp tục tái cấu trúc công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ đồng thời tiến hành đẩy mạnh việc quản lý, giám sát, chấn chỉnh hoạt động của các tổ chức kinh doanh chứng khoán nhằm đảm bảo tuân thủ các quy định của pháp luật./.
