Gen Z cùng xu hướng “độc lập” tài chính từ sớm: Tiếp thu tri thức mọi lúc mọi nơi, ứng dụng công nghệ để dòng vốn sinh sôi

Có thể thấy, với muôn vàn những thách thức tạo ra nguồn thu nhập một cách linh hoạt, giới trẻ thế hệ Millenials, hay Gen Z hiện nay không đặt quá nhiều trọng tâm vào một nguồn thu nhập ổn định từ một công việc toàn thời gian mà mong muốn có thể xây dựng thêm những nguồn thu nhập thụ động, giải phóng được thời gian để theo đuổi các kế hoạch cá nhân.

Cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 với sự tiến bộ của khoa học - máy tính, kết nối mạng Internet đã đánh dấu được sự ra đời của kỷ nguyên siêu kết nối. Và khoảng cách địa lý không còn là rào cản, con người khắp nơi trên địa cầu được kết nối với nhau, cùng với đó là sự gặp gỡ, giao thoa của nhiều nền văn hóa lẫn quan điểm, tư duy. Những cuộc hội ngộ đó đã tạo ra được sự thay đổi về tâm thức, hành vi của con người để từ đó thúc đẩy sự phát triển thông qua việc tạo ra nhiều hơn nữa những triển vọng mới, cơ hội mới.

Trái ngược với quan điểm của cha mẹ thì những bạn trẻ thuộc thế hệ Gen Z đang có những quan điểm khác biệt, tinh tế trong việc lựa chọn công việc đến tư duy tài chính, đầu tư.

Nguồn gốc của FIRE

FIRE (Financial independence and early retirement - tạm dịch là: Độc lập tài chính và nghỉ hưu sớm) thường xuất hiện lần đầu từ những năm đầu thập niên 1990 từ những quốc gia phát triển như là Châu Âu, Mỹ và dần lan rộng, trở thành đề tài bàn tán ở những quốc gia đang phát triển. 

Trong đó thì Financial Independence - Sự độc lập về mặt tài chính cũng được định nghĩa rằng giờ đây tình trạng tài chính của bạn không còn bị phụ thuộc vào ai, thậm chí là ngay cả công việc, khách hàng, công ty nào cả. 

Và động lực hàng đầu thúc đẩy trào lưu này đó chính là suy nghĩ “không có gì quý hơn độc lập - tự do”. Việc phụ thuộc quá nhiều vào một công việc ổn định khiến họ phải hy sinh thời gian, sự tự do và từ bỏ những niềm đam mê cá nhân để đổi lấy sự ổn định - đây là thứ mà giờ đây có lẽ cũng chẳng còn quá ổn định trước những biến động khó lường như công nghệ, dịch bệnh. Dường như họ cũng nhận ra rằng, mình đang đánh cược quá nhiều, dồn hết trứng vào một giỏ.

Phụ thuộc quá nhiều vào một nguồn thu nhập từ công việc toàn thời gian và đánh đổi quá nhiều thời gian, công sức trong hàng chục năm liệu rằng có xứng đáng? 

Trong bối cảnh ngày càng có nhiều hơn những công việc hay thách thức kiếm tiền mới xuất hiện có thể tạo ra thu nhập từ nền kinh tế số, với cách thức sắp xếp về thời gian có phần linh hoạt hơn hay là cơ hội tạo dựng những nguồn thu nhập thụ động từ sự ra đời của những kênh đầu tư mới hấp dẫn. Đây chính là những động lực góp phần thay đổi suy nghĩ cũng như hình thành nên quan điểm FIRE trong thế hệ Gen Z. 

Để đạt được FIRE cần làm gì?

Việc đạt được FIRE được xây dựng thông qua quá trình xác định chi phí phục vụ cho cuộc sống lúc nghỉ hưu cũng như đặt mục tiêu tiết kiệm, tái đầu tư số tiền của mình một cách đều đặn, liên tục. 

Vietcetera cho biết, đặt nền móng cho sự hình thành của FIRE phải kể đến chính là nguyên lý 4% - bắt nguồn từ một ấn bản khoa học ở trong lĩnh vực tài chính, theo dõi số liệu đo lường hiệu quả về đầu tư chứng khoán trong thời gian 50 năm, bất kể trong giai đoạn tăng trưởng hay là suy thoái của thị trường. Trong đó chỉ ra rằng nếu như mỗi năm nhà đầu tư rút ra 4% từ danh mục đầu tư của mình thì trong thời gian 30 năm số tiền từ danh mục vẫn không hết.

Sử dụng nghiên cứu này để làm cơ sở cho tính toán cũng như đạt được mục tiêu FIRE qua kênh đầu tư chứng khoán, chúng ta cần tính được số tiền cần thiết cho mục tiêu tự do tài chính thông qua việc lấy số tiền cần tiêu mỗi năm nhân với 25. Để từ đó xác định ra được giá trị của việc đầu tư cũng như tiết kiệm mà bạn cần. 

Và chiến lược đạt được mục tiêu FIRE có 2 trọng tâm chính, với việc xác định một mục tiêu tài chính cụ thể cũng như có thể thực hiện nó bằng cách tiết kiệm cũng như đầu tư đều đặn, kỷ luật từ đó giúp cho dòng vốn đầu tư sinh sôi, tạo ra nguồn thu nhập thụ động cho bạn một cách bền vững, lâu dài hơn.

Chìa khóa vàng để mở khóa FIRE là tích lũy và đầu tư

Đầu tiên bạn cần phải hiểu rõ rằng không có bữa trưa nào là miễn phí. Hay nói cách khác, mọi lựa chọn đều kèm theo sự trả giá tương xứng. Để có thể đạt được mục tiêu FIRE, chúng ta cần phải duy trì một tỷ lệ tiết kiệm ở mức 50-70% thu nhập mỗi tháng nhằm mục đích tích lũy cũng như tái đầu tư để cho dòng vốn này tiếp tục sản sinh ra nhiều của cải hơn nữa.

Điều đó cũng đòi hỏi hoạt động chi tiêu ở mức thận trọng và hạn chế, giảm thiểu được các nhu cầu không thực sự cần thiết, quản lý chi tiêu một cách cụ thể, khoa học. Cùng với đó, có nhiều lựa chọn tìm kiếm thêm những công việc hay là cách thức để tiếp tục gia tăng được thu nhập của mình. Có thể thông qua các hoạt động kinh doanh hoặc các công việc phụ trong thời gian rảnh hoặc những hình thức đầu tư giúp cho đồng vốn của họ được phát triển. 

Thêm vào đó, early retirement hay nghỉ hưu sớm ở đây không mang hàm nghĩa như là nghỉ hưu thông thường. 

Nó chỉ đơn giản là khi người ta không còn phụ thuộc vào một công việc toàn thời gian như một nguồn thu nhập chính yếu để phục vụ cho cuộc sống thì bạn vẫn có thể đi làm tiếp tục nếu như đó là công việc mà bạn yêu thích, thay vì không còn có cách nào khác.

Và bạn cũng có thể theo đuổi công việc hoặc là sở thích cá nhân mà trước đây bạn cho nó khó có thể thành công được, hay là lo ngại về một tương lai bấp bênh mà chưa ai dám bắt đầu.

Chinh phục độc lập tài chính bằng việc đầu tư

Việc đầu tư sẽ giúp cho bạn có thể có được một khoản tiền kha khá để hiện thực hóa việc nghỉ hưu sớm. Và đầu tư chứng khoán cũng giúp bạn tạo dựng được nguồn thu nhập thụ động (passive income) một cách tự động từ đó dòng vốn được sinh sôi theo thời gian.

Thế hệ Gen Z được nhận định là những người có kiến thức về lĩnh vực tài chính hơn so với thế hệ của bố mẹ họ. Thế hệ Gen Z cũng là những người có ý thức quản trị tài chính cá nhân cũng như quan tâm đến những cơ hội kiếm thu nhập từ các kênh đầu tư. 

Họ có kiến thức cũng như các công cụ đầu tư trên thị trường tài chính, có hiểu biết về hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp cùng những kỹ năng được nhận định sẽ cho họ có một xuất phát điểm, lợi thế lớn ở trên con đường chinh phục thị trường chứng khoán. 

Song song với đó, với sự trợ giúp của các nền tảng công nghệ tiên tiến thì việc khởi động đầu tư chứng khoán cũng trở nên dễ dàng và linh hoạt hơn so với thời điểm trước đây. Các nhà đầu tư có thể dễ dàng tìm kiếm thông tin, lựa chọn cổ phiếu hay là xây dựng chiến lược đến lộ trình đầu tư một cách đơn giản và thuận tiện, ngay cả với số vốn nhỏ cùng với sự giúp sức của công nghệ. 

Ghi nhận, trong thời gian hai ba năm trở lại đây, dòng tiền đầu tư vào thị trường chứng khoán ở các quốc gia lớn trên thế giới cũng như ở Việt Nam cũng đang gia tăng mạnh mẽ, thể hiện được sự quan tâm của toàn xã hội trong việc tìm kiếm những lựa chọn đầu tư thông minh, từ đó giúp cho nhiều người Việt có thể đạt được sự tự chủ tài chính sớm hơn./.