 Thăng trầm Đoàn Nguyên Đức |
 Kỳ 2: Cây cao su và “cơn sóng thần” của thị trường |
 Kỳ 3: Đàn bò và cây mía - Bài học về “lấy ngắn nuôi dài” |
Đến năm 2016, sự nghiệp của Bầu Đức lâm vào hoàn cảnh cực kỳ hiểm nghèo. Gánh nặng khoản nợ phải trả lên tới gần 33 nghìn tỷ đồng đã khiến mọi nỗ lực của ông đều tựa như ánh cầu vồng trên quả bong bóng nước. Ngân hàng đóng băng, cổ đông nhụt chí, dòng tiền đi vào HAGL cứ như gió vào nhà trống.
Thử hỏi thành công của năm 2016 là năm HAGL xuất bán được nhiều bò nhất, với số lượng 122.740 con, mang lại doanh thu 3.465 tỷ đồng, lợi nhuận gộp đạt 440 tỷ đồng thì chỉ trả tiền lãi ngân hàng thôi còn chưa đủ, nói gì đến nợ gốc? Nợ càng thêm chồng chất!
Nhưng rồi, một người bạn lớn đã đến với ông để 6 năm sau, một ngày đẹp trời đầu năm 2022, khi chia sẻ với giới báo chí, ông cho biết: “Từ giờ, tôi đã ăn ngon ngủ yên rồi!”. Sau khi chuyển Công ty nông nghiệp HAGL Agrico (HNG) cho Tập đoàn Thaco Trường Hải quản lý, HAGL đã giảm nợ từ 36.000 tỷ xuống còn khoảng 10.000 tỷ đồng. Bầu Đức thừa nhận: “Chính anh Trần Bá Dương là người đã cứu HAG, nhờ anh ấy ôm khối nợ mà Hoàng Anh Gia Lai mới có thể thoát khỏi khó khăn. HAG giờ chỉ còn 4-5 công ty con nên rất gọn gàng và có thể đi rất nhanh”.
Vậy “quý nhân” Trần Bá Dương kia là ai mà bản lĩnh và mạnh mẽ đến như vậy?
Doanh nhân Trần Bá Dương vốn đã thành danh từ lâu, là Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Thaco nổi tiếng trong 6 lĩnh vực, gồm: Ôtô; cơ khí và công nghiệp hỗ trợ; nông nghiệp; logistics; đầu tư và xây dựng; thương mại và dịch vụ có tính bổ trợ tích hợp cao.
Con số thống kê cho hay, năm 2022, Thaco nộp ngân sách Nhà nước hơn 30.300 tỷ đồng, trong đó tại Quảng Nam là hơn 24.600 tỷ đồng. Năm 2023, dự kiến nộp ngân sách nhà nước đạt 35.000 tỷ đồng.
Thương vụ đầu tư của tỷ phú Trần Bá Dương vào HAGL Agrico bắt đầu từ năm 2018 với tỷ lệ sở hữu tại HAGL Agrico lên 35% cổ phần, tương đương 3.890 tỷ đồng và thực hiện tái cơ cấu tài chính cho doanh nghiệp thông qua việc mua lại các công ty con và cho vay tiền.
Năm 2019, Thagrico đã nhận chuyển nhượng 3 công ty con của HAGL Agrico (bao gồm Cao su Đông Dương, Đông Pênh và Cao su Trung Nguyên) với tổng diện tích 22.462 ha và tổng số tiền 7.623 tỷ đồng. Việc này nhằm hỗ trợ HAGL Agrico có nguồn tiền trả nợ trung hạn ngân hàng.
Đến cuối năm 2020 và đầu 2021, Thagrico tiếp tục nhận chuyển nhượng 4 công ty bao gồm An Đông Mia, Cao su Hoàng Anh Quang Minh, Hoàng Anh Đăk Lăk và Bò sữa Tây Nguyên với tổng diện tích 20.744 ha.
Vào thời điểm đầu năm 2022, trên vai gánh khoản nợ chỉ còn ngót 10.000 tỷ đồng nên Bầu Đức cười tươi và đầy hy vọng: “Giờ tôi đã có những giấc ngủ ngon. Niềm vui mỗi ngày không phải là đi đánh golf, chơi thể thao cùng bạn bè hoặc sở hữu bất động sản, mà là chứng kiến những con heo phát triển khoẻ mạnh, chuối xuất đi liên tục, tạo uy tín”.
Với món nợ ngót 10 nghìn tỷ đồng trên tổng tài sản gần 20 nghìn tỷ đồng của năm 2023 này thì cũng có thể coi như là một thành công lớn của Bầu Đức.
Có bạn đọc hỏi, trong hoàn cảnh nợ nần chồng chất như thế, các nhân viên của Bầu Đức sống như thế nào? Xin thuật lại những thông tin mà báo chí đã đưa gần đây để bạn đọc tự tìm câu trả lời.
Vụ thu hoạch chuối 2023 có thể nói là thành công với HAGL. Thành công thì đương nhiên là có lương và thưởng. Theo Vnexpres, mùa vụ năm nay (tính từ tháng 8/2022 đến tháng 6/2023), những giám đốc nông trường chuối vượt năng suất được Bầu Đức thưởng từ 250 triệu đồng đến cả tỷ đồng.
Ông Garry Laurenilla Quibradero, người Philippines, đã gắn bó với Hoàng Anh Gia Lai 8 năm và hiện là Giám đốc Nông trường chuối Hoa Đào. Năm nay, ông vừa được thưởng hơn một tỷ đồng - mức cao nhất từ trước tới nay - nhờ giúp nông trường đạt năng suất cao.
Thay vì mỗi buồng chỉ đạt 13 kg chuẩn xuất khẩu, ông Garry góp phần sản xuất vượt tiêu chuẩn 8 kg một buồng, tức mỗi buồng chuối đạt chuẩn 21 kg. Với diện tích 53 ha mình quản lý, ông Garry thu hoạch năng suất đạt chuẩn dư 920 tấn. Theo chính sách của Bầu Đức, mỗi kg chuối vượt sản lượng sẽ được thưởng 1.200 đồng, ông nhận thưởng hơn một tỷ đồng.
Tương tự, ông Nguyễn Xuân Vương - Giám đốc nông trại Gia Lai Lơ Pang 5, người đang quản lý 50,3 ha chuối - cũng nhận mức thưởng hơn nửa tỷ đồng khi sản xuất dư 6,5 kg trên mỗi buồng.
Được biết, nhân viên nông trường chuối thường xuyên duy trì mức lương trung bình 15 triệu đồng một tháng, còn kỹ sư nuôi heo là 40 triệu đồng. Quả là mức thu nhập không nhỏ trong một doanh nghiệp “nợ như chúa Chổm”. Qua sự kiện này, bạn đọc có thể thấy phong cách quản lý doanh nghiệp của Bầu Đức “có hậu” với nhân viên của mình như thế nào!
Còn một tài sản vô giá nữa của doanh nhân Đoàn Nguyên Đức mà ai cũng biết đang nằm trong cái tên “Bầu Đức”. Vị Chủ tịch của HAGL cuồng nhiệt này đã chi khoảng 2.000 tỷ đồng cho bóng đá, kể cả vào những lúc kinh doanh khó khăn nhất. Học viện bóng đá Hoàng Anh Gia Lai do Bầu Đức lập ra đã đào tạo được nhiều thế hệ cầu thủ tài năng cho bóng đá Việt Nam. Ông cũng là người có vai trò quyết định trong việc đưa HLV Park Hang-seo đến Việt Nam và tạo nên những thành công mang tính lịch sử của nền bóng đá…
Và đến giờ này, mỗi lần cờ đỏ sao vàng rợp trời, tràn ngập đường phố để đón chào thắng lợi của những “chiến binh sao vàng” trên sân cỏ trong nước và trên thế giới, chắc hẳn nhiều người sẽ khẳng định, đầu tư vào bóng đá là một trong những cuộc khởi nghiệp hạnh phúc nhất trong cuộc đời của doanh nhân Đoàn Nguyên Đức, đó là khởi nghiệp cho công cuộc khơi dậy niềm kiêu hãnh của quốc gia!
Theo Nhà báo Nguyễn Hoàng Linh/Tạp chí Xây dựng
