Tổng quan về di sản trong thành phố sáng tạo Hà Nội

Quang cảnh buổi tọa đàm.

Buổi tọa đàm diễn ra với mục đích nhằm chia sẻ các góc nhìn khác nhau về vai trò của di sản văn hóa và mối quan hệ của di sản với thành phố sáng tạo thông qua trường hợp cụ thể là thủ đô Hà Nội.

PGS.TS Nguyễn Văn Hiệu - Chủ nhiệm Khoa Các khoa học liên ngành, Đại học Quốc gia Hà Nội phát biểu: “Di sản văn hóa là một phần hết sức quan trọng tạo nên sức sống lâu bền cũng như sự sáng tạo của một thành phố. Đô thị càng phát triển, càng sáng tạo thì cũng đặt ra yêu cầu cấp thiết của việc bảo tồn và phát huy giá trị của di sản văn hóa, đặc biệt là ở các đô thị có lịch sử lâu đời. Năm 2019, Hà Nội được ghi danh trở thành một trong hơn hai trăm thành phố trong mạng lưới các thành phố sáng tạo trên thế giới. Đây là một vinh dự hết sức lớn lao nhưng cũng đồng thời đặt ra những thách thức không nhỏ trong việc xây dựng Hà Nội trở thành một thành phố sáng tạo và đưa thương hiệu này mang lại những tác động tích cực với sự phát triển bền vững của thành phố”.

PGS.TS Nguyễn Văn Hiệu - Chủ nhiệm Khoa Các khoa học liên ngành, Đại học Quốc gia Hà Nội phát biểu.

Di sản văn hóa và mối quan hệ với thành phố sáng tạo

Tác động của quá trình đô thị hóa hiện nay đang diễn ra sâu rộng, tính sáng tạo cũng bắt nguồn từ nhận thức rằng thế giới của chúng ta có đang có những thay đổi rất lớn một phần bởi cuộc cách mạng công nghệ thông tin. Đòi hỏi phải có những đánh giá các nguồn lực và tiềm năng của thành phố cũng như cần phải xem xét lại quá trình tái kiến tạo cần thiết trên mọi lĩnh vực để duy trì và phát triển bền vững .

Thành phố sáng tạo được xem là thành phố mà sự điệu đà của con người được thể hiện qua nghệ thuật, trong công nghệ, trong khoa học,… Trong khi đó những cuộc thảo luận đương đại hiện nay lại coi thành phố sáng tạo như là một phương thức , một phương thuốc, một cách thức chữa trị cho những khủng hoảng mà nhiều thành phố đang phải đối mặt. Họ tin rằng họ cần phải tham gia vào công cuộc chữa trị này, thành phố sáng tạo cũng được hiện lên như một ý tưởng đầy tính khát vọng, một lời kêu gọi thậm chí như một phong trào để khuyến khích những tư duy cởi mở và trí tưởng tượng có thể tác động mạnh mẽ đến văn hóa cấu trúc của thành phố với hàm ý rằng luôn có tiềm năng sáng tạo khác nhau ở trong cùng một không gian.

Truyền thống văn hóa có thể được duy trì tồn tại, không phải bằng cách “đóng băng” mà hồi sinh bằng sự sáng tạo. Di sản văn hóa là một lợi thế sẵn có. Sự sáng tạo đô thị có thể được thể hiện bằng việc các thành phố di sản văn hóa thể hiện sự độc đáo của mình và thúc đẩy bản sắc địa phương mạnh mẽ.

Di sản như một loại sản phẩm tiêu thụ, động lực cho phát triển kinh tế cũng như giúp nâng vị thế các thành phố trong cuộc cạnh tranh về chất lượng sống. Vai trò và sự tham gia của sáng tạo ảnh hưởng trong cách nhìn nhận và quá trình khám phá. Các di sản phi chính cống như các công trình thời bao cấp nay được sáng tạo làm mới như các chuỗi cửa hàng Cộng cafe là một sự sáng tạo đầy tính mới lạ, tô điểm thêm cho thành phố sáng tạo Hà Nội.

Cùng với đó, có các nền văn hóa đa dạng là chưa đủ, các công dân cần được thực hiện khả năng sáng tạo vượt ra khỏi các loại hình nghệ thuật hay truyền thống dân tộc. Tất cả các nhóm dân tộc, tôn giáo hay tầng lớp xã hội cần được thừa nhận và được nêu ý kiến trong các cuộc thảo luận về chính sách, kế hoạch và dự án phát triển của thành phố sáng tạo.