Bộ Y tế yêu cầu không phun khử khuẩn phòng dịch ngoài trời, vào người

Thời gian qua, một số địa phương áp dụng biện pháp phun hóa chất diệt khuẩn tại nơi công cộng để phòng chống dịch. Tại nhiều cơ quan đã lắp đặt buồng khử khuẩn để phun hóa chất diệt khuẩn cho người đứng trong buồng; một số đơn vị sử dụng máy phun hóa chất diệt khuẩn để phun vào người cách ly, nhập cảnh…

Tuy nhiên, Bộ Y tế dẫn quan điểm của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), khẳng định những nơi như đường phố, vỉa hè, không phải là nơi chứa virus. Việc phun hóa chất diệt khuẩn ngoài trời không được WHO, Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát bệnh tật (CDC) Hoa Kỳ khuyến cáo, do kém hiệu quả, có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe người phun và người xung quanh.

Do đó, Bộ Y tế yêu cầu các tỉnh thành không thực hiện phun hóa chất khử khuẩn ngoài trời, không áp dụng biện pháp phun hóa chất, chế phẩm diệt khuẩn vào người trong bất kỳ tình huống nào, gồm cả biện pháp phun hóa chất trực tiếp và sử dụng buồng khử khuẩn.

Bộ Y tế khuyến cáo việc phun khử khuẩn chỉ áp dụng trong phạm vi hẹp, khi xử lý môi trường khu vực có bệnh nhân Covid-19 tại cộng đồng, sử dụng loại đã được cấp phép và theo đúng liều lượng, phương pháp sử dụng trên nhãn sản phẩm.

Khi sử dụng các hóa chất, chế phẩm diệt khuẩn dùng trong gia dụng và y tế đã được Bộ Y tế (Cục Quản lý môi trường y tế) cấp số đăng ký lưu hành còn hiệu lực, phải sử dụng theo đúng liều lượng và phương pháp sử dụng ghi trên nhãn sản phẩm.

Binh chùng Hóa học tiến hành phun khử khuẩn trên địa bàn Hà Nội.

Ngay sau khi có thông tin về các chiến dịch phun hóa chất khử khuẩn trên diện rộng tại nhiều tỉnh thành, các chuyên gia y tế, chuyên gia môi trường cũng đã lên tiếng cảnh báo về sự kém hiệu quả, gây ảnh hưởng sức khỏe của người dân và ảnh hưởng lâu dài về môi trường.

Theo PGS Trần Đắc Phu – Cố vấn Cao cấp của Trung tâm đáp ứng các sự kiện khẩn cấp của Bộ Y tế, từ đầu mùa dịch ông đã nhiều lần ý kiến về việc không cần phun hoá chất ngoài đường, công viên… như một số nơi đang làm không có tác dụng gì.

Bởi vì virus không ở ngoài đường, không ở trên cây. Ngoài ra, người dân cũng không ai sờ lên lá cây, sờ lên mặt đường để lo virus bám trên mặt đường. Vì vậy, theo quan điểm của PGS Phu không nên lạm dụng phun hoá chất.

Trả lời báo chí mới đây, GS Nguyễn Văn Tuấn – Y khoa của Đại học New South Wales – Úc cho rằng không nên phun hoá chất ngoài đường. Năm 2020, khi Covid-19 xảy ra ở một số nơi như Hàn Quốc, Ý, Đài Loan… cũng tổ chức những đoàn xe xịt hoá chất khử khuẩn, nhưng họ cũng phải bỏ chiến dịch này vì không có hiệu quả mà lại tốn tiền. Theo GS Tuấn không nên phun ngoài đường vì các lý do:

Thứ nhất, 99% ca lây lan là trong nhà, đa số các ca nhiễm xảy ra trong nhà và toà nhà chứ không phải ngoài trời. Nghiên cứu của Trung Quốc năm 2020 cho thấy tỉ lệ lây nhiễm trong nhà là 7322/7324 (gần 100%), so với ngoài trời là 2/7324 hay 0.03%. Tương tự, một nghiên cứu khác trên gần 11,000 ca nhiễm, kết quả là 99,1% là lây nhiễm trong nhà, chỉ có 0.9% là lây nhiễm ngoài trời.

Thứ hai, đến nay cơ chế lây nhiễm của Covid-19 ai cũng biết, chủ yếu lây truyền qua những giọt bắn từ người bị nhiễm. Những giọt li ti này đi vào không khí khi người bị nhiễm ho hay hắt hơi, và những người đứng gần có thể bị nhiễm.

Covid-19 tồn tại trong không khí chừng 3 giờ đồng hồ, nhưng nó tồn tại 2-3 ngày trên bề mặt các vật dụng làm bằng inox hay sắt thép. Có nghiên cứu cho biết nó có thể tồn tại trên vật dụng trong nhà đến 9 ngày. Do đó, phun xịt ngoài trời không có hiệu quả gì cả. Trường hợp cần vệ sinh, GS Tuấn cho rằng nên làm ở trong nhà hơn là ngoài trời.

Trước đó, cuối tháng 7/2021, lực lượng chức năng huy động 24 xe đặc chủng và chuyên dụng phun hóa chất tiêu độc, khử khuẩn toàn bộ quận, huyện tại Thành phố Hồ Chí Minh. Hóa chất phun xịt là Cloramin B pha với nước theo tỉ lệ 0,5%. Toàn bộ số hóa chất để phun khoảng 6 tấn.

Cách đây một tuần, 15 phương tiện cùng 180 cán bộ, chiến sĩ phun khử khuẩn tại 7, quận, huyện trên địa bàn Hà Nội.

HOÀNG NGA