Làn sóng đầu tư bán dẫn sẽ thúc đẩy bất động sản công nghiệp?

Ngành bán dẫn chuyên cung cấp những linh kiện bán dẫn thiết yếu (bao gồm bộ vi xử lý, bộ nhớ cùng các thiết bị lưu trữ dữ liệu…). Do đó, đây là ngành đóng vai trò then chốt trong sản xuất những thiết bị điện tử hiện đại. Năm 2025, thị trường bán dẫn toàn cầu sẽ đạt 600 tỷ USD năm 2025, so với năm 2023 tăng 14%, theo Hiệp Hội Công Nghiệp Bán dẫn SIA. Dự báo cuối năm nay, công nghiệp bán dẫn Việt Nam sẽ vượt mức giá trị 6,16 tỷ USD, trở thành một trong những trung tâm sản xuất quan trọng đối với nhiều doanh nghiệp bán dẫn toàn cầu.

Các nhà phân tích cho rằng, những thay đổi toàn cầu đang khiến ngành công nghiệp bán dẫn ngày càng thêm hấp dẫn. Đặc biệt, dịch bệnh Covid-19 đã khiến nhu cầu về chất bán dẫn tăng lên do sự phụ thuộc ngày càng cao vào những thiết bị điện tử hậu thời điểm giãn cách xã hội.

Nhiều cơ hội cho ngành bán dẫn Việt Nam

Ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam đang đứng trước nhiều cơ hội khi được hưởng lợi từ nhiều thay đổi trên toàn cầu. Điển hình như ‘gã khổng lồ công nghệ Hàn Quốc’ Samsung đã đầu tư trung tâm phát triển sản phẩm lớn nhất khu vực Đông Nam Á tại Hà Nội. 

Ngoài ra, một số doanh nghiệp vi mạch bán dẫn của Hà Lan đã bắt đầu đầu tư vào Việt Nam. Mới đây, công ty BE Semiconductor Industries N.V đã nhận giấy chứng nhận đầu tư Khu công nghệ cao TP.HCM cùng số vốn hơn 115 tỷ đồng (4,9 triệu USD) trong giai đoạn đầu, phục vụ cho việc đầu tư thuê nhà xưởng, sản xuất. Quý I/2025, dự kiến dự án này sẽ đi vào hoạt động.

Ông Thomas Rooney, Quản lý cấp cao Bộ phận cho thuê Công nghiệp Savills đã chỉ ra nhiều lý do khiến Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư bán dẫn. Đầu tiên là vị trí địa lý, Việt Nam sở hữu vị trí chiến lược tại Đông Nam Á, dễ dàng tiếp cận được các thị trường lớn ở khu vực, điều kiện thuận lợi khi trữ lượng đất hiếm lớn (nguyên liệu quan trọng đối với sản xuất chip bán dẫn). Về chính trị, Việt Nam sở hữu hệ thống chính trị ổn định, từ đó tạo môi trường thuận lợi cho nhà đầu tư nước ngoài. Chính phủ Việt Nam cũng đang tích cực thúc đẩy ngành công nghiệp bán dẫn bằng các chính sách ưu đãi, hỗ trợ đầu tư hấp dẫn. 

“Việt Nam đã chuyển mình trở thành một ngôi sao đang lên của chuỗi cung ứng toàn cầu, chiếm được thị phần đáng kể trong nhiều lĩnh vực, điển hình là  dệt may, giày dép và điện tử tiêu dùng”, các chuyên gia HSBC nhận định.

Sự xuất hiện của các ‘ông lớn’ đầu tư như Samsung, Intel, Pegatron, Foxconn, Luxshare, Goertek…, cộng với loạt dự án lên tới hàng tỷ USD đã dần khiến Việt Nam trở thành mắt xích không thể thiếu của chuỗi giá trị toàn cầu. 

Bất động sản công nghiệp sẽ được hưởng lợi?

Theo ông Thomas Rooney, nhu cầu đầu tư sản xuất và lắp ráp bán dẫn đã khiến việc tìm kiếm nhà xưởng và khu công nghiệp đáp ứng được những yêu cầu và cơ sở hạ tầng, dịch vụ ngành bán dẫn tăng lên. Một số yêu cầu cơ bản gồm: Nguồn điện ổn định, hệ thống xử lý nước hiệu quả, internet tốc độ cao…

Trước làn sóng đầu tư chất bán dẫn mạnh mẽ như thời điểm hiện tại, khu vực kinh tế phía Bắc của nước ta được kỳ vọng sẽ tiếp tục là điểm nóng của bất động sản công nghiệp. Trong khi khách thuê bất động sản công nghiệp ở các tỉnh phía Nam chủ yếu là các ngành chế biến sản phẩm từ nhựa, cao su, thực phẩm hay nước giải khát thì ở khu vực phía Bắc, vốn đầu tư chủ yếu là những doanh nghiệp đang hoạt động trong những ngành hàng có giá trị gia tăng cao như điện tử, máy vi tính hoặc sản phẩm điện. Vì thế, trong bối cảnh khi làn sóng đầu tư về bán dẫn ngày càng phát triển, điều này sẽ tạo thêm sức bật về phát triển đối với bất động sản công nghiệp ở khu vực phía Bắc.

Các chuyên gia nhận định, các địa phương và doanh nghiệp nếu muốn đón dòng vốn vào ngành công nghiệp bán dẫn cần hoàn thiện hệ thống cơ chế chính sách, hạ tầng cũng như nguồn nhân lực của mình, mục đích đáp ứng tối đa những nhu cầu khắt khe của ngành công nghiệp đặc thù này.

Thực tế cho thấy, cơ sở hạ tầng tại Việt Nam thời điểm hiện tại vẫn chưa thực sự hoàn thiện, đặc biệt là đường dây truyền tải điện ở những tháng cao điểm cùng với hệ thống cung ứng điện ở Việt Nam chưa đáp ứng nhu cầu một cách đầy đủ. Ngành công nghiệp bán dẫn vốn cần đến một lượng điện vô cùng lớn. Chính vì thế, để có thể đáp ứng được nhu cầu năng lượng siêu khủng của các ngành công nghiệp tiên tiến như bán dẫn, Việt Nam trong thời gian tới sẽ cần đẩy nhanh những dự án hạ tầng năng lượng với quy mô lớn. 

Thời gian gần đây, Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia trong thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Quy hoạch Điện VIII) cũng đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, mục đích là bảo đảm cho việc ưu tiên cung cấp điện ổn định cho những dự án đầu tư, hướng đến việc phát triển năng lượng bền vững. Ngoài ra, Việt Nam hiện nay cũng đang tập trung phát triển những khu công nghệ cao, đặc biệt là Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Quốc gia với mục đích tạo môi trường cùng với thể chế vượt trội, tạo điều kiện tốt nhất để những tập đoàn nước ngoài có thể đầu tư, sản xuất tại Việt Nam. 

Xét về nguồn nhân lực, theo ghi nhận của Tổng Cục Thống Kê, Việt Nam đang sở hữu lực lượng trong độ tuổi lao động là vô cùng lớn với 52,4 triệu lao động từ 15 tuổi trở lên (quý I/2024). Tuy nhiên, ông Thomas cho rằng, Việt Nam thời điểm hiện tại vẫn đang thiếu hụt những kỹ sư trình độ cao để phục vụ cho việc phát triển ngành công nghiệp bán dẫn. Thực tế cho thấy, nguồn nhân lực chất lượng thiếu hụt cũng sẽ hạn chế việc dòng vốn đầu tư từ những công ty lớn. Chính vì thế, việc giải bài toán nguồn nhân lực cho lĩnh vực nói trên sẽ đóng vai trò nâng cao vị trí của Việt Nam trong những điểm đến đầu tư, đồng thời thu hút những tập đoàn công nghệ lớn trên toàn thế giới tìm đến đầu tư nghiên cứu, phát triển và sản xuất tại Việt Nam.

Bên cạnh đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KHĐT) trong thời gian qua đã chú trọng đến phát triển năng lực lao động, mục đích tăng sự cạnh tranh của Việt Nam với lĩnh vực sản xuất bán dẫn. Thực tế, có hai lĩnh vực chính trong sản xuất bán dẫn, đó là: Nghiên cứu và phát triển (R&D) và Chế tạo, 2 quy trình này đều có yêu cầu cao về lao động. 

Chính phủ hiện tại đang giao Bộ KHĐT chủ trì cũng như phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Giáo dục và Đào tạo cùng những cơ quan liên quan thực hiện nghiên cứu, xây dựng Đề án phát triển nguồn nhân lực phục vụ ngành bán dẫn, mục tiêu đào tạo và phát triển 50.000 nhân lực thuộc ngành này đến năm 2030.

Ông Thomas nhận định, chính phủ cùng với những doanh nghiệp cần phải phối hợp chặt chẽ, ngày càng phát huy những tiềm năng hiện có, đồng thời cải thiện môi trường đầu tư và nâng cao chất lượng cơ sở hạ tầng, chú trọng vào việc đào tạo nguồn nhân lực và tạo điều kiện thuận lợi để ngành bán dẫn và bất động sản công nghiệp tại Việt Nam phát triển bền vững./.