Lễ dâng hương và khai mạc hoạt động tôn vinh, quảng bá nghề thủ công da-giầy

Đình Phả Trúc Lâm tọa lạc tại số 40 Hàng Hành, phường Hàng Trống, Hoàn Kiếm, Hà Nội

Phát biểu khai mạc buổi lễ, Phó Chủ tịch UBND phường Hàng Trống Vũ Tuấn Anh cho biết: Lễ dâng hương và các hoạt động trưng bày sản phẩm, trình diễn kỹ thuật nghề thủ công da-giầy diễn ra trong 2 ngày 28 và 29 tháng 4 năm 2023 với mong muốn Nhân dân và du khách thập phương được tham quan, trải nghiệm các kỹ thuật thực hành thủ công truyền thống của ngành da-giầy cũng như tôn vinh các vị tổ nghề, các nghệ nhân, các phố nghề - làng nghề truyền thống, phát huy những giá trị văn hóa, kinh tế và quảng bá giá trị di tích Đình Phả Trúc Lâm.

Phó Bí thư quận ủy, Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm Phạm Tuấn Long (ngoài cùng bên trái) cùng lãnh đạo phường Hàng Trống và các đại biểu dâng hương

Trong khuôn khổ sự kiện, nhiều hoạt động sôi nổi, ý nghĩa được diễn ra. Các nghệ nhân tham gia biểu diễn thao tác làm sản phẩm thủ công từ da và chia sẻ những câu chuyện thăng trầm cùa nghề da-giầy.

Các nghệ nhân chia sẻ, Tổ nghề da-giầy được tôn thờ là Tiến sĩ Nguyễn Thời Trung và ba vị khác gồm: Phạm Thuần Chánh, Phạm Đức Chính và Nguyễn Sĩ Bân. Sinh thời, Tiến sĩ Nguyễn Thời Trung đỗ Tiến sĩ khoa thi Ất Sửu, niên hiệu Thuần phúc nguyên niên, thời Lê - Mạc (năm 1565), làm quan cho triều Mạc đến chức Thừa chánh sứ. Trong thời gian ông dẫn đầu đoàn sứ bộ nước ta sang Trung Quốc để hòa đàm. Khi dừng chân ở phố Hàng Châu, do ấn tượng với giá trị đặc biệt, tinh xảo trong nghề đóng giầy nên sau khi hoàn thành công việc sứ bộ, Nguyễn Thời Trung cùng ba người bạn quay lại đó học nghề.

Các đại biểu thăm quan các sản phẩm da-giầy

Trải qua nhiều gian nan, vất vả, các ông đã học thuộc nghề, nắm vững các bí quyết về thuộc da, đóng giầy, khi về nước đã truyền nghề ở quê hương Trúc Lâm. Từ đó, nghề thuộc da, đóng giầy ngày càng phát triển. Bốn ông đã được triều đình ban phong chức quan Thượng y ở Quốc Tử Giám. Đến thời nhà Nguyễn, vua Khải Định đã công nhận và phong cho các ngài là Dực Bảo Trung Hưng Tôn thần. Sắc phong có nền vàng, chữ đen, ấn đỏ hiện còn được giữ nguyên vẹn tại đình.

Thế kỷ 17, các thợ giầy ở Hải Dương đã mang kỹ thuật da giày đó lên hành nghề tại Kinh thành Thăng Long, rồi cư trú tại các phố Hàng Hành, Hàng Giầy… và cuối thế kỷ 19 họ đã cùng nhau xây dựng Đình Phả Trúc Lâm để phụng thờ các Tổ nghề da-giầy.

Các sản phẩm thủ công da-giầy được trưng bày tại Đình Phả Trúc Lâm

Nằm nép mình trên phố Hàng Hành (Hoàn Kiếm, Hà Nội) Đình Phả Trúc Lâm vốn là ngôi đình của của làng Phong Lâm - một địa phương có nhiều thế hệ da giầy nổi tiếng. Ban đầu ngôi đình được dựng bằng tre nứa đơn giản, sau đó được tu bổ và nâng cấp thêm vào đầu thế kỹ XX. Đình có kiến trúc khiêm tốn, quy mô vừa phải, trải qua năm tháng và ảnh hưởng của chiến tranh ngôi đình đã ít nhiều có sự thay đổi nhưng vẫn giữ được phong cách của kiến trúc truyền thống.

Hàng năm, cứ vào dịp giỗ tổ nghề tháng 2 và tháng 8 Âm lịch, các thế hệ thợ da giày ở Hà Nội và các tỉnh trên khắp cả nước đều tụ họp về làm Lễ tế Tổ, gặp gỡ và trao đổi kinh nghiệm nghề nghiệp.