Trong năm 2023, giá cổ phiếu thép đã phục hồi khá tốt bất chấp kết quả kinh doanh chưa quá khởi sắc. Nếu so sánh với mức đáy hồi tháng 10 năm ngoái, ba cổ phiếu đầu ngành thép là HPG, NKG và HSG đã có mức tăng ấn tượng trong khoảng 30-40%.
 |
| Lợi nhuận theo quý của đại đa số các doanh nghiệp ngành thép đã chạm đáy, sớm hơn hầu hết những ngành nghề khác. (Ảnh minh họa) |
Giới phân tích đánh giá, nguyên nhân dẫn đến sự tăng trưởng ấn tượng này là nhờ lợi nhuận theo quý của đại đa số các doanh nghiệp ngành thép đã chạm đáy, sớm hơn hầu hết những ngành nghề khác. Bởi vậy, cổ phiếu thép thường sẽ có hệ số beta cao, diễn biến tích cực trong bối cảnh thị trường chung tăng lên.
Giá thép có thể đã chạm đáy và cải thiện trong năm 2024
SSI Research báo cáo triển vọng của ngành thép năm 2024 và cho biết, nhu cầu thép có thể phục hồi, đặc biệt là thị trường nội địa. So với cùng kỳ, tổng sản lượng tiêu thụ thép năm nay có thể phục hồi hơn 6%, tiêu thụ nội địa tăng trưởng gần 7%. Năm nay, mức tiêu thụ thép có thể được hỗ trợ từ tình hình vĩ mô và tình hình bất động sản khởi sắc. Tiêu thụ thép xây dựng năm 2013 (tức là trong chu kỳ trước) so với mức đáy 2012 đã tăng nhẹ khoảng 3%.
 |
| SSI Research báo cáo triển vọng của ngành thép năm 2024 và cho biết, nhu cầu thép có thể phục hồi, đặc biệt là thị trường nội địa. |
Triển vọng nhu cầu toàn thế giới tích cực có thể duy trì khối lượng xuất khẩu tăng trưởng. Liên quan đến vấn đề này, Hiệp hội Thép thế giới cho biết, nhu cầu thép toàn cầu dự kiến trong năm 2024 sẽ tăng 1,9% so với mức 1,8% của năm 2023. Năm nay, nhu cầu từ các nền kinh tế phát triển cũng dự kiến tăng 2,8% sau khi giảm 1,8% trong năm qua. Bên cạnh đó, nhu cầu của Mỹ và Châu Âu lần lượt ghi nhận mức tăng 5,8% và 1,6% sau khi giảm 5,1% và 1,1% năm 2022.
Bên cạnh đó, nhu cầu từ các nước ASEAN ngoại trừ Việt Nam trong năm nay dự kiến sẽ tăng 5,2%, cao hơn mức 3,8% của năm trước. Theo kỳ vọng của SSI, sản lượng xuất khẩu quý 1/2024 sẽ được cải thiện nhờ sự chênh lệch giữa giá thép ở Bắc Mỹ và Châu Âu so với giá thép Việt ngày càng tăng. Chưa kể, việc Châu Âu kiểm soát chặt chẽ việc nhập thép bán thành phẩm được sản xuất bởi Nga trong năm nay cũng là yếu tố hỗ trợ xuất khẩu thép của Việt Nam sang thị trường Châu Âu.
 |
| Sản lượng sản xuất tại Trung Quốc sụt giảm kéo theo sản lượng toàn cầu lao dốc, từ 165 triệu tấn trong tháng 3/2023 xuống còn 145,5 triệu tấn tháng 11. |
Với những yếu tố trên, nhóm phân tích SSI nhận định, giá thép có thể đã chạm đáy và sẽ cải thiện trong năm nay do cung cầu ngày càng cân bằng. Lũy kế 11 tháng đầu năm 2023, sản lượng sản xuất thép của Trung Quốc đã tăng 1,5% so với cùng kỳ, đạt 952 triệu tấn. Nếu tính theo tháng, sản lượng sản xuất thép của Trung Quốc gần như giảm liên tục kể từ mức đỉnh được thiết lập trong tháng 3 (95,7 triệu tấn) xuống còn 76,1 triệu tấn trong tháng 11. Mức giảm này là do nhu cầu yếu trong khi chi phí nguyên vật liệu tăng cao, biên lợi nhuận của những doanh nghiệp trong ngành cũng giảm xuống mức thấp.
 |
| Giá HRC của Việt Nam có sự chênh lệch với các thị trường phát triển. |
Sản lượng sản xuất tại Trung Quốc sụt giảm kéo theo sản lượng toàn cầu lao dốc, từ 165 triệu tấn trong tháng 3/2023 xuống còn 145,5 triệu tấn tháng 11. Lượng tồn kho ở thị trường này trong những tháng gần đây cũng giảm đáng kể, từ đó áp lực dư cung trên toàn thế giới trong thời gian tới cũng giảm theo.
Lợi nhuận ngành thép năm 2024 có thể phục hồi mạnh mẽ
Theo kỳ vọng của SSI Research, giá thép có thể đã chạm đáy và sẽ phục hồi trong thời gian tới. Tuy nhiên, việc giá thép tăng mạnh là một điều rất khó xảy ra, bởi nhu cầu chung vẫn sẽ bị ảnh hưởng bởi sức cầu yếu tại Trung Quốc vì thị trường bất động sản nước này còn ảm đạm. Ngoài ra, giá thép gia tăng cùng chi phí nguyên liệu đầu vào có thể thúc đẩy hoạt động sản xuất tại quốc gia tỷ dân phục hồi.
Năm 2023, rất có thể lợi nhuận của các công ty thép đã "chạm đáy", đến 2-3 năm tới sẽ dần phục hồi. Theo kỳ vọng của đội ngũ phân tích, lợi nhuận của các doanh nghiệp trong ngành năm 2024 sẽ đạt mức tăng trưởng cao từ mức nền thấp của năm trước. Những yếu tố hỗ trợ là sản lượng tiêu thụ được cải thiện (đặc biệt là HPG cùng với HSG), biên lợi nhuận gộp dần trở lại từ mức nền thấp trong nhiều năm, giá thép nhiều khả năng sẽ kết thúc xu hướng giảm của những năm trước đó.
 |
| Biên lợi nhuận gộp của các ông lớn ngành thép dần trở lại từ mức nền thấp trong nhiều năm. |
Mức tăng trưởng lợi nhuận trong nửa đầu năm 2024 được kỳ vọng sẽ cao hơn nhờ mức nền thấp của cùng kỳ năm trước. Sau năm nay, xu hướng phục hồi có thể vẫn được duy trì bất chấp nhu cầu tiêu thụ và biên lợi nhuận còn nhiều biến động. Chính vì thế, cổ phiếu thép thường sẽ phù hợp với những nhà đầu tư chấp nhận rủi ro cao.
Thời điểm hiện tại, giá cổ phiếu thép đang được định giá ở mức cao, điều này đã phản ánh phần nào triển vọng lợi nhuận của ngành trong 1 năm qua. P/E dự phóng 1 năm cũng dao động trong khoảng 15x-17x, vượt qua mức trung bình lịch sử khoảng 10x. Trong thời kỳ đáy lợi nhuận, giá cổ phiếu thép thường xuyên được định giá cao. Những năm gần đây, cổ phiếu thép cũng là một trong những kênh được ưa chuộng, bởi đây được coi là cổ phiếu có hệ số beta cao./.
