Luật Đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt: Bổ sung ngành, nghề ưu tiên phát triển tại từng đặc khu

Sáng 23/5, Quốc hội thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự án Luật Đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt

Thay đổi tên gọi

Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH), Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Khắc Định đã trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật Đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt (HCKTĐB) Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc.

Theo Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu, Dự án Luật Đơn vị HCKTĐB khá phức tạp với nhiều chính sách mới mang tính thử nghiệm, đột phá, khác với pháp luật hiện hành. Để hoàn thiện dự thảo Luật trình Quốc hội, UBTVQH đã chỉ đạo các cơ quan hữu quan nghiên cứu, trao đổi thống nhất một số nguyên tắc làm cơ sở cho việc tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật.

Giải trình, tiếp thu chỉnh lý dự án Luật Đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cho biết, UBTVQH đề nghị quy định về phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng như dự thảo Luật đã trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 4; đồng thời, tiếp thu ý kiến các vị ĐBQH bổ sung thêm tên các đơn vị HCKTĐB vào tên gọi của Luật cho phù hợp với phạm vi điều chỉnh, cụ thể là: “Luật Đơn vị HCKTĐB Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc”. Trong đó, cụm từ “đơn vị HCKTĐB” được gọi tắt là “đặc khu” để bảo đảm ngắn gọn và thuận tiện trong thực hiện.

Cần quy định cụ thể các ngành, nghề ưu tiên phát triển

Về ngành, nghề ưu tiên phát triển tại đặc khu. Có ý kiến đề nghị không quy định cụ thể các ngành, nghề ưu tiên phát triển mà chỉ quy định định hướng, thế mạnh của từng đặc khu. Một số ý kiến khác đề nghị cần tránh sự dàn trải, trùng lặp về ngành, nghề ưu tiên phát triển giữa các đặc khu. Có ý kiến đề nghị bổ sung một số ngành, nghề ưu tiên phát triển tại từng đặc khu.

Về vấn đề này, UBTVQH nhận thấy, các ngành, nghề ưu tiên phát triển tại từng đặc khu đã được Chính phủ nghiên cứu, cân nhắc thận trọng trên cơ sở đặc điểm, tiềm năng, thế mạnh của từng đặc khu. Đây là nội dung quan trọng, xuyên suốt, thể hiện mục tiêu, định hướng ưu tiên phát triển của từng đặc khu, là căn cứ để xác định và thực hiện các chính sách ưu đãi và chính sách khác, do đó, cần được quy định rõ trong dự thảo Luật thể hiện sự minh bạch, ổn định và nhất quán về cơ chế, chính sách phát triển đặc khu, tạo sự yên tâm, tin tưởng cho nhà đầu tư. Một số ngành, nghề được định hướng ưu tiên phát triển ở cả 03 đặc khu là cần thiết nhưng cũng cần bảo đảm nguyên tắc tránh dàn trải, ưu đãi có trọng tâm, trọng điểm để phát huy lợi thế của từng đặc khu.

Trên cơ sở ý kiến các vị ĐBQH, đề xuất của Cơ quan soạn thảo và ý kiến của Thủ tướng Chính phủ, dự thảo Luật đã bổ sung ngành, nghề: Dịch vụ tài chính và logistics đối với đặc khu Vân Đồn; sản xuất sản phẩm và chuyển giao công nghệ trong lĩnh vực hải dương, hàng hải, sinh học và sinh thái biển đối với đặc khu Bắc Vân Phong, đồng thời chỉnh lý về kỹ thuật và thể hiện tại Điều 16 và các phụ lục I, II và III của dự thảo Luật.

Dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh cảng hàng không quốc tế tăng lên 6.000 tỷ đồng

Có ý kiến đề nghị cân nhắc quy định về quy mô vốn đầu tư tối thiểu đối với dự án khu phức hợp có casino bảo đảm tương đương 2 tỷ đôla Mỹ như quy định của pháp luật hiện hành về casino; dự án cảng hàng không quốc tế (5.000 tỷ đồng), cảng biển hàng hóa và hành khách quốc tế (3.000 tỷ đồng) tại Phụ lục I và Phụ lục II của dự thảo Luật vì cho rằng quy mô vốn đầu tư như vậy là thấp.

Về vấn đề này, UBTVQH đã đề nghị Cơ quan soạn thảo cung cấp thông tin, làm rõ quy mô vốn của các dự án cùng loại đã đầu tư ở nước ta; trên cơ sở đó, đã chỉ đạo tiếp thu, điều chỉnh quy mô vốn đầu tư tối thiểu đối với dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh khu dịch vụ, du lịch và vui chơi giải trí tổng hợp có casino lên 45.000 tỷ đồng, dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh cảng hàng không quốc tế lên 6.000 tỷ đồng cho phù hợp với thực tiễn. Đối với quy mô vốn đầu tư tối thiểu của dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh cảng biển hàng hóa và hành khách quốc tế, sau khi cân nhắc, tham khảo số liệu về suất đầu tư và quy mô vốn thực tế của các dự án cùng loại, đồng thời, xem xét điều kiện cụ thể của các đặc khu, UBTVQH đề nghị quy định như trong Dự thảo Luật.

Thủ tướng Chính phủ thận trọng về quyết định giao đất 99 năm

Một số ý kiến ĐBQH tán thành với quy định của dự thảo Luật; một số ý kiến khác đề nghị cân nhắc về các loại dự án được áp dụng thời hạn sử dụng đất đến 99 năm; đề nghị giảm thời hạn sử dụng đất xuống còn 50 đến 70 năm và có thể gia hạn thêm hoặc thực hiện theo quy định của pháp luật hiện hành (tối đa là 70 năm). Có ý kiến đề nghị nghiên cứu đặc thù của mỗi đơn vị HCKTĐB để có quy định phù hợp về thời hạn sử dụng đất.

UBTVQH nhận thấy, quy định về thời hạn sử dụng đất để sản xuất, kinh doanh tại đặc khu cần thể hiện tính vượt trội so với quy định đang áp dụng đối với các khu kinh tế trong nước cũng như một số đặc khu kinh tế trong khu vực và trên thế giới nhằm thu hút đầu tư. Trên cơ sở nghiên cứu ý kiến các vị ĐBQH, các chuyên gia, nhà khoa học, đánh giá, phân tích nhiều khía cạnh của chính sách và báo cáo, xin ý kiến chỉ đạo của cơ quan có thẩm quyền, dự thảo Luật đã được chỉnh lý theo hướng: thời hạn sử dụng đất để sản xuất, kinh doanh tại đặc khu không quá 70 năm, do Chủ tịch UBND đặc khu quyết định căn cứ vào quy mô, tính chất của dự án đầu tư và đề xuất của nhà đầu tư; trường hợp đặc biệt, thời hạn sử dụng đất có thể dài hơn nhưng không quá 99 năm do Thủ tướng Chính phủ quyết định (khoản 1 Điều 32), theo đó, đối với từng trường hợp cụ thể (nếu có), Thủ tướng Chính phủ sẽ cân nhắc thận trọng và xin ý kiến cấp có thẩm quyền trước khi quyết định.

Dự thảo Luật đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc trình Quốc hội thông qua tại kỳ họp lần này gồm 6 chương, 85 điều. Dự án Luật đã được xem xét, cho ý kiến tại kỳ họp thứ 4; sau đó tiếp tục được thảo luận, cho ý kiến tại Phiên họp thứ 23 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.