Theo thông tin từ tờ New York Times (NYT), từ trước đến nay ngành tài chính ngân hàng vẫn được coi là một nghề béo bở đối với nhiều bạn trẻ. Hàng chục nghìn sinh viên ra trường mỗi năm, nỗ lực chạy đua để có thể ứng cử cho 200 vị trí của các ngân hàng lớn với bản hợp đồng 2 năm. Tất cả cố gắng cũng chỉ vì chạm tới giấc mơ thu nhập hơn 100.000 USD/năm chưa bao gồm tiền thưởng.
Tuy nhiên, viễn cảnh tươi đẹp này có khả năng biến mất bởi một đối thủ đáng sợ, đó chính là trí tuệ nhân tạo (AI). Công nghệ này có thể thay thế được nhiều lao động cùng vô số nhiệm vụ đơn giản vốn dĩ chỉ dành cho các nhân viên mới ra trường.
Sa thải, cắt giảm lương nhân sự vì đã có AI?
Suốt nhiều năm nay, việc thức xuyên đêm để làm bài thuyết trình PowerPoint, tiến hành nhập số liệu cho bảng tính Excel và tinh chỉnh ngôn ngữ trên các tài liệu… cùng nhiều nhiệm vụ khác đã trở thành một ‘nghi thức’ phổ biến dành cho những sinh viên mới ra trường bước vào ngành ngân hàng tài chính. Dù công việc khó khăn, vất vả, song hàng chục nghìn sinh viên vẫn đổ xô vào ngành này nhờ mức lương hậu hĩnh.
Đến khi AI xuất hiện, cả phố Wall bất ngờ vì công cụ này sở hữu khả năng xử lý dữ liệu vô cùng tuyệt vời. Nhiều ngân hàng đua nhau lên kế hoạch cắt giảm, thay thế nhân sợ bằng AI để tiết kiệm chi phí, ‘tiện tay’ loại bỏ những sinh viên có năng lực yếu kém chỉ biết làm các công việc giản đơn hoặc có doanh số quá thấp, thậm chí là loại bỏ hoàn toàn những phòng ban không thiết yếu.
Theo NYT, không chỉ nhân viên mới mà những chuyên viên phân tích cũng đối mặt với nguy cơ bị sa thải trong ngành ngân hàng. Nguyên nhân bởi, những lao động này mất hàng tiếng đồng hồ tìm hiểu những chỉ số tài chính chuyên nghiệp thì AI chỉ mất vài giây để thực hiện nhiều nhiệm vụ đơn giản mà không bao giờ than phiền lương, thưởng.
Liên quan đến vấn đề này, chuyên gia Julia Dhar của BCG nhận định rằng: “Ít nhất trong 10 năm qua, cấu trúc mảng phân tích tài chính ngân hàng gần như không có sự thay đổi lớn. Vì thế, câu hỏi đặt ra đó là, liệu chúng ta có cần đến nhiều chuyên gia phân tích đến thế khi đã có AI”?
Tính đến thời điểm hiện tại, một số ngân hàng lớn tại Phố Wall đã bắt đầu thử nghiệm AI cho việc phân tích công việc trong vài giây, thay vì phải chờ đợi hàng giờ, thậm chí là cả ngày từ đội ngũ chuyên gia. Dù vẫn còn nhiều lỗi, nhưng với sự phát triển mạnh mẽ thì tương lai mảng nhân lực ngành ngân hàng nhiều khả năng sẽ thay đổi ‘nghiêng trời lệch đất’ trong bối cảnh các doanh nghiệp không cần tuyển dụng quá nhiều sinh viên mới ra trường.
Theo nguồn tin của NYT, các giám đốc điều hành của Goldman Sachs, Morgan Stanley cùng nhiều tập đoàn lớn khác hiện đang tiến hành thảo luận về việc có thể cắt giảm đội ngũ chuyên gia phân tích của mình đến mức nào để tránh được việc ảnh hưởng lan rộng. Theo một số ý kiến, ngành ngân hàng có thể sa thải đến ⅔ đội ngũ phân tích cấp thấp và cắt giảm lương cho nhân viên mảng này. AI chính là lựa chọn thay thế.
Dù vẫn đánh giá cao sự cần thiết của nhân lực, song Giám đốc chiến lược công nghệ Christoph Rabenseifner của Deutsche Bank vẫn cho rằng: “Việc chỉ cần thay thế cấp dưới bằng AI là một ý tưởng vô cùng dễ dàng”.
Chia sẻ với truyền thông, đại diện của Goldman, Morgan Stanley và Deutsche Bank cùng nhiều tổ chức khác đều khẳng định, hiện vẫn còn quá sớm để có thể bình luận về việc AI thay thế con người. Tuy nhiên, hãng tư vấn Accenture khẳng định công cụ AI có thể thay thế hoặc bổ sung lên đến gần ¾ số giờ làm việc của nhân viên toàn ngành ngân hàng.
Trong khi đó, phát ngôn viên Nick Carcaterra của Accenture cho biết, nhiều tập đoàn như Goldman Sachs hiện đang thử nghiệm công nghệ mới. Trong bức thư gửi đến cổ đông, Giám đốc điều hành Jamie Dimon của JPMorgan Chase bộc bạch, AI có thể giảm bớt một số công việc hoặc vai trò nhất định. Đồng thời, ông cũng coi đây là một vấn đề vô cùng quan trọng mà một ngân hàng lớn phải đối mặt.
Chưa dừng lại ở đó, CEO Dimon còn so sánh AI giống như như một cuộc cách mạng tương tự máy in, động cơ hơi nước, điện cũng như máy tính và Internet đã từng làm trên thế giới.
Khoảng cách giữa các con số
Chia sẻ về mảng phân tích tài chính, Giám đốc Jay Horine tại JPMorgan cho hay: “AI cho phép chúng tôi có thể thực hiện được những nhiệm vụ vốn phải mất 10 tiếng để hoàn thành chỉ trong 10 giây”.
Theo truyền thống, ngành ngân hàng đầu tư là một ngành có thứ bậc, đồng thời những hợp đồng với các sinh viên trẻ mới ra trường thường không quá 2 năm. Nếu có thể đạt được doanh số nhất định và kiên trì, những bạn trẻ này sẽ dần thăng tiến hoặc chuyển sang những bộ phận mà mình yêu thích. Dù công việc mệt mỏi, vất vả nhưng cuộc sống của một nhân viên ngân hàng cao cấp có thể sẽ rất hào nhoáng, có thể đi du lịch khắp thế giới để thuyết phục khách hàng và thực hiện loạt thương vụ sáp nhập doanh nghiệp với giá trị lớn.
Thậm chí, một số người còn kiếm được khối tài sản khổng lồ và trở thành tỷ phú như Michael Bloomberg và Stephen Schwarzman. Họ cũng từng bắt đầu sự nghiệp trong lĩnh vực ngân hàng đầu tư.
Điều đáng nói, khởi đầu chung của những nhân viên ngân hàng cấp dưới vẫn luôn là các công việc mệt mỏi nhưng nhàm chán. Tuy nhiên, với các ‘ông lớn’ công nghệ như Microsoft, Google vốn đang phát triển mạnh AI, ngành ngân hàng trong thời gian tới sẽ không cần tuyển dụng quá nhiều nhân lực để phục vụ công việc mệt nhọc nữa. Những bài kiểm tra đơn giản hoặc các chỉ tiêu về doanh số sẽ nhanh chóng khiến ngân hàng ra quyết định sa thải thay vì xem xét chuyển một nhân viên bất kỳ đến những vị trí nhàm chán.
Tờ NYT cũng khẳng định, công nghệ AI sẽ dần định hình lại thị trường lao động của ngành ngân hàng, tương tự như mọi ngành kinh tế khác.
Thời điểm hiện tại, Deutsche Bank đã tải dữ liệu lên công cụ AI nhằm trả lời tự động những giao dịch đại chúng cũng như tóm tắt nhanh chóng tài liệu tài chính bổ sung cho khách hàng thay vì phải tốn kém thời gian chờ đợi nhân lực làm điều đó. Thậm chí, Giám đốc Horine chia sẻ, nhiều ngân hàng cũng đã sử dụng AI để xác định và phân loại khách hàng, phải chào bán loại trái phiếu nào hoặc sử dụng dịch vụ nào để mời chào hiệu quả nhất.
Các chuyên gia phân tích giờ đây chẳng cần phải thức đêm thức hôm, bởi đã có AI tự động đọc dữ liệu kinh tế và tạo bảng phân tích cơ bản cho sáng ngày hôm sau. Mới tháng 1 năm nay, Giám đốc Michael Pizzi của Morgan Stanley chia sẻ thẳng thắn rằng, AI trong thời gian tới sẽ được tích hợp vào mọi công việc, trong đó có cả mảng quản lý tài sản, vốn là mảng hiện đang tuyển dụng hàng nghìn nhân lực để phục vụ cho mỗi phòng ban.
Đáng chú ý, Goldman Sachs cũng đã sử dụng AI để chuyển đổi nội dung tài liệu dạng Power Point sang ‘S-1’ - đây là định dạng tiêu chuẩn cho các đợt phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO). Công nghệ này chỉ mất 1 giây để thực hiện công việc nói trên thay vì hàng tiếng đồng hồ để làm như các nhân sự.
Điều này đồng nghĩa với việc, ngành lịch sử ngân hàng đang dần phải đối mặt với một cuộc sa thải quy mô lớn chưa từng có trong lịch sử. /.
