Kinh tế Việt Nam “vượt cơn gió ngược”

Dưới sự chủ trì của Thủ tướng, Hội nghị trực tuyến toàn quốc tổng kết công tác năm 2023, triển khai nhiệm vụ 2024 đã được tổ chức vào ngày 5/1/2024.

Tiếp tục "vượt cơn gió ngược"

Theo Thủ tướng, nhìn lại năm 2023, tình hình thế giới, khu vực diễn biến nhanh, phức tạp, khó lường, thách thức nhiêu hơn cơ hội. Nền kinh tế Việt Nam chịu "tác động kép" của các yếu tố bất lợi bên ngoài và những hạn chế, bất cập nội tại. Tuy vậy, nhờ tinh thần "xoay chuyển tình thế, chuyển đổi trạng thái" trong điều hành của Chính phủ, kinh tế đã "vượt cơn gió ngược".

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu khai mạc Hội nghị (Ảnh: VGP)

Cụ thể, tăng trưởng kinh tế quý sau cao hơn quý trước, cả năm tăng 5,05%, thuộc nhóm tăng trưởng cao trong khu vực và thế giới, nâng quy mô nền kinh tế lên khoảng 430 tỷ USD. Chỉ số giá tiêu dùng bình quân năm tăng 3,25% (mục tiêu đề ra khoảng 4,5%).

Thị trường tiền tệ, ngoại hối cơ bản ổn định, mặt bằng lãi suất giảm khoảng 2% so với cuối năm 2022. Khu vực nông nghiệp là điểm sáng, tiếp tục là trụ đỡ vững chắc của nền kinh tế, năm 2023 tăng 3,83%, cao nhất trong 10 năm qua. Khu vực dịch vụ tăng 6,82%, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 9,6%. Công nghiệp phục hồi nhanh qua từng quý, cả năm tăng 3,02%.

Đáng chú ý, thu ngân sách nhà nước vượt khoảng 8,12% dự toán trong khi đã miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất gần 194.000 tỷ đồng; đồng thời tăng thu, tiết kiệm chi, đã trích lập được khoảng 560.000 tỷ đồng, bảo đảm đủ nguồn để cải cách tiền lương trong 3 năm 2024-2026...

Cùng với đó, bội chi ngân sách nhà nước, nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài quốc gia và nghĩa vụ trả nợ trực tiếp của Chính phủ so với tổng thu ngân sách nhà nước thấp hơn nhiều giới hạn và ngưỡng cảnh báo. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu cả năm đạt 683 tỷ USD; xuất siêu khoảng 28 tỷ USD.

Phát biểu tại Hội nghị, Phó thủ tướng Lê Minh Khái nhấn mạnh việc nhiều tổ chức quốc tế có uy tín đánh giá cao kết quả và triển vọng của nền kinh tế Việt Nam. Chẳng hạn, Fitch Ratings nâng hạng tín nhiệm quốc gia dài hạn lên mức BB+ (từ mức BB), với triển vọng "Ổn định", trong khi Châu Á - Thái Bình Dương chỉ có 2 trong 62 nước được nâng hạng...

Việc tổng vốn đầu tư toàn xã hội tăng 6,2% so với năm 2022; giải ngân vốn đầu tư công dự kiến đạt 95% kế hoạch (năm 2022 là 91,42%), số tuyệt đối đạt gần 676.000 tỷ đồng, cao nhất từ trước đến nay, cao hơn khoảng 146.000 tỷ đồng so với năm 2022 cũng được Chính phủ đánh giá cao.

Việt Nam vẫn là điểm đến hấp dẫn với các nhà đầu tư nước ngoài khi thu hút vốn ngoại tăng 32,1%, đạt 36,6 tỷ USD. Đặc biệt, vốn FDI thực hiện đạt gần 23,2 tỷ USD (tăng 3,5%), cao nhất từ trước đến nay.

Một số hạn chế, bất cập cần khắc phục

Song, lãnh đạo Chính phủ cũng chỉ ra một số hạn chế, bất cập như tăng trưởng kinh tế thuộc nhóm cao trong khu vực, thế giới song chưa đạt mục tiêu đề ra (6,5%).

Nguyên nhân chủ yếu là suy giảm tổng cầu, đứt gãy chuỗi cung ứng, sản xuất, chính sách tiền tệ thắt chặt của các nước là thị trường lớn, truyền thống của ta... Sản xuất và cung ứng điện cơ bản đáp ứng nhu cầu, tuy nhiên vẫn còn tình trạng thiếu điện cục bộ trong tháng 5-6 năm 2023 chủ yếu do khâu điều độ, truyền tải và phân phối còn bị động, lúng túng.

Hoạt động sản xuất, kinh doanh gặp nhiều khó khăn, số doanh nghiệp giải thể, phá sản tăng cao, tình trạng doanh nghiệp thiếu đơn hàng diễn ra phổ biến chủ yếu do nhu cầu tiêu thụ trong, ngoài nước suy giảm.

Tiếp cận tín dụng còn khó khăn. Thị trường bất động sản dù được cải thiện nhưng còn trầm lắng chủ yếu do bất cập về phân khúc và vướng mắc về pháp lý. Thị trường trái phiếu doanh nghiệp đang được tháo gỡ và tăng cường công tác thanh tra, giám sát nhưng còn tiềm ẩn rủi ro.

Việc xử lý các tổ chức tín dụng yếu kém, dự án tồn đọng còn lại gặp nhiều khó khăn do phải thực hiện nhiều quy trình, thủ tục, trong đó có việc đánh giá, thẩm định chính xác giá trị tài sản đã qua nhiều năm.

Những tồn tại, hạn chế này tiếp tục ảnh hưởng tới việc thực hiện mục tiêu kế hoạch năm 2024, năm bản lề của việc thực hiện Kế hoạch 5 năm 2021-2025.

"Để thực hiện mục tiêu đề ra, Chính phủ xác định chủ đề điều hành năm 2024 là Kỷ cương trách nhiệm, chủ động kịp thời, tăng tốc sáng tạo, hiệu quả bền vững", Phó Thủ tướng Lê Minh Khái cho biết./.

BÌNH AN