Phát triển vùng Đông Nam Bộ với "Tư duy đổi mới - Đột phá mới - Giá trị mới"

Với chủ đề "Tư duy mới - Đột phá mới - Giá trị mới", Hội nghị triển khai Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết 24-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Đông Nam Bộ và xúc tiến đầu tư vùng diễn ra ngày 26/11 được tổ chức theo hình thức "3 trong 1": Triển lãm, quảng bá hình ảnh, vùng đất văn hóa, con người và giới thiệu các nông sản của Vùng; công bố Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 24 của Bộ Chính trị; xúc tiến đầu tư cho vùng Đông Nam Bộ.

Thủ tướng xem không gian quy hoạch thành phố mới Bình Dương - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Công bố Nghị quyết của Chính phủ về Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW của Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, đây là căn cứ để các bộ, ngành, địa phương thuộc Vùng xây dựng chương trình, kế hoạch hành động theo chức năng, nhiệm vụ được giao và tổ chức triển khai thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả, phấn đấu đạt được cao nhất các mục tiêu đã đề ra.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, Chương trình hành động thể hiện định hướng chỉ đạo của Chính phủ theo tinh thần đổi mới về tư duy, tầm nhìn, phát huy sự năng động, sáng tạo trong chỉ đạo, điều hành phát triển của từng địa phương trong Vùng.

Phát triển khoa học-công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số trở thành động lực chủ yếu cho tăng trưởng kinh tế vùng. Đi đầu trong phát triển các ngành công nghiệp công nghệ cao, công nghệ số, các ngành dịch vụ cao cấp, chất lượng cao. Đẩy mạnh hợp tác, liên kết nội vùng, liên vùng, tạo không gian kinh tế thống nhất, khắc phục các điểm nghẽn, huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực, nâng cao khả năng cạnh tranh vùng.

Thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù, đột phá, vượt trội, cạnh tranh quốc tế để xây dựng TPHCM thành trung tâm tài chính quốc tế. Huy động tối đa nguồn lực cho phát triển vùng, trong đó tập trung đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng thiết yếu, quan trọng, trọng điểm, có sức lan toả, nhất là phát triển mạng lưới đường bộ cao tốc, quốc lộ, các tuyến đường vành đai, cảng hàng không, cảng biển, đường sắt trong vùng và kết nối với các vùng khác.

Về mục tiêu, Chương trình hành động xác định 19 chỉ tiêu cụ thể về kinh tế-xã hội và môi trường, phấn đấu đến năm 2030 đạt một số chỉ tiêu quan trọng như tăng trưởng bình quân giai đoạn 2021-2030 đạt khoảng 8-8,5%. GRDP bình quân đầu người đạt khoảng 380 triệu đồng/năm. Tỉ trọng khu vực dịch vụ chiếm 41,7% trong GRDP, khu vực công nghiệp và xây dựng 45,3% (riêng công nghiệp chế biến, chế tạo 33%). Tỉ trọng kinh tế số trong GRDP chiếm 30-35%. Tỉ lệ lao động qua đào tạo có bằng cấp chứng chỉ đạt khoảng 40-45%.

Chương trình hành động của Chính phủ cũng đã đề ra 35 nhiệm vụ cụ thể và 29 dự án đầu tư kết cấu hạ tầng vùng Đông Nam Bộ để giúp vùng Đông Nam Bộ phát triển bứt phá, gồm: Các dự án xây dựng đường cao tốc, đường sắt, đường thuỷ có tính kết nối vùng, các dự án nâng cấp các cảng hàng không trong vùng và các dự án trung tâm thông tin, logistics của Vùng; đồng thời đã phân công cho các bộ, ngành, địa phương triển khai thực hiện với lộ trình và thời gian thực hiện cụ thể.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng công bố Nghị quyết của Chính phủ về Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW của Bộ Chính trị - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

"Tư tưởng chỉ đạo và nội dung Nghị quyết số 24 của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 154 về Chương trình hành động của Chính phủ đã đưa ra nhiều quan điểm định hướng mới, ý tưởng mới và tầm nhìn mới có tính đột phá trong phát triển của Vùng Đông Nam Bộ", Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nói. "Với sự quan tâm của Đảng, Chính phủ và với sự quyết tâm, nỗ lực của Đảng bộ, chính quyền và người dân trong Vùng, chúng ta có thể biến khó khăn, thách thức thành cơ hội mới, biến những tiềm năng, lợi thế thành động lực phát triển để Vùng Đông Nam Bộ thực sự phát triển đột phá, khẳng định vị trí, vai trò là đầu tàu kinh tế, động lực tăng trưởng lớn nhất cả nước và người dân được hạnh phúc với một cuộc sống tốt đẹp hơn".

Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khẳng định, Đông Nam Bộ là nơi “hội tụ tiềm năng, thế mạnh”. Trong thời gian qua, dưới sự quan tâm, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước và sự nỗ lực của các địa phương, vùng đạt nhiều kết quả nổi bật với 6 cái nhất trong phát triển kinh tế-xã hội. Đó là đóng góp GDP nhiều nhất cả nước; GRDP bình quân đầu người cao nhất và tỷ lệ nghèo, chênh lệch giàu - nghèo thấp nhất; tỉ lệ đô thị hoá cao nhất; tổng thu ngân sách Nhà nước nhiều nhất; có số lượng doanh nghiệp đứng đầu cả nước; thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài lớn nhất; tuổi thọ trung bình người dân luôn đạt mức cao nhất.

“Những thành tựu của Đông Nam Bộ góp phần vào thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử của cả nước, như Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nói “Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay”, Thủ tướng khẳng định.

Bên cạnh đó, Thủ tướng cũng chỉ rõ, vùng Đông Nam Bộ vẫn còn có tồn tại, hạn chế. Mặc dù Đông Nam Bộ có tiềm năng rất lớn, nhưng cơ chế chính sách còn hạn hẹp; kết nối hạ tầng chiến lược chưa hiệu quả; huy động nguồn lực còn hạn chế, chưa huy động hợp tác công tư, nguồn lực trong xã hội; đổi mới, sáng tạo, nguồn nhân lực chất lượng cao chưa ngang tầm yêu cầu; phát triển văn hóa chưa theo kịp với chính trị, kinh tế, xã hội. Vùng Đông Nam Bộ gặp những thách thức cả nội tại và khách quan như: Phát triển chưa bền vững; tắc nghẽn giao thông; tác động của biến đổi khí hậu; ô nhiễm môi trường; phân hóa giàu nghèo; an sinh xã hội...

Nhắc lại các mục tiêu, chỉ tiêu cụ thể phát triển Đông Nam Bộ, đóng góp vào phát triển chung của cả nước và quan điểm phát triển nhanh, hài hòa, bao chùm, tổng thể và bền vững, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cũng phân tích các nhiệm vụ, giải pháp để phát triển vùng Đông Nam Bộ phải với phương châm “Tư duy đổi mới - Đột phá mới - Giá trị mới”.

Trong đó, Thủ tướng chỉ rõ, “Tư duy mới” là phải phát huy tính tự lực, tự cường, đi lên từ bàn tay, khối óc, chân trời, cửa biển của Vùng; dựa vào nội lực là cơ bản, chiến lược, lâu dài, ngoại lực là quan trọng, đột phá. Vùng phải xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, tích cực, chủ động hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất và hiệu quả; biến không thành có, biến khó thành dễ, biến cái không thể thành cái có thể; những vấn đề toàn cầu phải có cách tiếp cận toàn cầu, vấn đề tác động toàn dân phải có cách tiếp cận toàn dân.

Theo Thủ tướng, thực hiện “Đột phá mới” là phải có cơ chế chính sách đột phá, trong đó có cách thức, phương thức mới huy động nguồn lực; huy động hợp tác công tư, với các hình thức “lãnh đạo công, quản trị tư”, “đầu tư công, quản lý tư”, “đầu tư tư, sử dụng công”; hình hành trung tâm tài chính; xây dựng quỹ phát triển hạ tầng giao thông chiến lược của Vùng. “Việc này các Bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp phải bám sát thực tiễn, chỉ rõ những khó khăn, vướng, trên cơ sở đó phân cấp, cá thể hóa trách nhiệm để xử lý”, Thủ tướng chỉ rõ.

Bên cạnh đó, phải đưa giáo dục, đào tạo, đổi mới sáng tạo, khoa học, công nghệ, khởi nghiệp, tăng năng xuất lao động trở thành phong trào, xu thế phát triển của Vùng. Phát triển văn hóa, giáo dục, y tế ngang tầm với phát triển kinh tế, chính trị. Hỗ trợ người dân, doanh nghiệp phá triển nhanh, bền vững, lành mạnh; coi công việc của doanh nghiệp như việc của chính quyền hàng ngày. Theo đó phải cải cách, đơn giản hóa thủ tục hành chính, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp đa dạng hóa sản phẩm, đa dạng hóa thị trường, đa dạng hóa chuỗi cung ứng. Thực hiện tốt chính sách an sinh xã hội, trong đó có chăm lo nhà ở cho công nhân, chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho người có công...

Về “Giá trị mới”, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phân tích, đó là phải mang lại tốc độ tăng trưởng nhanh hơn; đóng góp vào ngân sách Nhà nước, thu nhập bình quân đầu người phải cao hơn, sánh với khu vực và quốc tế; phấn đấu chỉ số phát triển con người cao hơn, ngang tầm với các nước phát triển; hạ tầng kết nối vùng, cả nước và quốc tế phải tốt nhất cả nước; khắc phục hậu quả về môi trường và suy thoái môi trường; khắc phục được những tồn tại, nhân dân bức xúc; Đông Nam Bộ phải đi đầu cả nước phát triển xanh, phát triển bao trùm, toàn diện... Sự phát triển của Vùng góp phần quan trọng, đắc lực, hiệu quả xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ; nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; xây dựng đất nước Việt Nam hùng cường, thịnh vượng, người dân hạnh phúc, ấm no.

Thủ tướng cho biết, chương trình hành động đã nêu rõ mục tiêu phấn đấu phát triển vùng để đóng góp nhiều nhất cho đất nước trên các lĩnh vực, trong đó có GDP, "cả nước vì vùng, vùng vì cả nước" - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Thủ tướng tin tưởng, với “Tư duy mới - Đột phá mới - Giá trị mới”; với sự lãnh đạo của Đảng, quản lý, điều hành của Nhà nước, sự hợp tác, hỗ trợ của bạn bè quốc tế, sự vào cuộc của người dân, doanh nghiệp; các tỉnh, thành phố Đông Nam Bộ sẽ hoàn thành thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh; khẳng định tính đúng đắn, sáng suốt, kịp thời, hiệu quả của Nghị quyết 24 của Bộ Chính trị, cũng như Nghị quyết 154 của Chính phủ.