Tỷ phú Elon Musk thành công nhưng cách quản lý nhân sự “có vấn đề”

Là cái tên gắn liền với những công ty tiên phong như SpaceX, Tesla, và X, Elon Musk được biết tới là một doanh nhân tài ba với khối tài sản cao kỷ lục. Thế nhưng, cách quản lý tùy hứng của ông lại đang gây tranh cãi. Nhiều chuyên gia đã tự hỏi về hiệu quả thực sự về cách điều hành của Elon Musk.

Musk đã gây sốc vào năm 2022 khi sa thải gần 90% nhân viên chỉ 6 tháng sau khi nắm quyền Twitter. Hiện nay, X là tên gọi mới của nền tảng này. Thừa nhận với CNBC, Musk cho biết việc sa thải hàng loạt là bước đi vội vàng và ông đang tái tuyển một số vị trí. Tình huống tương tự cũng xảy ra tại Tesla khi ông thực hiện cắt giảm gần 500 nhân sự phụ trách bộ phận Supercharger vào tháng 4/2023, rồi Bloomberg đưa tin công ty đang tìm cách tuyển lại một số vị trí.

Theo hé lộ của Walter Isaacson, tác giả cuốn tiểu sử về Elon Musk, chiến thuật sa thải và tái tuyển dụng là một phần của triết lý quản lý "xóa bỏ - xóa bỏ - xóa bỏ" của Musk. Isaacson cho biết, Musk tin rằng quyết định sa thải chưa đủ mạnh tay nếu không bổ sung lại 20% số lượng nhân sự bị sa thải ban đầu. Cách tiếp cận này gây nhiều tranh cãi khi cho rằng Musk đang dùng chiến thuật “thử và sai” thiếu thận trọng khiến nhiều nhân viên bị ảnh hưởng tới cuộc sống và tâm lý.

Theo nhận định của giới chuyên gia, việc sa thải và tái tuyển dụng nhân viên liên tục có thể gây tổn hại tới văn hóa doanh nghiệp, tạo nên môi trường làm việc thiếu tin tưởng và bất an. Theo Alec Levenson, nhà khoa học nghiên cứu cấp cao tại Trung tâm Tổ chức Hiệu quả Marshall thuộc Đại học Nam California, các công ty có thể hoạt động kém nhưng vẫn tồn tại được về tài chính. Bạn vẫn có thể có kết quả tài chính tích cực nếu có lợi nhuận tốt và lòng trung thành từ khách hàng. Tuy nhiên, vị này cũng cho rằng nếu thực hiện quản lý tốt thì kết quả sẽ tốt hơn nhiều.

Một điểm đáng chú ý khác là việc Elon Musk phê duyệt trực tiếp mọi đơn tuyển dụng mới ở Tesla. Theo Levenson, hành động này chỉ ra sự thiếu tin tưởng của Musk với đội ngũ quản lý tầm trung. Musk đã sa đà vào công việc vụn vặt, thay vì tập trung vào tầm nhìn chiến lược.

Sự độc đoán trong phong cách quản lý của Musk cũng thể hiện rõ ở việc sa thải nhân viên công khai bất đồng về quan điểm. Trên nền tảng X, Musk bị cho là đã để đội ngũ nhân sự kiểm tra tin nhắn nội bộ để tìm kiếm và loại bỏ nhân viên có biểu hiện chống đối. 

Ở SpaceX, sau khi gửi thư ngỏ bày tỏ lo ngại về hành vi của Musk, một nhóm nhân viên cũng đã bị sa thải. Sau sự việc đó, Ủy ban Quan hệ Lao động Quốc gia (NLRB) đã đệ đơn kiện Musk với cáo buộc sa thải nhân viên bất hợp pháp.

Theo Levenson, cần thiết lập kênh giao tiếp cởi mở, nơi nhân viên có thể bày tỏ quan điểm và đóng góp ý kiến nhằm xử lý những bất đồng nội bộ. Việc sử dụng quyền lực để đàn áp ý kiến trái chiều của Musk vừa trái với nguyên tắc quản trị nhân sự hiện đại, vừa có nguy cơ gây nên môi trường làm việc ngột ngạt./.