Xuất khẩu gạo tăng 36,1%

Đây là mức tăng rất mạnh trong nhóm nông lâm thủy sản. Gạo và rau quả cũng là 2 trong số các mặt hàng nông sản có kim ngạch xuất khẩu tăng cao thời gian qua.

Xuất khẩu gạo đã tăng 36,1% sau 8 tháng đầu năm 2023

Đáng chú ý, hàng loạt thông tin trên thị trường xuất khẩu gạo đang tiếp tục tác động mạnh đến giá gạo xuất khẩu. Cụ thể, Chính phủ Ấn Độ đã thông báo sẽ áp dụng mức thuế xuất khẩu 20% đối với gạo đồ. Thông báo được Bộ Tài chính Ấn Độ đưa ra vào ngày 25/8, có hiệu lực ngay lập tức và sẽ được áp dụng cho đến ngày 16/10 năm nay.

Đồng thời, Ấn Độ cũng đã áp dụng mức giá sàn xuất khẩu đối với gạo basmati là 1.200 USD/tấn. Trước đó, nước này đã cấm xuất khẩu gạo trắng non-basmati kể từ tháng 7. Ấn Độ và Pakistan là 2 thị trường xuất khẩu gạo basmati lớn nhất thế giới. Hằng năm, Ấn Độ cung cấp khoảng 4 triệu tấn tới các nước như Iran, Iraq, Mỹ, Ả Rập Saudi. Những động thái mới của Ấn Độ có thể sẽ đẩy giá gạo thế giới lên cao hơn nữa.

Không chỉ Ấn Độ, Myanmar cũng đang lên kế hoạch tạm hạn chế xuất khẩu gạo để nhằm đáp ứng tiêu thụ nội địa. Theo số liệu của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), Myanmar là nước xuất khẩu gạo lớn thứ 5 trên thế giới, bán hơn 2 triệu tấn mỗi năm.

Những động thái này đã tác động trực tiếp đến giá gạo xuất khẩu. Dữ liệu từ Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) cho thấy, ngày 29/8, giá gạo xuất khẩu của ta tiếp tục tăng thêm 5 USD/tấn đạt mức 628 – 643 USD/tấn. Theo đó, giá gạo 5% tấm xuất khẩu ở mức 643 USD/tấn, gạo 25% tấm ở mức 628 USD/tấn. Như vậy, giá gạo xuất khẩu nước ta tiếp tục "neo" đỉnh 15 năm và ở mức cao nhất thế giới.

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, lượng lúa dùng cho đảm bảo an ninh lương thực của 100 triệu dân và các nhu cầu tiêu thụ nội địa khác (dùng chế biến, thức ăn chăn nuôi, dự trữ trong dân, dự trữ quốc gia, làm giống...) khoảng 29,5 triệu tấn thóc/năm. Vì vậy, năm 2023, Việt Nam còn khoảng 13,5 triệu tấn thóc (tương đương 7-8 triệu tấn gạo) dùng cho xuất khẩu.

Theo các doanh nghiệp, giá gạo xuất khẩu Việt Nam tăng vọt vì nhu cầu thật từ thị trường thế giới lớn. Trong khi đó, giá lúa gạo nội địa cũng tăng theo tình hình chung của thị trường thế giới khiến cho các doanh nghiệp xuất khẩu buộc phải chào giá xuất khẩu cao thì mới chốt hợp đồng, nhằm giảm rủi ro thua lỗ.

Các chuyên gia phân tích và doanh nghiệp xuất khẩu gạo đều nhận định giá gạo xuất khẩu của Việt Nam nói riêng, khu vực châu Á nói chung sẽ tiếp tục neo cao, thậm chí còn tăng trong thời gian tới trong bối cảnh tình trạng căng thẳng nguồn cung gạo vẫn chưa có dấu hiệu được cải thiện.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cho biết trong nước đã gần kết thúc vụ Hè Thu nhưng vụ Thu Đông cũng sẽ cho thu hoạch sớm nên năm nay sản lượng lúc gạo sản xuất chắc chắn đạt mục tiêu đề ra 43 triệu tấn. Thế giới đang thiếu nguồn cung nhưng hàng trong nước luôn đảm bảo đầy đủ để giá gạo nội địa không tăng phi mã như cơn sốt giá gạo lịch sư hồi năm 2008.